یان سوامردام

دانشنامه عمومی

یان سوامردام ( به هلندی: Jan Swammerdam ) ( ۱۶۸۰ - ۱۶۳۷ ) یک جانورشناس اهل هلند بود
در آمستردام زاده شد و فرزند عطاری بود که در خانه خود موزه ای از نمونه های جانورشناسی داشت. فضای خانه ذوق به طبیعت را در او بیدار نگه داشت. از نوجوانی به عصبیت، سخت کوشی و تسلیم ناپذیری شهرت داشت. در نیمه سال های بیست سالگی به دانشگاه لیدن وارد شد و در رشته پزشکی به درس خواندن پرداخت، مطالعات وی در پاریس ادامه یافت و در آنجا به سال ۱۶۶۷ به درجه پزشکی رسید. آن قدر به زیست شناسی علاقه مند بود که بلافاصله به طبابت مشغول نشد بلکه خود را وقف تحقیق و زیست شناسی کرد.
در ۱۶۶۹ سوامردام نتیجه مطالعه کلاسیک خود در مورد دگردیسی حشرات را منتشر ساخت. از آن پس ویژگی های دگردیسی مبنای رده بندی حشرات در سه دسته زیر واقع شد:
• ۱ - حشراتی که دگردیسی ندارند و به طور کامل از تخم خارج می شود و تنها از حیث اندازه رشد می یابند مانند کرم کتاب.
• ۲ - حشراتی که دگردیسی ناقص دارند یعنی بدون بال از تخم خارج می شوند و بعداً بال در می آورند. مثلاً ملخ و پشه یک روزه.
• ۳ - حشراتی که دگردیسی کامل دارند یعنی به صورت کرم، نوزاد و حشره در می آیند مانند مگس، زنبور و پروانه.
سوامردام از رشد پشه ها و سنجاقک ها توصیف های درخشانی به دست داده است و مراحل رشد قورباغه را روشن کرده است. در ۱۶۵۸ در جریان مطالعات خود در مورد قورباغه ذرات موجود در خون را احتمالاً برای نخستین بار مشاهده و توصیف کرد. سوامردام از آن نظر به مشاهدات ارزشمند دست یافت که در تشریح بدن جانوران و تعبیر وضع قطعات بدن آن ها مهارت داشت. وی برای حل مسائل خاص راه حل های نوی یافت، به عنوان مثال به هنگام مطالعه دستگاه گردش خون برای متوقف ساختن جریان خون در زمان کالبد شکافی مقداری موم در رگ های جانور تزریق می کرد. با این تدبیر مشاهده دریچه های ظریف دستگاه لنفی میسر می شد. برای پرهیز از پاره شدن و ضایع شدن نسوج ظریف و شکننده آن ها را در زیر آب تشریح می کرد. هرگاه لایه های چربی مانع دسترسی به ساخت های مورد نظر می شد با تربانتین چربی ها را آب می کرد. برای تزریق مواد یا باد کردن اجسام در زیر میکروسکوپ از پیپت های ظریف استفاده می کرد. با کاربرد این تمهیدات توانست تنفس و انقباض ماهیچه های جانوران و نمونه های زنده را مطالعه کند و برغنای دانش فیزیولوژی بیفزاید.
عکس یان سوامردام
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس