یحیی برمکی

دانشنامه آزاد فارسی

یَحْییِ بَرْمَکی (۱۲۰ـ۱۹۰ق)
ابوالفضل یحیی بن خالد برمکی، وزیر هارون الرشید، خلیفۀ عباسی، و بزرگ خاندان برامکه. به سبب خدمات پدرش خالد، در دربار منصور، خلیفۀ عباسی، قدرت زیادی یافت و مدتی حکومت ارمنستان و آذربایجان را داشت. مهدی عباسی او را مربی فرزندش هارون کرد و او با حمایت از ولیعهدی وی در برابر هادی، فرزند دیگر مهدی، به هارون نزدیک شد؛ تا جایی که هارون او را پدر خطاب می کرد و در آغاز خلافت، خاتم خود را به او سپرد و پس از آن وی را به وزارت برداشت. دورۀ وزارت یحیی در واقع درخشان ترین ادوار خلافت عباسیان بود. امور خلافت عباسی طی مدت هفده سال اول خلافت هارون الرشید، به دست یحیی و فرزندان او اداره می شد. آنان در این مدت بر ثروت و موقعیت خود افزودند و حسادت و دشمنی خلیفه و درباریان او را برانگیختند. یحیی به سخاوت و درایت مشهور بود. سرانجام هارون الرشید در ۱۸۷ق خاندان برامکه را برانداخت و بعضی از آنان را کشت و بعضی را به زندان انداخت.

پیشنهاد کاربران

یحیی برمکی یا یحیی بن خالد ( مرگ ۸۰۶ میلادی ) پسر خالد بن برمک از برمکیان بود که در دستگاه خلافت عباسی دارای نفوذ فوق العاده بود. وی در سال ۷۸۶ میلادی توسط هارون الرشید به عنوان وزیر اعظم انتخاب گردید. در واقع یحیی برمکی و فرزندانش در تمام سرزمین های عباسیان قدرت اصلی را در دست داشتند. یحیی در اوایل حکومت هارون قدرت و حکمرانی اصلی را همراه با خیزران مادر قدرتمند دو تن از خلفای عباسی در دست داشت و بدینسان این دو با هم حکمرانان عباسی بودند.
...
[مشاهده متن کامل]

وی در زمان خلافت هشام بن عبدالملک و در سال ۱۱۵ هجری شمسی برابر با ۱۱۸ هجری قمری و ۷۳۶ میلادی متولد گردید.
در سال ۱۵۳ ه. ش به حکومت آذربایجان و سپس ارمنستان گماشته شد و سپس از طرف مهدی ( خلیفه ) ، مدت ۵ سال معلم فرزند او هارون الرشید بود.
یحیی به همراه پدرش خالد بن برمک در جنگ سمالو حضور داشت و فرماندهی سپاه را به همراه پدرش و علی رغم حضور هارون الرشید به عهده داشت. این جنگ منجر به پیروزی مسلمانان شد. زمانیکه هارون حکومت آذربایجان را داشت یحیی رئیس دیوان رسالت وی بود.
وی چهار پسر به نام های محمد، امیر موسی، فضل و جعفر داشت.
در دوران حکومت اعراب، خلافت هیچگاه به ثروت و نعمت دوران هارون الرشید نرسید و وصول مالیات ها به نظم و ترتیب آن دوران نبود. سیاست اداره امپراتوری عرب بر اساس تلاش و کار و آزادی و ذکاوت استوار بود که توسط برمکیان تعیین می گردید. عده زیادی از حکام، درباریان، قضات، هنرمندان و علما از ایرانیان بودند. اشراف عرب اعتبار و آقایی خود را از دست داده بودند و بجز احترام ظاهری چیزی برایشان نمانده بود، زرتشتیان و مسیحیان نیز در دربار خلافت اعتبار پیدا کرده بودند. هارون الرشید مانند شاهان ایران زمین ابهت خاصی یافته بود. آن ها سیستم اداری ایران زمین را الگوی خود قرار داده و عید نوروز را جشن می گرفتند.
بعداز وفات مهدی ( خلیفه ) ، شورشی در بغداد روی داد و خیزران مادر هارون الرشید، یحیی را مأمور مهار شورش کرد. او حقوق به جامانده سربازان را پرداخت و مقدمات ورود خلیفه جدید هادی ( خلیفه ) را به بغداد فراهم کرد و هارون بنا به صلاح دید یحیی، نامه ای محبت آمیز به خلیفه جدید نوشته و علایم خلافت را برای او فرستاد.
به دنبال ماجرای ولیعهدی جعفر بن مهدی ( خلیفه ) و رد بیعت آن از طرف یحیی، هادی ( خلیفه ) ، یحیی و هارون الرشید را محبوس کرده و تصمیم به قتل یحیی و تحت فشار قراردادن هارون گرفت. شبی که قرار بود یحیی کشته شود خلیفه درگذشت که این اتفاق ناگهان این بود که خیزران مادر پرنفوذ هادی برای منافع خودش او را مسموم کرد بود.

یحیی برمکی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/یحیی_برمکی