گل حفاری

گل حفاری در مهندسی ژئوتکنیک، به مخلوطی از آب و رس اطلاق می گردد، که برای حمل مواد حفر شده در سیستم های حفاری، به سطح زمین از آن استفاده می شود. گل حفاری غیر از بالا آوردن تراشه های زمین کاربردهای دیگری نیز در ته چاه انجام می دهد، که عبارتند از خنک کردن و روان کردن مته. علت اینکه بجای آب از گل حفاری استفاده می شود این است که خرده سنگ های حفاری شده، دارای وزن مخصوص زیادی هستند و با اینکه گل بعلت سرعت زیاد آن ها را با خود بالا می آورد، ولی باید گرانروی گل بحدی باشد، که بتواند خرده سنگ ها را با سهولت و به سرعت، از چاه خارج نماید.
گلی که بدین ترتیب خرده سنگها را از چاه بیرون می کشد و بدرون صافی مخصوصی که شبیه غربال است هدایت می شود در آنجا خود گل از صافی عبور کرده اما خرده سنگها روی صافی باقی می مانند و گل پس از عبور از صافی در مخزنی جمع آوری و از آنجا مجدداً بداخل رشته حفاری تلمبه می شود. بدین ترتیب جریان دائمی گل از درون کاسه گردان به داخل رشته حفاری و سرمته و از آنجا به فضای بین رشته حفاری و چاه و تا صافی مخزن ادامه پیدا می کند.
گل حفاری باعث می شود ستون گل حفاری به دیوار چاه فشار آورد و مانع ریزش آن شود. به علاوه بدنه چاه را اندود کرده و منافذ آن را می گیرد و دیگر آنکه در مواقعی که مته در اعماق زیاد به لایه گاز یا نفت ( در حفاری های نفت و گاز ) می رسد ستون گل مانع می شود که گاز یا نفت از منافذ لایه مذکور که ممکن است فشار زیاد هم داشته باشد بروی چاه راه یابد. به همین جهت غلظت و وزن گل حفاری باید بیش از وزن آب و بحدی باشد که بتواند فشار لایه متخلخل مذکور را خنثی کند.