گوهر لِوونی وارطانیان ( ارمنی: Գոհար Լևոնի Վարդանյան تلفظ صحیح گوهار وارطانیان؛ زاده ۲۵ ژانویه ۱۹۲۶ - درگذشته ۲۵ نوامبر ۲۰۱۹ ) افسر اطلاعاتی و جاسوس اتحاد جماهیر شوروی بود که بیش از سی سال از دوره کاری خود را در ماموریت های خارجی از جمله در ایران سپری کرد. شهرت او و همسرش بیشتر به خاطر جاسوسی و ناکام گذاشتن ترور سران متفقین در کنفرانس تهران توسط ستون پنجم آلمانی ها بود.
... [مشاهده متن کامل]
گوهر یا گوهار وارطانیان در ۲۵ ژانویه سال ۱۹۲۶ در شهر لنیناکان در ارمنستان شوروی ( که اکنون در شهر گیومری در ارمنستان است ) متولد شد اما در خردسالی همراه خانواده اش به ایران مهاجرت کرد.
او در شانزده سالگی به گروه «ضد فاشیسم شوروی» پیوست و با همسر آینده خود، گئورگ وارطانیان، که سرهنگ اتحاد جماهیر شوروی بود آشنا شد. گوهر وارطانیان همراه همسرش بیش از سی سال از دوره کاری خود را در ماموریت های خارجی از جمله در ایران به عنوان جاسوسان اتحاد جماهیر شوروی فعالیت کردند.
گئورگ و گوهر در تاریخ ۳۰ ژوئن ۱۹۴۶ در تهران ازدواج کرده و شش سال دیگر در ایران کار کردند. گئورگ وارطانیان گفته که چندین بار، تحت عناوین مختلف با همسرش ازدواج کرده است؛ و خاطرنشان کرده است که از این کار خسته نشده چرا که مراسم ازدواج همیشه برایش جذاب بوده است.
مهمترین مأموریت این دو در تهران تأمین امنیت جلسه سران متفقین بود که از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ در سفارت روسیه در تهران برگزار شد. ژوزف استالین رهبر شوروی، فرانکلین روزولت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا در کنفرانس تهران شرکت داشتند که در پایتخت ایران به طور محرمانه برگزار شد. هدف کنفرانس تهران گفتگوی رهبران متفقین دربارهٔ آینده جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم بود. گوهر وارطانیان به همراه همسرش موفق شد طرح آلمان نازی برای ترور این سه رهبر را خنثی کند.
مأموریت خانم وارطانیان و همسرش تا ۱۳۳۰ ادامه داشت. در این سال بنا به درخواست مأمورین اطلاعاتی شوروی به آنها فرصت تحصیل داده شد. به این ترتیب گوهر در دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه ایروان تحصیل کرد و از آنجا فارغ التحصیل شد.
بلافاصله پس از فارغ التحصیلی و آموزش های ویژه، فعالیت غیرقانونی طولانی مدت او و همسرش در کشورهای مختلف جهان تحت پوشش اسامی و نام های خانوادگی ساختگی صورت گرفت. او در سال ۱۳۶۴ بازنشسته شد و در سال ۱۳۶۵ همراه همسرش به اتحاد جماهیر شوروی بازگشت. سرگئی ایوانف سخنگوی سازمان اطلاعات خارجی روسیه گفته است که گوهر وارطانیان پس از بازنشستگی فعالیت خود در آموزش متخصصان جوان روسی را با انتقال تجربیاتش به آنها ادامه داد.
... [مشاهده متن کامل]
گوهر یا گوهار وارطانیان در ۲۵ ژانویه سال ۱۹۲۶ در شهر لنیناکان در ارمنستان شوروی ( که اکنون در شهر گیومری در ارمنستان است ) متولد شد اما در خردسالی همراه خانواده اش به ایران مهاجرت کرد.
او در شانزده سالگی به گروه «ضد فاشیسم شوروی» پیوست و با همسر آینده خود، گئورگ وارطانیان، که سرهنگ اتحاد جماهیر شوروی بود آشنا شد. گوهر وارطانیان همراه همسرش بیش از سی سال از دوره کاری خود را در ماموریت های خارجی از جمله در ایران به عنوان جاسوسان اتحاد جماهیر شوروی فعالیت کردند.
گئورگ و گوهر در تاریخ ۳۰ ژوئن ۱۹۴۶ در تهران ازدواج کرده و شش سال دیگر در ایران کار کردند. گئورگ وارطانیان گفته که چندین بار، تحت عناوین مختلف با همسرش ازدواج کرده است؛ و خاطرنشان کرده است که از این کار خسته نشده چرا که مراسم ازدواج همیشه برایش جذاب بوده است.
مهمترین مأموریت این دو در تهران تأمین امنیت جلسه سران متفقین بود که از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ در سفارت روسیه در تهران برگزار شد. ژوزف استالین رهبر شوروی، فرانکلین روزولت رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا در کنفرانس تهران شرکت داشتند که در پایتخت ایران به طور محرمانه برگزار شد. هدف کنفرانس تهران گفتگوی رهبران متفقین دربارهٔ آینده جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم بود. گوهر وارطانیان به همراه همسرش موفق شد طرح آلمان نازی برای ترور این سه رهبر را خنثی کند.
مأموریت خانم وارطانیان و همسرش تا ۱۳۳۰ ادامه داشت. در این سال بنا به درخواست مأمورین اطلاعاتی شوروی به آنها فرصت تحصیل داده شد. به این ترتیب گوهر در دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه ایروان تحصیل کرد و از آنجا فارغ التحصیل شد.
بلافاصله پس از فارغ التحصیلی و آموزش های ویژه، فعالیت غیرقانونی طولانی مدت او و همسرش در کشورهای مختلف جهان تحت پوشش اسامی و نام های خانوادگی ساختگی صورت گرفت. او در سال ۱۳۶۴ بازنشسته شد و در سال ۱۳۶۵ همراه همسرش به اتحاد جماهیر شوروی بازگشت. سرگئی ایوانف سخنگوی سازمان اطلاعات خارجی روسیه گفته است که گوهر وارطانیان پس از بازنشستگی فعالیت خود در آموزش متخصصان جوان روسی را با انتقال تجربیاتش به آنها ادامه داد.
