گونه زایی پراجا

در گونه زایی پراجا[ ۱] یا گونه زایی پرامیهن ( به انگلیسی: Parapatric speciation ) ، دو زیرجمعیت از یک گونه جدایی تولیدمثلی از یکدیگر را تکامل می دهند و در عین حال به تبادل ژن ها ادامه می دهند. این حالت گونه زایی دارای سه ویژگی متمایز است: ۱ ) جفت گیری به صورت غیرتصادفی، ۲ ) شارش ژن به طور نابرابر رخ می دهد، و ۳ ) جمعیت ها در محدوده های جغرافیایی پیوسته یا ناپیوسته وجود دارند. این الگوی توزیع ممکن است نتیجه پراکندگی نابرابر، موانع جغرافیایی ناقص، یا بیان متفاوت رفتار و موارد دیگر باشد. گونه زایی پرامهنی پیش بینی می کند که مناطق دورگه زایی اغلب در محل اتصال بین دو جمعیت وجود خواهد داشت.
در جغرافیای زیستی، اصطلاح پرامیهن اغلب برای توصیف رابطه بین جانداران استفاده می شود که دامنه آنها به طور قابل توجهی همپوشانی ندارند اما بلافاصله در مجاورت یکدیگر هستند. آنها با هم یافت نمی شوند مگر در یک منطقه تماس باریک. پرامیهن یک توزیع جغرافیایی است که در مقابل همجا ( همان منطقه ) و ناهمجا یا پیرابوم ( دو مورد مشابه از مناطق متمایز ) قرار دارد.
«شکل های» مختلفی از پرامهنی پیشنهاد شده است و در زیر مورد بحث قرار گرفته است. جری کوین و اُر در گونه سازی این شکل ها را به سه گروه دسته بندی می کنند: کلاین ( شیب های محیطی ) ، «سنگ پله ای» ( جمعیت های گسسته ) ، و گونه زایی ایستایی در سازگاری با بسیاری از ادبیات گونه سازی پیرامهنی. [ ۲] :   111  از این پس، مدل ها با فرمت مشابهی تقسیم می شوند.