گلیم قشقایی

( گلیم قشقایی ) یکی از طرح های بافت گلیم است که بدست ایل قشقایی بافته می شود. مهمترین تولیدکننده گلیم قشقایی، دره شوری ها هستند.
گلیم قشقایی در آبان سال ۱۳۹۲ موفق به دریافت نشان اصالت یونسکو شد. [ ۱]
گلیم قشقایی قدرت و انرژی بالایی دارد که کمتر مشابه آن را در موارد دیگر می توان یافت. استفاده معدود از نگاره ّای کوچک و برخی تشابهات دیگر، بعضاً بیننده را به یاد گلیم های ترک بافتی همچون گلیم شاهسون می اندازد. این گلیم ها داراری برش چاک دار بوده و گاه در آنها از تارهای نخی و پشم طبیعی قهوه ای استفاده می شود. عشایر قشقایی تنها ایلی هستند که هم از نخ و هم از پشم برای بافتن گلیم استفاده می کنند. به طور سنتی گلیم ها از پشم بافته می شود به جز در هند که از نخ برای بافتن گلیم استفاده می شود. [ ۲]
در آن از رنگ های تند و روشن بیشتر از رنگ های تیره و سنگین ( سرمه ای، قهوه ای و یشمی ) استفاده می شود. معمولاً شامل چهار گروه نقش مایه است[ ۳] :
• اشکال منظم هندسی. مانند: سرمه دان، چهارخال، شبه مَعْقِلی
• تکرار یک نگاره خاص که می تواند با رنگ های مثبت و منفی همراه باشد. مانند: آیت آل ( دست سگ ) ، خراسانی، تهرانی
• نقش مایه های با هویت مستقل که ترکیب چندین نگاره اند. مانند: چین ( گردگل ) ، قزل قیچی، آلماگل ( گل سیب ) ، شانه، قیچی، شوشتری، آقاجری، لاک پشت، عربی، دوقاناق ( دو بال ) ، نمکدان، یاقْلُق ( دستمال ) ، چهار ماهی، خاک انداز، پروانه
• نقش مایه های حاشیه ای. مانند: نقش اشکالی، کف ساده، محرمات، خشتی و قابی.
عمده ترین نقش مایه های گلیم قشقایی، لچک ترنج و محرمات است. شیوه رنگ بندی و نقوش ترنج دار این دست بافته از فضای رنگی ای برخوردار است که موجب تفکیک نقش ها از هم می شود. طرح های این گلیم ساده هستند و عمدتاً دارای حاشیه مداخل است و نقوش ریز و ساده ای دارد و از رنگ بندی شاد و سرزنده ای برخوردار است.