یاخته

/yAxte/

مترادف یاخته: سلول، آخته، آموخته، پرورده

معنی انگلیسی:
cell, somatic cell, germ

لغت نامه دهخدا

یاخته. [ ت َ / ت ِ ] ( ن مف ) آخته. به معنی بیرون کشیده باشد اعم از آنکه شمشیر و تیغ را از غلاف بیرون کشیده باشند یا چیزی دیگر را از جای خود. ( برهان ) برکشیده.( جهانگیری ). بیرون کشیده. ( ناظم الاطباء ). || پرورده و آموخته. ( ناظم الاطباء ). || ( اِ ) حجره. خانه. ( برهان ). حجره. ( جهانگیری ) ( ناظم الاطباء ). || خمره. ( برهان ) ( جهانگیری ) ( ناظم الاطباء ). || شبیه و نظیر و مانند. ( برهان ). مانند. ( جهانگیری ). شبیه و نظیر. ( ناظم الاطباء ). || شراب. ( ناظم الاطباء ). || سلول . ( از واژه های فرهنگستان ). کوچکترین واحد زنده بدن موجودات زنده که دارای دو قسمت مهم سیتوپلاسم و هسته می باشد. و رجوع به سلول شود.

فرهنگ فارسی

سلول، جرثومه
( اسم ) ۱- بیرون کشیده . ۲- پروده آموخته . ۳- ( اسم ) کوچکترین واحد زند. بدن موجودات زنده است که دارای دو قسمت مهم سیتوپلاسم و هسته میباشد. یاخته ها در حقیقت کوچکترین قسمت ساختمانی موجود زنده هستند که دارای تمام خواص و تظاهرات حیاتی میباشند. الف - سیتوپلاسم - که قسمت خارجی یاخته است وحول هسته رافراگرفته ماده ایست پروتیدی و سیال و قابل ارتجاع وانقباض و لزج وغیرقابل اختلط با آب و شبیه بمواد کلوئیدی است وتحت اثر گرما و الکل و غیره قابل انعقاد میباشد سیتوپلاسم دارای موادمختلف از قبیل آب و کمی املاح معدنی و مواد گلوسیدی و لیپیدی و پروتیدی استمواد پروتیدی در سیتوپلاسم بصورت آلبومین وبا گلبولین استدرسیتوپلاسم برخی دانه ها یا میله هایی دیده میشود بنام میتوکندری که در طرز عمل سلولهای مختلف دارای اهمیت زیادی میباشند(خصوصا درسلولهای ترشح کننده مثل غدد بزاقی و لوزالمعده و غیره ) علاوه بر این درسیتوپلاسم دانه های دیگری دیده میشو که سلول برای تغذی. خودازخارج جذب کرده یا این مواد را برای دفع حاضر کرده است این دانه ها را بنام کلی آنکلاوها نامند و همچنین در سیتوپلاسم حبابچه هایی دیده میشود که موسوم به واکوئول است در این واکوئول ها مواد ذخیره ای ورنگی و دیاستازها وگاهی املاح مختلفه دیده میشوند ب - هسته - درون سیتوپلاسم قرار گرفته ودارای واکنش اسیدی است و بارنگهای قلیایی رنگ آمیزی میشود در داخل هسته شیره ای بنام شیر. هسته وجود دارد و بعلاوه دارای رشته هایی شبکه مانند موسوم به رشت. لینیین میباشد که رنگ نمیگیرد وهمچنین رشته های دیگری بنام کرماتین دارد که رنگ های قلیایی را جذب میکند این رشته های کروماتین در موقع تقسیم غیر مستقیم بصورت رشته های کوتاه موسوم به کروموزوم درمی آیند درداخل هسته یک یا دودان. کوچک موسوم به نوکلئول ( هستک ) وجوددارد وبعلاوه غشایی از خارج هسته رافرا گرفته است که مانع اختلاط شیر. هسته باسیتوپلاسم میشود در داخل سیتوپلاسم نزدیک هسته جسم کوچکی بنام سانتروزوم وجود دارد که عمل مهم درتقسیم و نمو یاخته دارد دور سانتروزوم را کره ای بنام کر. هادی احاطه کرده و در اطراف کر. هادی خطوط شعاعی بنام آستر دیده میشود هست. عنصراصلی حیات و بقائ زندگی است و قطعه ای از یاخته که بدون هسته باشد از بین میرود در توارث نیز هسته وظیف. بزرگی را عهده داراست . یاخته های حیوانی در حول سیتوپلاسم دارای غشائ مشخصی نیستند فقط قسمت سطحی سیتوپلاسم دارای غلظت بیشتری است که آنرا ناشی از نیروی کشش سطحی مولکولهای سیتوپلاسم میدانندولی یاخته های گیاهی در خارج از سیتوپلاسم دارای غشائ مشخص میباشند که غالبا این غشائ سلولزی است و گاهی هم ترکیبش بعلت اعمال فیزیولوژیکی یاخته فرق میکند سلول .

فرهنگ معین

(تِ ) ۱ - (ص مف . ) آخته ، بیرون کشیده . ۲ - (اِ. ) سلول ، سلول بدن موجودات زنده که دارای دو قسمت مهم سیتوپلاسم و هسته می باشد. یاخته ها در حقیقت کوچکترین قسمت ساختمانی موجود زنده هستند که دارای تمام خواص و تظاهرات حیاتی می باشند.

فرهنگ عمید

کوچک ترین واحد زندۀ تشکیل دهندۀ اندام های موجود زنده، سلول.

فرهنگستان زبان و ادب

{cell , cellule} [زیست شناسی] واحد ساختاری و کارکردی موجودات زنده که از پوشش خارجی و میان یاخته و هسته تشکیل شده است * مصوب فرهنگستان اول

دانشنامه آزاد فارسی

یاخْته (cell)
یاخْته
(یا: سِلّول) در زیست شناسی، واحد ساختاری اصلی حیات. یاخته کوچک ترین واحدی است که قادر است مستقلاً زیست کند و براثر تکثیر موجوداتی شبیه خود را به وجود آورد. همۀ موجودات زنده، به جز ویروس ها، از یک یاخته یا بیشتر ساخته شده اند. موجودات تک یاخته ای، مانند باکتری ها، پیش زیان، و سایر موجودات ذره بینی، را تک یاخته می نامند. به جانوران و گیاهان، که از یاخته های زیادی ساخته شده اند، موجودات چندیاخته ای یا پُرسلولی می گویند. هریک از موجودات زندۀ بسیار پیچیده مانند انسان مرکب از میلیاردها یاخته اند که برای اعمال ویژه سازگاری یافته اند؛ ازجمله گروهی اختصاصی به شکل بافت ها و اندام ها سازمان یافته اند. اگرچه یاخته ها از نظر اندازه، شکل ظاهری، و عملکرد بسیار متفاوت اند، ویژگی های اساسی آن ها مشابه است.

جدول کلمات

سلول

مترادف ها

cell (اسم)
باطری، پیل، خانه، حفره، سلول، یاخته، حجره، زندان تکی، سلول یکنفری

فارسی به عربی

خلیة

پیشنهاد کاربران

جرثومه
یاخته صفت مفعولی از مصدر یاختن
یاختن: بیرون کشیدن
یاخته: بیرون کشیده شده
که اگر دقا کنیم به همین صورتم هست هر یاخته از دل یاخته ایی دیگر بیرون کشیده میشود
یاخته یک کلمه ترکی نیست بلکه یک واژه پارسی است که برای سلول واژه سازی شده و از آن در سخن گفتن، بهره می برند
واحد تشکیل دهنده سلول است.
کوچکترین سلول در بدن جانداران
سلول
یاخته پایین ترین سطح ساختاری است که همه ی فعالیت های زیستی در آن انجام می شود. ( به واحد ساختاری و کارکردی موجودات زنده یاخته یا سلول گفته می شود )
یعنی سلول cell

بپرس