گواهی تدریس علامه مجلسی به نصیری

[ویکی فقه] نحوه تکثیر کتاب های علمی، تدریس و مصون نگهداشتن آن ها از جعل و تحریف، یکی از مهمترین دغدغه های دانشمندان دینی بوده است. آن ها برای این منظور، از روشی استفاده نموده اند که در اصطلاح کتابشناسی به آن "بلاغ" یا "انها" گفته می شود. بلاغ دستخطی از استاد بود که در نسخه نوشته می شد و به وسیله آن گواهی، شرکت شاگرد در درس را تایید می گردید و ضمناً صحّت نسخه نیز تایید می گشت؛ بنابراین "بلاغ" هم گواهی تحصیلی بود و هم نشان صحّت نسخه به شمار می رفت.اساتید در هر نسخه علامت بلاغ های متعددی می نوشتند و در پایان نسخه یا پایان بخش های کتاب در ضمن بلاغ ها برای شاگرد اجازه نقل حدیث و روایت را به نحو عموم یا درباره آن اثر یا آثاری خاص صادر می کرد که این اجازه گواهی علمی برای آن شاگرد در اعتبار روایت ها و استنادهایش به شمار می آمد. در این مقاله گواهی درسی علّامه مجلسی برای شاگردش محمدابراهیم نصیری بررسی می شود.
اوّلین گواهی درسی از علّامه مجلسی که تاکنون شناخته شده، متعلق به سال ۱۰۶۴ق است. این گواهی را علّامه مجلسی بعد از اتمام تدریس اصول کافی، در پایان نسخه ای از آن، برای شاگردش محمّدابراهیم نصیری در ربیع الثانی ۱۰۶۴ق نوشته است. بر اساس این گواهی علّامه در بیست و هفت سالگی به تدریس کتاب کافی مرحوم کلینی اشتغال داشته است. این نسخه در کتابخانه ملّی تبریز به شماره ۳۰۷۴ نگهداری می شود.
فهرست نسخه های خطی کتابخانه ملّی تبریز، ج۱، ص۸۴.
متن گواهی چنین است: «بسم الله الرحمن الرحیم انهاه المولی الاوّلی الفاضل الذکی الالمعی میرزا محمّد ابراهیم النصیری ایده الله تعالی، قراءة و تصحیحا و تدقیقا فی مجالس آخرها بعض ایام شهر ربیع الثانی من شهور سنة اربع و ستین بعد الالف من الهجرة و اجزت له دام عزه ان یروی عنی کل ما صحّت لی روایته واجازته بحق روایتی و اجازتی عن مشایخی و اسلافی رضوان الله علیهم. و کتب القاصر الخاسر ابن محمّد تقی محمّد المدعو بباقر عفی الله عنهما، حامدا مصلیاً مسلماً.»
حسینی اشکوری، احمد بن علی، اجازات الحدیث، ص۱۵۰.
۱. ↑ فهرست نسخه های خطی کتابخانه ملّی تبریز، ج۱، ص۸۴. ۲. ↑ حسینی اشکوری، احمد بن علی، اجازات الحدیث، ص۱۵۰.
...