یدالله سحابی ( ۷ اسفند ۱۲۸۴ – ۲۳ فروردین ۱۳۸۱ ) سیاستمدار ایرانی بود. او به همراه سید محمود طالقانی و مهدی بازرگان، یکی از مؤسسین نهضت آزادی ایران بود. وی پدر عزت الله سحابی یکی از فعالین سیاسی و عضو سابق نهضت آزادی و فریدون سحابی، نویسنده و فعال سیاسی اصلاح طلب است. او پیش از انقلاب ریاست اداره فرهنگ تهران را برعهده داشت و از زندانیان سیاسی بوده است. سحابی از اولین دارندگان مدرک دکترای علوم و از پیشگامان علم زمین شناسی در ایران است. او در دولت موقت به نخست وزیری مهدی بازرگان که پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ تشکیل شد، سمت وزیر مشاور را داشت. از دیگر پست های سیاسی سحابی پس از انقلاب، عضویت در شورای انقلاب و ریاست سنی دوره اول مجلس شورای اسلامی بود.
... [مشاهده متن کامل]
یدالله سحابی در سال ۱۲۸۴ در خانواده ای مذهبی از پدری اصفهانی و مادری تهرانی در محله سنگلج تهران به دنیا آمد. دوره ابتدایی را در دبستان های شرف احمدی و اتحادیه و دورهٔ دبیرستان را در دبیرستان های شرف و دارالفنون گذراند. سپس به دارالمعلمین مرکزی، که در آن زمان زیر نظر میرزا ابوالحسن خان فروغی اداره می شد، رفت و آموزش پایه را در ۱۳۰۴ به پایان رساند.
سحابی پس از چند ماه آموزگاری، نزدیک سه سال در سمنان و خراسان به راه سازی پرداخت. اما با آغاز به کار دارالمعلمین عالی ( دانشسرای عالی که به دانشگاه تربیت معلم تبدیل شد ) در سال ۱۳۰۷، که با کوشش یحیی خان قراگوزلو ( اعتمادالدوله ) راه اندازی شده بود، به آن مرکز آموزشی وارد شد. او پس از ۳ سال فراگیری دانش، یکی از نخستین فارغ التحصیلان لیسانس در رشتهٔ علوم طبیعی از آن مرکز شد.
سحابی در سال ۱۳۱۰ کار رسمی خود را به عنوان آموزشگر علوم طبیعی در چهار دبیرستان دولتی شناخته شده آن زمان، دارالفنون، علمیه، شرف و ایرانشهر، آغاز کرد. او در شهریورماه ۱۳۱۱ پس از شرکت کردن در مسابقهٔ علمی و قبولی در آن، از دانش آموختگان اعزام به فرانسه شد. سحابی ۴ سال در دانشگاه لیل به فراگیری دانش پرداخت و سرانجام اولین دکترای علوم ایران را با خود به ارمغان آورد. او به همراه دکتر فریدون فرشاد اولین استادان ایرانی علم زمین شناسی در دانشگاه های ایران بوده است.
سحابی در اسفندماه ۱۳۱۵ به تهران بازگشت و پس از یک سال خدمت نظام وظیفه، از فروردین ماه ۱۳۱۷ به آموزش زمین شناسی در دانشکده علوم دانشگاه تهران، که در آن زمان بخشی از دانشسرای عالی بود، پرداخت. او پس از ۵ سال از درجهٔ دانشیاری به درجه استادی رسید و کار آموزش را تا ۲۵ سال دیگر ادامه داد. مسئولیت ریاست اداره امتحانات نهایی متوسطه تا سال ۱۳۲۴ بر عهدهٔ یدالله سحابی بود وی در همین فاصله در آبان ماه سال ۱۳۲۵ به ریاست اداره فرهنگ تهران و توابع منصوب شد اما در دی ماه همان سال از این سمت استعفا داد. عزت الله سحابی فرزند یدالله سحابی دربارهٔ دوران ریاست پدرش در اداره فرهنگ می گوید: «بعد از کنار رفتن قوام السلطنه از نخست وزیری، دکتر علی شایگان وزیرآموزش و پرورش شد و مرحوم پدر را به عنوان رئیس اداره فرهنگ تهران منصوب کرد که مدت این ریاست چند ماه بیشتر دوام نیاورد. وی در مدتی که رئیس اداره فرهنگ تهران بود با نادرستی های آموزش و پرورش مبارزه کرد و تعدادی از افراد بانفوذ مثل محسن حداد و عبدالله گرجی ( مدیران دبیرستان دارالفنون ) را مهار کرد. دکتر مصدق در یک مقطع دکتر حسابی را به عنوان وزیر فرهنگ منصوب کرد و دکتر حسابی تمام کسانی را که پدرم پاکسازی کرده بود، برگرداند. »
... [مشاهده متن کامل]
یدالله سحابی در سال ۱۲۸۴ در خانواده ای مذهبی از پدری اصفهانی و مادری تهرانی در محله سنگلج تهران به دنیا آمد. دوره ابتدایی را در دبستان های شرف احمدی و اتحادیه و دورهٔ دبیرستان را در دبیرستان های شرف و دارالفنون گذراند. سپس به دارالمعلمین مرکزی، که در آن زمان زیر نظر میرزا ابوالحسن خان فروغی اداره می شد، رفت و آموزش پایه را در ۱۳۰۴ به پایان رساند.
سحابی پس از چند ماه آموزگاری، نزدیک سه سال در سمنان و خراسان به راه سازی پرداخت. اما با آغاز به کار دارالمعلمین عالی ( دانشسرای عالی که به دانشگاه تربیت معلم تبدیل شد ) در سال ۱۳۰۷، که با کوشش یحیی خان قراگوزلو ( اعتمادالدوله ) راه اندازی شده بود، به آن مرکز آموزشی وارد شد. او پس از ۳ سال فراگیری دانش، یکی از نخستین فارغ التحصیلان لیسانس در رشتهٔ علوم طبیعی از آن مرکز شد.
سحابی در سال ۱۳۱۰ کار رسمی خود را به عنوان آموزشگر علوم طبیعی در چهار دبیرستان دولتی شناخته شده آن زمان، دارالفنون، علمیه، شرف و ایرانشهر، آغاز کرد. او در شهریورماه ۱۳۱۱ پس از شرکت کردن در مسابقهٔ علمی و قبولی در آن، از دانش آموختگان اعزام به فرانسه شد. سحابی ۴ سال در دانشگاه لیل به فراگیری دانش پرداخت و سرانجام اولین دکترای علوم ایران را با خود به ارمغان آورد. او به همراه دکتر فریدون فرشاد اولین استادان ایرانی علم زمین شناسی در دانشگاه های ایران بوده است.
سحابی در اسفندماه ۱۳۱۵ به تهران بازگشت و پس از یک سال خدمت نظام وظیفه، از فروردین ماه ۱۳۱۷ به آموزش زمین شناسی در دانشکده علوم دانشگاه تهران، که در آن زمان بخشی از دانشسرای عالی بود، پرداخت. او پس از ۵ سال از درجهٔ دانشیاری به درجه استادی رسید و کار آموزش را تا ۲۵ سال دیگر ادامه داد. مسئولیت ریاست اداره امتحانات نهایی متوسطه تا سال ۱۳۲۴ بر عهدهٔ یدالله سحابی بود وی در همین فاصله در آبان ماه سال ۱۳۲۵ به ریاست اداره فرهنگ تهران و توابع منصوب شد اما در دی ماه همان سال از این سمت استعفا داد. عزت الله سحابی فرزند یدالله سحابی دربارهٔ دوران ریاست پدرش در اداره فرهنگ می گوید: «بعد از کنار رفتن قوام السلطنه از نخست وزیری، دکتر علی شایگان وزیرآموزش و پرورش شد و مرحوم پدر را به عنوان رئیس اداره فرهنگ تهران منصوب کرد که مدت این ریاست چند ماه بیشتر دوام نیاورد. وی در مدتی که رئیس اداره فرهنگ تهران بود با نادرستی های آموزش و پرورش مبارزه کرد و تعدادی از افراد بانفوذ مثل محسن حداد و عبدالله گرجی ( مدیران دبیرستان دارالفنون ) را مهار کرد. دکتر مصدق در یک مقطع دکتر حسابی را به عنوان وزیر فرهنگ منصوب کرد و دکتر حسابی تمام کسانی را که پدرم پاکسازی کرده بود، برگرداند. »
