یمدهم

[ویکی الکتاب] معنی یَمُدُّهُمْ: آنان را مهلت می دهد (عبارت "یَمُدُّهُمْ فِی طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُونَ" یعنی : آنان را در سرکشی وتجاوزشان مهلت میدهد [تا در گمراهیشان] سرگردان وحیران بمانند)
ریشه کلمه:
مدد (۳۲ بار)
هم (۳۸۹۶ بار)

زیادت. طبرسی ذیل آیه . فرموده: مدّ در اصل به معنی زیادت است، جذب و کشیدن را مدّ گویند که کشیدن چیزی سبب زیادت طول آن است. ولی راغب معنای آن را کشیدن می‏داند و گوید:«اَصْلُ الْمَدِّ: اَلْجَرُّ» و مدّت را از آن مدّت گویند که وقت ممتد است. در اقرب الموارد آمده: سیل را از آن مدّ گویند که زیادت آب است. به نظر می‏آید که قول مجمع‏البیان اصح باشد و اینکه گسترش دادن زمین را مدّالارض گوییم که گسترش یک نوع زیادت است همچنین مهلت دادن، مال دادن و غیره. . مراد از مدّالارض ظاهراً گسترش و وسعت خشکی آن است اگر در نظر بگیریم که زمین در اصل مذاب بوده سپس در اثر سرد شدن قسمتی از آن منجمد شده و به تدریج بر وسعت آن افزوده تا تمام سطح آن را فرا گرفته است، در اینصورت معنی مدّالارض را بهتر درک خواهیم کرد یعنی: او کسی است که زمین را گسترش داد و در آن کوههای پابرجا و نهرها قرارداد. نظیر:. *. مدّعین به معنی نگاه شدید و خیره شدن است یعنی چشمانت را به چیزهایی که به دسته‏های کفّار داده‏ایم نگران مکن. * . آنچه می‏گوید می نویسیم و عذاب را بر او افزون می‏کنیم. * . «فَلْیَمْدُد» امر غائب است مراد از آن مهلت می‏باشد. گویند برای حتمی بودن مهلت به صورت امر آمده است یعنی هر که در ضلالت باشد خدا حتماً به او مهلت خواهد داد ولی وقت آمدن عذاب یا قیامت خواهد دانست که موقعیّت بدی داشته و بی‏یار و یاور است. * . منظور از «یَمُدُّ» امداد و یاری است . * . مراد ظاهراً از «یَمُدُّهُم» مهلت است. * . . شما را با چهارپایان - اموال و پسران فزونی دادیم مدّ و امداد هر دو یکی است ولی راغب در مفردات گفته: امداد اکثراً در محبوب و مدّ در مکروه آید. *** * . مداد به معنی مرکب است از کشّاف و جوامع الجامع فهمیده می‏شود که علّت تسمیه، زیاد شدن وزن دوات بواسطه آن است. «مدد» مصدر است به معنی زیادت و آمدن چیزی بعد از چیزی، مراد از آن در آیه ظاهراً اسم است یعنی بگو اگر دریا مرکب شده ‏و کلمات خدا با آن نوشته می‏شد حتماً پیش از تمام شدن کلمات خدا، دریا تمام می‏شد و اگر چه دریای دیگری را بر آن کمک می‏آوردیم. معنی آیه در «کلم» گذشت.