یورش مغولان به آناتولی در دوره های گوناگونی رخ داد و با لشکرکشی در سال های ۱۲۴۱_۱۲۴۳ شروع گردید و همچنین در نبرد کوسه داغ به اوج خود رسید. پس از تسلیم شدن سلجوقیان در ۱۲۴۳ تا سقوط ایلخانان در ۱۳۳۵، قدرت واقعی بر آناتولی توسط مغولان اعمال شد. از آن جا که سلطان سلجوقی چندین بار قیام کرد، در سال ۱۲۵۵، مغولان آناتولی مرکزی و خاوری را درنوردیدند. پادگان ایلخانان مغول در نزدیکی آنکارا مستقر بود. یورش تیمور را گاه آخرین حمله مغولان به آناتولی می دانند. بقایای میراث فرهنگی مغول هنوز در ترکیه قابل مشاهده است، از جمله گورستان فرمانداران مغول و پسر هولاکو در ترکیه قرار دارد.
... [مشاهده متن کامل]
در پایان سده چهاردهم میلادی، بیشتر بخش های آناتولی به دلیل فروپاشی پادشاهی سلجوقیان روم به دست بیگ نشین های آناتولیایی افتاده بود. بیگ نشین های ترکمن درابتدا فرمان بردار سلجوقیان بودند ولی پس از ضعف سلجوقیان فرمانبردار مغول ها شدند. بیگ نشین ها نمی توانستند سکه هایی به نام بزرگان خود ضرب کنند چراکه فرمانبردار مغولان ( ایلخانان ) بودند و حق ضرب سکه به نام خود را نداشتند. فرمانروای عثمانی، «عثمان یکم» نخستین فرمانروای ترک بود که در دهه ۱۳۲۰ سکه هایی به نام خود ضرب کرد، «ضرب شدن سکه توسط عثمان پسر ارطغرل» بوده است. از آنجایی که ضرب سکه از جمله حقوقی بود که در عمل اسلام فقط برای حاکمیت قائل شده بود، می توان در نظر گرفت که عثمانی ها از خان های مغول مستقل شدند.
در سده دوازدهم میلادی، امپراتوری بیزانس توان فرمانروایی خود را در آناتولی باختری و شمالی دوباره به دست آورد. پس از به دست آوردن قسطنطنیه در ۱۲۰۴ توسط صلیبیون لاتین، دو ایالت جانشین بیزانس تأسیس شد: امپراتوری نیقیه و امارت اپیروس. سومین، امپراتوری ترابوزان چند هفته قبل از یورش قسطنطنیه توسط آلکسیوس اول تربیزندی ایجاد شد. از این سه ایالت جانشین، ترابوزان و نیقیه در نزدیکی امپراتوری مغول قرار داشتند. سپس کنترل آناتولی بین دولت های یونانی و سلطنت سلجوقی روم تقسیم شد و دارایی های بیزانس به تدریج کاهش یافت.
امپراتوری مغول، ایران را در سال ۱۲۳۰ میلادی فتح کرد. جُرماغُون نُویان فرماندار نظامی ایران شد. در آن زمان هیچ گونه دشمنی با ترکان سلجوقی صورت نگرفت. کیقبادیکم و جانشین بی واسطه و دست نشانده وی کیخسرو دوم با پرداخت باج حداقل ادای احترام به خان بزرگ اوگتای خان را انجام می دادند. اوگتای در سال ۱۲۴۱ درگذشت و کیخسرو از این فرصت استفاده کرد و شکست های پیشین را فراموش کرد و معتقد بود که او به اندازه کافی توانمند است که در برابر مغولان ایستادگی کند. جانشین جورماغون «بایجو نویان» کیخسرو را احضار کرد تا مطیع بودن و فرمانبرداری خود را مجددا به خان جدید ابراز کند:بایجو نویان، همچنین شرایط سختگیرانه ای برای وی گذاشت اما کیخسرو هیچ یک از شرایط بایجو را نپذیرفت و اعلام جنگ داد. سلجوقیان به پادشاهی گرجستان، که تحت فرمانروایی مغول بود، یورش بردند.
... [مشاهده متن کامل]
در پایان سده چهاردهم میلادی، بیشتر بخش های آناتولی به دلیل فروپاشی پادشاهی سلجوقیان روم به دست بیگ نشین های آناتولیایی افتاده بود. بیگ نشین های ترکمن درابتدا فرمان بردار سلجوقیان بودند ولی پس از ضعف سلجوقیان فرمانبردار مغول ها شدند. بیگ نشین ها نمی توانستند سکه هایی به نام بزرگان خود ضرب کنند چراکه فرمانبردار مغولان ( ایلخانان ) بودند و حق ضرب سکه به نام خود را نداشتند. فرمانروای عثمانی، «عثمان یکم» نخستین فرمانروای ترک بود که در دهه ۱۳۲۰ سکه هایی به نام خود ضرب کرد، «ضرب شدن سکه توسط عثمان پسر ارطغرل» بوده است. از آنجایی که ضرب سکه از جمله حقوقی بود که در عمل اسلام فقط برای حاکمیت قائل شده بود، می توان در نظر گرفت که عثمانی ها از خان های مغول مستقل شدند.
در سده دوازدهم میلادی، امپراتوری بیزانس توان فرمانروایی خود را در آناتولی باختری و شمالی دوباره به دست آورد. پس از به دست آوردن قسطنطنیه در ۱۲۰۴ توسط صلیبیون لاتین، دو ایالت جانشین بیزانس تأسیس شد: امپراتوری نیقیه و امارت اپیروس. سومین، امپراتوری ترابوزان چند هفته قبل از یورش قسطنطنیه توسط آلکسیوس اول تربیزندی ایجاد شد. از این سه ایالت جانشین، ترابوزان و نیقیه در نزدیکی امپراتوری مغول قرار داشتند. سپس کنترل آناتولی بین دولت های یونانی و سلطنت سلجوقی روم تقسیم شد و دارایی های بیزانس به تدریج کاهش یافت.
امپراتوری مغول، ایران را در سال ۱۲۳۰ میلادی فتح کرد. جُرماغُون نُویان فرماندار نظامی ایران شد. در آن زمان هیچ گونه دشمنی با ترکان سلجوقی صورت نگرفت. کیقبادیکم و جانشین بی واسطه و دست نشانده وی کیخسرو دوم با پرداخت باج حداقل ادای احترام به خان بزرگ اوگتای خان را انجام می دادند. اوگتای در سال ۱۲۴۱ درگذشت و کیخسرو از این فرصت استفاده کرد و شکست های پیشین را فراموش کرد و معتقد بود که او به اندازه کافی توانمند است که در برابر مغولان ایستادگی کند. جانشین جورماغون «بایجو نویان» کیخسرو را احضار کرد تا مطیع بودن و فرمانبرداری خود را مجددا به خان جدید ابراز کند:بایجو نویان، همچنین شرایط سختگیرانه ای برای وی گذاشت اما کیخسرو هیچ یک از شرایط بایجو را نپذیرفت و اعلام جنگ داد. سلجوقیان به پادشاهی گرجستان، که تحت فرمانروایی مغول بود، یورش بردند.
