گنداور

لغت نامه دهخدا

( گندآور ) گندآور. [ گ ُ وَ ] ( ص مرکب ، اِ مرکب ) مرد مردانه. ( لغت فرس اسدی ). مردم شجاع و دلاور و مردانه را گویند. ( برهان ) ( آنندراج ). جنگجو. سلحشور. سلیح شور. جنگاور. کند. کندا. گنداگر. پهلو. رزم آزما. محمّد معین در حواشی برهان قاطع نویسد: این لغت در فرهنگها بصورت «گندآور» آمده است. بعضی فضلای معاصر صورت اخیر را صحیح دانسته اند. نولدکه و هرن و هوبشمان آنرا با کاف تازی از ریشه «کند» بمعنی شجاع نقل کرده اند، ولف نیز در فهرست شاهنامه «کندآور»و «کندآوری » را با کاف تازی آورده است. بنابراین کندآور باید مرکب از: کندا ( شجاعت ) + ور ( پسوند اتصاف )باشد، نه از: کند ( شجاع ) + آور ( آورنده ) چه آور در کلمات مرکبه از اسم آید: رزم آور. تناور. دلاور. ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ذیل کندآور ). بهار معتقد بوده اند که این کلمه از گند به معنی بیضه و بمعنی فحل و کسی که روش مردانه دارد میباشد. ( از مزدیسنا چ 1 ص 338 ج 6 ). و رجوع به سبک شناسی ج 3 ص 86 شود :
بدو گفت رستم که گرز گران
چو یازد ز بازوی گندآوران.
فردوسی.
کجا آن خردمند گندآوران
کجاآن سرافراز جنگی سران.
فردوسی.
|| سپهسالار. ( برهان ) ( آنندراج ) :
به زاری همی گفت پس پیلتن
که شاها دلیرا سر انجمن
کیانی نژادا شها سرورا
جهان شهریارا و گندآورا.
فردوسی.
پذیره شدندش همه مهتران
بزرگان ایران و گندآوران.
فردوسی.

گندآور. [ گ َ وَ ] ( نف مرکب ) عفونت آور. مولد گند.

فرهنگ فارسی

( گند آور ) ( صفت ) آنکه تولید گند کند عفونت آور .

فرهنگ معین

( گندآور ) (گُ وَ ) (ص فا. ) پهلوان ، شجاع .

فرهنگ عمید

( گندآور ) = کنداور

پیشنهاد کاربران

گندا ور=خایه دار،
گُند آور:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " گُند آور" می نویسد : ( ( گُندآور به معنی پهلوان و دلیر است و از دو پاره: گند/ /آور ( = پساوند ) ساخته شده است. پنداشته اند که بخش نخستین آن به معنی اندام نرینگی است و" گُندآور" ، از این روی ، در معنی نَرْمَنِش و نَیْرم [ آدم خایه دار امروزی ]به کار رفته است . اما می انگارم که نغز تر آن است که بخش نخستین واژه را در معنی سپاه و دسته ی جنگاور بدانیم و " گُندآور" را در معنی فرمانده و سالارگُنْد که یلی پردل و نیری شیرگیر می باید می بود. " گند " در پهلویی در ریخت " جُند"، در زبان تازی به کار برده شده است و از آن " "جُندی" و "مجنّد " و واژگانی دیگر از اینگونه ساخته آمده است. ) )
...
[مشاهده متن کامل]

( ( چگونه سرآمد ، به نیک اختری ،
برایشان بر ، آن روز ِ گُند آوری ؟ ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 215. )

پهلوان

بپرس