گیرنده های جفت شونده با پروتئین جی ( انگلیسی: G protein–coupled receptor ) یا ( GPCRs ) گروه بزرگی از گیرنده های پروتئینی هستند که در سطح خارجی غشای سلول ها قرار دارند و پس از اتصال با لیگاند خود ( مانند آدنوزین، اپیوم یا آدرنالین ) تغییر شکل داده و فعال می شوند. پروتئین جی می تواند گوانوزین دی فسفات ( GDP ) را به گوانوزین تری فسفات ( GTP ) تبدیل کند؛ گوانوزین تری فسفات زنجیره ای از واکنش ها را آغاز می کند، نتیجه نهایی، ورارسانی پیام های مختلف به داخل سلول و ایجاد تغییراتی در عملکرد آن است.
گیرنده های جفت شونده با پروتئین جی از دو مسیر اصلی برای انتقال پیام استفاده می کنند: مسیر وابسته به cAMP و مسیر فسفاتیدیل اینوزیتول
جی پروتئین ها گیرنده هایی پروتئینی هستند که یک سمت آنها خارج از سلول و سمت دیگرشان داخل سلول قرار دارد ( عبورکننده از عرض غشا ) . این سیستم نوعی پیامرسان برای مواد شیمیایی خاصی مثل هورمون ها و پیامرسان عصبی در سطح غشای سلول است. به عنوان مثال گیرنده های سرپنتینی از ۷ مارپیچ تشکیل شده که از عرض غشا می گذرند. اتصال مادهٔ شیمیایی به این گیرنده ها و تغییر شکل سه بعدی آنها روی پروتئین دوم موجود در این سیستم ( جی پروتئین محرک یا Gs ) در سطح سیتوزولی غشا اثر می گذارد. خود این پروتئین از سه زیر واحدα، βوγ تشکیل شده است. به زیرواحد آن GDP متصل است که بعد از تغییر شکل گیرنده توسط هورمون، به GTP تبدیل می شود. GTP باعث می شود که زیر واحدα از دوتای دیگر جدا شده و به سمت یک پروتئین غشایی دیگر حرکت کند.
در مسیر وابسته به cAMP پروتئین غشایی جدید آدنیلیل سیکلاز است که بعد از اتصال به زیر واحد آلفا فعال شده و ATP را به cAMP تبدیل می کند. در صورتی که GTP مجدداً بهGDP تبدیل شود آدنیلیل سیکلاز از فعالیت باز می ماند. [ ۲] [ ۳]
رابرت جی. لفکویتز و برایان کوبیلکا که جایزه نوبل شیمی را در سال ۲۰۱۲ به خود اختصاص داده اند، موفق شده اند شیوه عمل گیرنده های جفت شونده با جی پروتئین یا ( GPCRs ) را نشان دهند. GPCRs نقشی حیاتی را در بدن ما ایفا می کنند و در این خانواده گیرنده های آدرنالین، دوپامین، سروتونین، نور، مزه و بو وجود دارند. نه تنها اغلب فعالیت های حیاتی بدن ما به عملکرد صحیح این گیرنده ها وابسته هستند، بلکه نیمی از داروها مانند مسدودکننده های گیرنده های بتا، آنتی هیستامین ها و داروهایی که در درمان های روان پزشکی کاربرد دارند نیز به کمک این گیرنده ها در بدن ما وارد عمل می شوند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفگیرنده های جفت شونده با پروتئین جی از دو مسیر اصلی برای انتقال پیام استفاده می کنند: مسیر وابسته به cAMP و مسیر فسفاتیدیل اینوزیتول
جی پروتئین ها گیرنده هایی پروتئینی هستند که یک سمت آنها خارج از سلول و سمت دیگرشان داخل سلول قرار دارد ( عبورکننده از عرض غشا ) . این سیستم نوعی پیامرسان برای مواد شیمیایی خاصی مثل هورمون ها و پیامرسان عصبی در سطح غشای سلول است. به عنوان مثال گیرنده های سرپنتینی از ۷ مارپیچ تشکیل شده که از عرض غشا می گذرند. اتصال مادهٔ شیمیایی به این گیرنده ها و تغییر شکل سه بعدی آنها روی پروتئین دوم موجود در این سیستم ( جی پروتئین محرک یا Gs ) در سطح سیتوزولی غشا اثر می گذارد. خود این پروتئین از سه زیر واحدα، βوγ تشکیل شده است. به زیرواحد آن GDP متصل است که بعد از تغییر شکل گیرنده توسط هورمون، به GTP تبدیل می شود. GTP باعث می شود که زیر واحدα از دوتای دیگر جدا شده و به سمت یک پروتئین غشایی دیگر حرکت کند.
در مسیر وابسته به cAMP پروتئین غشایی جدید آدنیلیل سیکلاز است که بعد از اتصال به زیر واحد آلفا فعال شده و ATP را به cAMP تبدیل می کند. در صورتی که GTP مجدداً بهGDP تبدیل شود آدنیلیل سیکلاز از فعالیت باز می ماند. [ ۲] [ ۳]
رابرت جی. لفکویتز و برایان کوبیلکا که جایزه نوبل شیمی را در سال ۲۰۱۲ به خود اختصاص داده اند، موفق شده اند شیوه عمل گیرنده های جفت شونده با جی پروتئین یا ( GPCRs ) را نشان دهند. GPCRs نقشی حیاتی را در بدن ما ایفا می کنند و در این خانواده گیرنده های آدرنالین، دوپامین، سروتونین، نور، مزه و بو وجود دارند. نه تنها اغلب فعالیت های حیاتی بدن ما به عملکرد صحیح این گیرنده ها وابسته هستند، بلکه نیمی از داروها مانند مسدودکننده های گیرنده های بتا، آنتی هیستامین ها و داروهایی که در درمان های روان پزشکی کاربرد دارند نیز به کمک این گیرنده ها در بدن ما وارد عمل می شوند.
