گوشاب

گوشاب ( نام علمی: Potamogeton lucens ) نام یک گونه از سرده گوشاب ها است. به آن روغن واش هم گفته اند. واش در فارسی و گیلکی به معنای علف است.
گیاه گوشاب از جمله گیاهان علفی، چندساله، زمین ساقه دار یا بدون آن و آبزی مغروق، بدون غده با برگ های شناور است که در آب های شیرین تا لب شور نظیر: دریاچه های کم عمق، رودخانه های کم جریان، جویبارها، کانال ها، برکه های آب شیرین، اراضی آبگیر حاصل از زهکش و شالیزارهای غرقابی برخوردار از بسترهای حاوی آهک به خوبی رشد می کند. گوشاب حتی در آب های صاف، فقیر از عناصر غذایی غیرآلوده، اکوسیستم های آبی غنی از مواد غذایی و آب های مملو از گل و لای استقرار می یابد. این گیاه در سرتاسر نیمکره شمالی می روید، درحالی که گروه های مختلفی از محققان مبدأ آن را اروپا ( اسکاندیناوی، بخش های اروپایی روسیه و حوزه مدیترانه ) ، آسیا ( خاور میانه، قفقاز، مغولستان، شبه قاره هند، چین، ژاپن، فیلیپین ) و آفریقا ( آفریقای جنوبی و ماداگاسکار ) دانسته اند.
گیاه گوشاب دارای دو نوع برگ در وضعیت غوطه ور و شناور است. برگ های شناور از نظر بافت اپیدرمی و کوتیکول متمایل به محور و دور از محور به خوبی توسعه یافته اند. برگ های مغروق بدون کوتیکول هستند و بافت اپیدرمی آنها به خوبی توسعه نپذیرفته اند. تمامی گونه های «گوشاب» دارای برگ های غوطه ورند امّا تنها برخی گونه ها از برگ های شناور هم بهره مندند. «گوشاب» برگ های شناور خود را گاهی در اثر حرکت آب و فساد تدریجی از دست می دهد. «گوشاب» دارای برگ های دراز، مستطیلی و نیزه ای به طول ۴۰–۵/۷ سانتیمتر و عرض ۵/۶–۵/۲ سانتیمتر است و این برگ ها با آرایش متناوب یا متقابل ناقص، دندانه دار و کامل می باشند. معمولاً برگ های روی شاخه ها کوچک تر از برگ های ساقه اصلی هستند. برگ ها به رنگ سبز کم رنگ تا متمایل به زرد، نیمه شفاف، براق، دارای رگبرگ های مشبک مشخص، حواشی مضرّس و دُمبرگ کوتاه به طول ۱۲–۱ میلیمتر می باشند. برگ های «گوشاب» دارای استیپول غشایی، دندانه های درشت یا ریز هستند به طوری که استیپول ممکن است از ۱/۳ تا تمام طول به پهنک بچسبد. برگ های شناور به شکل بیضوی متمایل به تخم مرغی با ۵۱–۱ رگبرگ مشخص هستند درحالی که برگ های غوطه ور بدون دُمبرگ یا دارای دُمبرگ با ۳۵–۱عدد رگبرگ مشخص هستند. رگبرگ ها در استیپول به حالت موازی قرار دارند.
«گوشاب» گیاهی نسبتاً قوی با ریزوم های خزندهٔ طویل یا بدون آن، ساقه های منشعب با مقطع بیضوی و طول حدوداً ۵/۲ متر و ندرتاً تا ۶ متر می باشد. این گیاه دارای جوانه های انتهایی فشرده و قابل ازدیاد موسوم به توریون یا بدون آن است. ساقه ها به حالت فشرده با مقطع عرضی بیضوی، دارای بندها یا گره های حائز غده های روغن هستند. «توریون ها» دارای میان گره های بسیار کوتاه و برگ های داخلی به تعداد ۱۰–۱ عدد با ساختار دوکی و برگ های خارجی به تعداد ۵–۱ عدد در هر سمت می باشند؛ بنابراین «گوشاب» دارای دو نوع ساقه است که عبارت از: ریزوم ها و ساقه های قائم هستند.

گوشاب (سرده). گوشاب، بارهنگ آبی، اوواش ( نام علمی: Potamogeton ) سرده ای آبزی اغلب چندساله از گوشابیان است که بیشتر در آب شیرین می روید و دارای زمین ساقه است و برگ ها اغلب به جز در محل گل دهی ساقه، متقابل هستند.

گوشاب (pondweed)
گروهی از گیاهان آبزی شناور یا غوطه ور در آب، متعلق به جنس پوتاموژتون، تیرۀ گوشابیان یا اوواش (پوتاموژتوناسه). برگ های شناور گوشاب پهن و چرمی اند، در حالی که برگ های غوطه ور باریک تر و نیمه شفاف اند. گل ها در سنبله هایی سبزرنگ رشد می کنند. از تیرۀ اوواش یا گوشابیان هشت گونه در آب های شیرین یا کمی شور نقاط گوناگون ایران می روید.