گورتپه باستانی

گورتپۀ باستانی (barrow)
(در انگلیسی باستان، beorg به معنی «تپه یا پشته») گورتپه معمولاً از خاک و گاهی اوقات از سنگ تشکیل شده است. نمونه های آن در بسیاری از نقاط جهان یافت می شوند. دو نوع اصلی آن عبارت اند از «دراز»، مربوط به دورۀ نوسنگی (عصر حجر جدید)، و «گِرد»، مربوط به دورۀ میان سنگی (اوایل عصر مفرغ). گورتپه هایی که یکسره از سنگ ساخته شده باشند به «تل سنگ» (یا سنگ نشانه) معروف اند. گورتپه های دراز ممکن است فقط پشته هایی باشند که معمولاً در یک سو بلندتر و پهن ترند. بیشتر اوقات حاوی اتاقکی چوبی یا تخته سنگی یا حفرۀ کلوخ چینی شده ای بودند که جسد یا جسدهای مردگان را در آن ها قرار می دادند. اتاقک های فرعی نیز ممکن است به اطراف پشته ها افزوده شوند. این نوع گورتپه ها در بخش جنوبی انگلستان از ساسکس تا دورسِت متداول اند. گورتپه های مدور عمدتاً به عصر مفرغ تعلق دارند، اگر چه در اعصار تاریخی نمونه هایی از آن ها از دورۀ رومی موجودند، و برخی از مهاجمان ساکسون و اکثر مهاجمان دانمارکی گورتپه ساز بودند. در بخش شمالی اروپا، گورتپه های مدور گاهی در بالای تابوتی از تنۀ درخت ساخته می شدند که در آن ها موقعیت آب گرفتگی موجب شده است که موادّ غیراستخوانی محفوظ بمانند، از قبیل نمونه هایی که در دانمارک یافت شده اند و به ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد مربوط می شوند. رایج ترین نوع در بریتانیا گورتپۀ زنگوله ای است، متشکّل از پشته ای مستدیر که با یک خندق و انبوهی از خاک محاط شده است. انواع دیگر عبارت اند از گورتپۀ کاسه ای، گورتپۀ حوضچه ای، گورتپۀ بشقابکی، گورتپۀ حلقه ای، و گورتپۀ صفحه ای، که همۀ آن ها با فرهنگ وسکس (فرهنگ اوایل عصر مفرغِ بخشِ جنوبی انگلستان با قدمتی تقریباً ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد) در ارتباط اند. بسیاری از گورتپه ها در نقاط مختلف ویلتشر داونز در انگلستان جای دارند. گورتپه های باقی مانده از دوران رومی، از قبیل سیکس هیلز (شش تپه) در استیونیج، هارتفوردشر، و بارتلو هیلزدر اِشداون، واقع در ناحیۀ اِسِکس، شیبی مشخّص و طرحی مخروطی شکل دارند. قرار دادن جسد شخصی مهم و بزرگ در کشتی در مراسم تدفین وایکینگها مشاهده شده است.