یاسْپِرْس، کارْل (۱۸۸۳ـ۱۹۶۹)(Jaspers, Karl)
یاسْپِرْس، کارْل
فیلسوف اگزیستانسیالیست آلمانی. در اولدنبرگبه دنیا آمد و در رشته های حقوق و پزشکی تحصیل کرد و از ۱۹۱۶ در دانشگاه هایدلبرگدر رشتۀ روان پزشکی تدریس کرد. از ۱۹۲۱ تا ۱۹۳۷ استاد فلسفۀ همین دانشگاه بود و در این سال با حکم نازی ها از کار برکنار شد. در ۱۹۴۸ در بازل سوئیس به تدریس فلسفه پرداخت. نخستین اثر عمدۀ او آسیب شناسی روانی عمومی(۱۹۱۳) نقدی است بر گرایش های جبرگرایانه در روان شناسی. کتاب مهم او با نام روان شناسی جهان بینی ها(۱۹۱۹)، که نشانۀ انتقال او به فلسفه است، به بررسی رویکردهای گوناگون به زندگی می پردازد. اثر بنیادی و ۳ جلدی او به نام فلسفه(۱۹۳۲) نشان دهندۀ نگاه او به تاریخ فلسفه و دربرگیرندۀ مضامین اصلی فلسفۀ اوست. او به پیروی از نیچهو کی یرکگورفلسفه را نه صرفاً پژوهش عقلی در جهان، بلکه درگیر شدن فیلسوف در تجربه ای شخصی و زیسته می داند که هدف آن جست وجوی میدان ها و حدود تجربه است. بنا به گفتۀ یاسپرس، او بیش از همه از کانت، که او را فیلسوف مطلق می نامد، تأثیر پذیرفته است. یاسپرس به پیروی از کانت اصل آگاهی را معتبر می داند و معتقد است هیچ امر عینی و بیرون از ذهن بدون درونْ ذهن نمی تواند موجود باشد. همچنین بر پایۀ ایده های کانتی (جهان، روان، خدا) به سه امر فراگیر قائل می شود که مرزهای نهایی هستی اند و هر تجربۀ عینی و ذهنی ممکن در آن ها قرار می گیرد اما خود آن ها هرگز به طور عقلانی شناختنی نیستند. واژۀ اگزیستانس بیان تجربۀ تعریف ناپذیر آزادی و امکانی بودن هستی اصیل انسان است که در مواجهه با موقعیت های محدودکنندهنظیر تصادف، رنج، نزاع، گناه و مرگ، از امر فراگیر آگاه می شود. اگزیستانس هرگز کاملاً تحقق نمی یابد و هرگز شیئیت نمی پذیرد و واقعیت انسان همیشه در شکل موجودی تاریخی و امکانی ظاهر می شود. گرچه اگزیستانس یا هستی اصیل انسان متکی به خویش است، اما تنها نیست و در هم پیوندی با دیگران معنا می یابد. این هم پیوندی پیکار عاشقانه ای است که در آن اگزیستانس برای تحقق امکان ها و شکوفایی خویش می کوشد، بی آن که غایت این پیکار سلطه و برتری جویی باشد. او همان مضامین مورد علاقۀ سایر اگزیستانسیالیست ها را می پروراند، اما به نظر می رسد نسبت به امکانات انسان خوشبین تر است. یاسپرس دربارۀ تهدید آزادی انسان با خطراتی چون علم، اقتصاد و سیاست جدید، صفحات زیادی نگاشته است. یاسپرس تک نگاری های ارزشمندی دربارۀ شماری چند از فیلسوفان بزرگ تألیف کرده است. از آثارش:وضع عقلی زمانه (۱۹۳۱)؛ عقل و هستی (۱۹۳۵)؛ فلسفۀ وجود (۱۹۳۸)؛ مسئلۀ گناه آلمانی(۱۹۴۶).
یاسْپِرْس، کارْل
فیلسوف اگزیستانسیالیست آلمانی. در اولدنبرگبه دنیا آمد و در رشته های حقوق و پزشکی تحصیل کرد و از ۱۹۱۶ در دانشگاه هایدلبرگدر رشتۀ روان پزشکی تدریس کرد. از ۱۹۲۱ تا ۱۹۳۷ استاد فلسفۀ همین دانشگاه بود و در این سال با حکم نازی ها از کار برکنار شد. در ۱۹۴۸ در بازل سوئیس به تدریس فلسفه پرداخت. نخستین اثر عمدۀ او آسیب شناسی روانی عمومی(۱۹۱۳) نقدی است بر گرایش های جبرگرایانه در روان شناسی. کتاب مهم او با نام روان شناسی جهان بینی ها(۱۹۱۹)، که نشانۀ انتقال او به فلسفه است، به بررسی رویکردهای گوناگون به زندگی می پردازد. اثر بنیادی و ۳ جلدی او به نام فلسفه(۱۹۳۲) نشان دهندۀ نگاه او به تاریخ فلسفه و دربرگیرندۀ مضامین اصلی فلسفۀ اوست. او به پیروی از نیچهو کی یرکگورفلسفه را نه صرفاً پژوهش عقلی در جهان، بلکه درگیر شدن فیلسوف در تجربه ای شخصی و زیسته می داند که هدف آن جست وجوی میدان ها و حدود تجربه است. بنا به گفتۀ یاسپرس، او بیش از همه از کانت، که او را فیلسوف مطلق می نامد، تأثیر پذیرفته است. یاسپرس به پیروی از کانت اصل آگاهی را معتبر می داند و معتقد است هیچ امر عینی و بیرون از ذهن بدون درونْ ذهن نمی تواند موجود باشد. همچنین بر پایۀ ایده های کانتی (جهان، روان، خدا) به سه امر فراگیر قائل می شود که مرزهای نهایی هستی اند و هر تجربۀ عینی و ذهنی ممکن در آن ها قرار می گیرد اما خود آن ها هرگز به طور عقلانی شناختنی نیستند. واژۀ اگزیستانس بیان تجربۀ تعریف ناپذیر آزادی و امکانی بودن هستی اصیل انسان است که در مواجهه با موقعیت های محدودکنندهنظیر تصادف، رنج، نزاع، گناه و مرگ، از امر فراگیر آگاه می شود. اگزیستانس هرگز کاملاً تحقق نمی یابد و هرگز شیئیت نمی پذیرد و واقعیت انسان همیشه در شکل موجودی تاریخی و امکانی ظاهر می شود. گرچه اگزیستانس یا هستی اصیل انسان متکی به خویش است، اما تنها نیست و در هم پیوندی با دیگران معنا می یابد. این هم پیوندی پیکار عاشقانه ای است که در آن اگزیستانس برای تحقق امکان ها و شکوفایی خویش می کوشد، بی آن که غایت این پیکار سلطه و برتری جویی باشد. او همان مضامین مورد علاقۀ سایر اگزیستانسیالیست ها را می پروراند، اما به نظر می رسد نسبت به امکانات انسان خوشبین تر است. یاسپرس دربارۀ تهدید آزادی انسان با خطراتی چون علم، اقتصاد و سیاست جدید، صفحات زیادی نگاشته است. یاسپرس تک نگاری های ارزشمندی دربارۀ شماری چند از فیلسوفان بزرگ تألیف کرده است. از آثارش:وضع عقلی زمانه (۱۹۳۱)؛ عقل و هستی (۱۹۳۵)؛ فلسفۀ وجود (۱۹۳۸)؛ مسئلۀ گناه آلمانی(۱۹۴۶).
wikijoo: یاسپرس،_کارل_(۱۸۸۳ـ۱۹۶۹)