یادگیری خدمت محور

یادگیری خدمت محور یک روش آموزشی و یادگیری است که فعالیت و خدمت اجتماعی معنادار را با تدریس و تفکر و بازاندیشی ترکیب می کند و سبب تجربه یادگیری غنی تر، یادگیری مسئولیت مدنی و اجتماعی، و تقویت محله ها و جوامع می شود. در این روش، دانش آموزان – از کودکستان گرفته تا دانشگاه – آنچه را که در کلاس های درس می آموزند برای حل مسائل زندگی واقعی به کار می گیرند. آن ها نه تنها کاربردهای عملی دروس شان را یادمی گیرند، بلکه با انجام خدمات اجتماعی و محلی تبدیل به شهروندانی فعال و تأثیرگذار می شوند.
یادگیری خدمت محور می تواند در زمینه های متعددی به کار گرفته شود، از جمله در مدارس، دانشگاه ها و مراکز و سازمان ها محلی و مذهبی. این روش می تواند گروهی از دانش آموزان، یک کلاس، یا تمام مدرسه را شامل شود. دانش آموزان در این روش شخصیتشان را می سازند و در همکاری با دیگران در مدرسه و محله شان مشارکتی فعال در خلق پروژه های خدماتی در زمینه هایی مثل آموزش و محیط زیست پیدا می کنند.
طرفداران این روش معتقدند که یادگیری خدمت محور باعث افزایش مشارکت جوانان در جامعه می شود چرا که تجربه این نوع یادگیری نه تنها احساس مسئولیت را در دانش آموزان تقویت می کند، بلکه به آن ها نشان می دهد که تا چه اندازه می توانند در سرنوشت خود و دیگران تأثیرگذار باشند. [ ۱]
در یادگیری از راه خدمت یادگیرندگان ( دانش آموزان ) باید مشکلات اطراف خود را ( در خانه، مدرسه، محله، شهر، کشور ) شناسایی کنند و فهرستی از آن ها تهیه کنند. یاددهندگان ( معلمان ) باید به عنوان تسهیل گر کنار یادگیرندگان باشند. مشکلات مطرح شده توسط بچه ها بایستی در کارگروهی متشکل از کلیه معلمان مدرسه مطرح شده و بررسی شود که حل این مشکلات چه مواردی از موضوعات درسی را پوشش می دهد. این بخش از یادگیری از راه خدمت پیوند با موضوعات درسی نامیده می شود. بعد از این جلسه، بایستی یکی از مهم ترین مشکلات با مشورت و تصمیم یادگیرندگان انتخاب و برای حل آن فکری شود. در واقع در این مرحله موضوعات درسی با مشکلات واقعی جامعه پیوند می خورند. بچه ها تلاش می کنند راه حل های موجود را برای حل مشکل بررسی کنند. البته که ممکن است راه حل های جدید به ذهن برسد. این روش به تقویت کار گروهی، افزایش خلاقیت و ایجاد اعتماد به نفس بچه ها کمک می کند. به مرور زمان بچه ها باید خدمتی که قرار است به گروه خدمت گیرنده دهند را درک کنند. به طور ساده بچه ها باید با گروهی که دچار مشکل هستند در تعامل باشند. خیلی اوقات بچه ها تصوراتی دارند که شاید هیچ گاه وجود عینی و واقعی نداشته باشد. در مسیر تعامل باید همه جوانب در نظر گرفته شود. به عنوان مثال ممکن است ما در مورد کودکان سرطانی نگاهی داشته باشیم که هیچ گاه با واقعیت آن ها یکسان نباشد. این مرحله از یادگیری از راه خدمت معناداری خدمت نامیده می شود. در واقع خدمت بایستی برای یادگیرندگان، یاددهندگان، والدین، گروه دریافت کننده خدمت و تمام افرادی که در این پروژه شرکت می کنند معنادار باشد. اما نکته مهم دیگر در یادگیری از راه خدمت بازاندیشی است. در هر مرحله از اجرای کار باید بازاندیشی صورت گیرد. این مرحله با استفاده از سوالاتی از خود صورت می گیرد. به عنوان مثال می توانیم بپرسیم که چرا و به چه هدفی این کار را انجام داده ایم، آیا راهکار بهتری برای انجام کارها تا این مرحله نبوده است.