بغرا بیا که دنبه پرواری و بره
در یغلوی درآمد و میل گداز کرد.
بسحاق اطعمه.
|| کاسه مانند مسی که در سربازخانه ها سهمیه غذای سربازها را بدان ریزند و به آنان دهند. و رجوع به یغلاوی و یقلاوی شود.یغلوی
لغت نامه دهخدا
بغرا بیا که دنبه پرواری و بره
در یغلوی درآمد و میل گداز کرد.
فرهنگ فارسی
فرهنگ عمید
پیشنهاد کاربران
واژه �یغلوی� و ریشه و معنای آن با استناد به منابع معتبر. با توجه به اطلاعات دهخدا و دیگر منابع تاریخی:
- - -
1. تعریف واژه ی �یغلوی�
در لغت نامه دهخدا:
یغلوی [یَ لَ] ( اِ ) ، همچنین به صورت یغلا، یغلاوی آمده است.
... [مشاهده متن کامل]
به معنای تاوه ای که در آن روغن و چیزهای دیگر بریان کنند.
در برخی متون پزشکی یا غذایی قدیمی ( مثل ناظم الاطباء و برهان ) آمده:
> �بغرا بیا که دنبه پرواری و بره در یغلوی درآمد و میل گداز کرد. �
همچنین به عنوان کاسه ای مانند مسی که در سربازخانه ها سهمیه غذای سربازها را بدان بریزند و تقسیم کنند نیز آمده است.
- - -
2. ریشه واژه
از نظر ساختار و تطبیق با منابع تاریخی، �یغلوی� احتمالاً مشتق از �یوغ� است ( واژه ای که ریشه اوستایی دارد ) .
�یوغ� به معنای بستن، گردن بند، اتصال است.
همانطور که اشاره کرده اید، در برخی واژگان فارسی باستان و اوستایی، دگرگونی صوتی غ ↔ خ رخ می دهد، مانند مثال شما:
یوغ / یوخت
دوغتر / دُختر
بنابراین �یغلوی� می تواند با تغییر صوتی از �یوغلاوی� به �یغلوی� شکل گرفته باشد.
- - -
3. تلفظ عامیانه و اشتباهات رایج
همانطور که شما اشاره کردید، بَغَلوی نوعی تلفظ عامیانه و تحریف شده از �یغلوی� است.
تلفظ عامیانه در گذر زمان، به ویژه در منابع شفاهی، می تواند واژه را به صورت بغَلوی یا یغلاوی تحریف کند، ولی معنای اصلی تاوه یا ظرف پخت و تقسیم غذا است.
- - -
4. جمع بندی
یغلوی: واژه ای فارسی با ریشه اوستایی ( یوغ ) ، به معنای تاوه ای برای پخت و روغن کاری یا کاسه تقسیم غذا.
یغلاوی / یقلاوی: اشکال دیگر همین واژه در منابع قدیمی.
بغَلوی: تحریف تلفظی عامیانه از �یغلوی�.
نکته مهم زبانی: تغییر آوایی غ ↔ خ در واژگان قدیمی فارسی رایج بوده و به همین دلیل اشکال متفاوت �یوغ / یخ / یغ� پدید آمده است.
- - -
- - -
1. تعریف واژه ی �یغلوی�
در لغت نامه دهخدا:
یغلوی [یَ لَ] ( اِ ) ، همچنین به صورت یغلا، یغلاوی آمده است.
... [مشاهده متن کامل]
به معنای تاوه ای که در آن روغن و چیزهای دیگر بریان کنند.
در برخی متون پزشکی یا غذایی قدیمی ( مثل ناظم الاطباء و برهان ) آمده:
> �بغرا بیا که دنبه پرواری و بره در یغلوی درآمد و میل گداز کرد. �
همچنین به عنوان کاسه ای مانند مسی که در سربازخانه ها سهمیه غذای سربازها را بدان بریزند و تقسیم کنند نیز آمده است.
- - -
2. ریشه واژه
از نظر ساختار و تطبیق با منابع تاریخی، �یغلوی� احتمالاً مشتق از �یوغ� است ( واژه ای که ریشه اوستایی دارد ) .
�یوغ� به معنای بستن، گردن بند، اتصال است.
همانطور که اشاره کرده اید، در برخی واژگان فارسی باستان و اوستایی، دگرگونی صوتی غ ↔ خ رخ می دهد، مانند مثال شما:
یوغ / یوخت
دوغتر / دُختر
بنابراین �یغلوی� می تواند با تغییر صوتی از �یوغلاوی� به �یغلوی� شکل گرفته باشد.
- - -
3. تلفظ عامیانه و اشتباهات رایج
همانطور که شما اشاره کردید، بَغَلوی نوعی تلفظ عامیانه و تحریف شده از �یغلوی� است.
تلفظ عامیانه در گذر زمان، به ویژه در منابع شفاهی، می تواند واژه را به صورت بغَلوی یا یغلاوی تحریف کند، ولی معنای اصلی تاوه یا ظرف پخت و تقسیم غذا است.
- - -
4. جمع بندی
یغلوی: واژه ای فارسی با ریشه اوستایی ( یوغ ) ، به معنای تاوه ای برای پخت و روغن کاری یا کاسه تقسیم غذا.
یغلاوی / یقلاوی: اشکال دیگر همین واژه در منابع قدیمی.
بغَلوی: تحریف تلفظی عامیانه از �یغلوی�.
نکته مهم زبانی: تغییر آوایی غ ↔ خ در واژگان قدیمی فارسی رایج بوده و به همین دلیل اشکال متفاوت �یوغ / یخ / یغ� پدید آمده است.
- - -