یاخته ماهیچه ای

یاخته ماهیچه ای ( میوسیت ) نوعی یاخته موجود در بافت ماهیچه ای است. یاخته های ماهیچه ای طی فرایندی به نام ماهیچه زایی از یاخته هایی به نام جوانه ماهیچه ( Myoblast ) پدید می آیند. شکل های تخصص یافته ای از یاخته های ماهیچه ای وجود دارد: یاخته های ماهیچه ای قلبی، یاخته های ماهیچه ای اسکلتی، و یاخته های ماهیچه ای صاف. یاخته ماهیچه ای قلبی مسئول تولید تکانه های الکتریکی است که کنترل ضربان قلب و نیز اعمال دیگری را برعهده دارند. در یاخته های ماهیچه ای اسکلتی، هسته ها معمولاً در محیط یاخته قرار دارند، در حالی که در یاخته های ماهیچه ای قلبی هسته ها معمولاً در مرکز یاخته واقع شده اند. [ ۱]
هر رشتهٔ ماهیچه ای توسط یک لایه از بافت همبند ویژه به نام بافت همبند در ماهیچه اسکلتی فراگرفته شده است.
سارکوپلاسم در واقع سیتوپلاسم یاخته های ماهیچه ای است. بخش بزرگی از سارکوپلاسم با تارچهها، که رشته های طویل پروتئینی متشکل از رشته های ماهیچه ای هستند پرشده است. سارکوپلاسم همچنین دارای گلیکوژن است که انرژی یاخته را در طی فعالیت های شدید فراهم می کند. سارکوپلاسم حاوی میوگلوبین نیز هست که اکسیژن را به منظور فعالیت های ماهیچه ای آتی ذخیره می کند.
سه نوع رشتهٔ ماهیچه ای وجود دارد:[ ۲]
رشته های ضخیم که از مولکول های پروتئینی به نام میوزین تشکیل شده اند. این رشته ها همان فیلامان های تیره ای هستند که نوار A را در دستجات ماهیچه ای تشکیل می دهند.
رشته های نازک از مولکول های پروتئینی به نام اکتین تشکیل شده اند. این رشته ها همان فیلامان های روشنی هستند که نوار I را در دستجات عضلانی تشکیل می دهند.
رشته های الاستیک از تیتین ( Titin ) که یک پروتئین بزرگ فنری است تشکیل شده اند. این رشته ها متصل کننده رشته های ضخیم به نوار Z هستند.
رتیکولوم سارکوپلاسمیک ( Sarcoplasmic Reticulum ) که همچنین تحت عنوان شبکه آندوپلاسمی صاف شناخته می شود، به شکل یک شبکه در اطراف هر تارچه قرار گرفته است. شبکه سارکوپلاسمیک به عنوان مخزن یون های کلسیم عمل می کند. آزاد شدن کلسیم از خلال کانال های دریچه دار غشایی، باعث تحریک انقباض یاخته ماهیچه ای می شود. سارکولما ( sarcolemma ) در واقع غشای پلاسمایی رشته های ماهیچه ای است. در رشته های ماهیچه ای، چندین هسته مسطح دیده می شود که به سارکولما محکم فشرده شده اند. در حقیقت هر فیبر ماهیچه ای حاصل جوش خوردن و ادغام چندین جوانه ماهیچه ( Myoblast ) است و هر هسته نمایانگر هسته یک جوانه ماهیچه است. [ ۳]