گل ابزاد

[ویکی فقه] گل آبزاد. لوتوس، روزا، نیلوفر آبی و شمسه مفاهیم گوناگون یک نماد دینی هستند که صفا، پاکی و تنویر در یک جهان ناپاک را نشان می دهد؛ این نماد که سرشار از معنی است، در اساطیر هندویی، ایرانی، مصری، یهودی، مسیحی و مسلمان بازتاب یافته است و از یک رابطه عمیق میان ادیانی، چون هندوئیسم، بودیسم، زرتشت، یهودی، مسیحیت و اسلام حکایت دارد.
شکل انتزاعی این نشان، امروزه در قالب چیلیپا، صلیب، ترنج و شمسه در فرهنگ و آیین ملت های شرق و غرب خودنمایی می کند و در جهان اسلام در تصویرگری قرآن در مناره های مساجد و آرایه های مقابر و مزارات، با این نماد روبه رو می شویم. در تفکر شیعی نماد نیلوفر در دوره معاصر به صورت شمسه، بیشتر برای بیان استمرار سلطنت معنوی امام رضا (علیه السّلام) که خورشید هشتم، سلطان دین و شمس طوس خوانده می شود، مورد بهره برداری قرار می گیرد. آن حضرت بر تارک سرزمین خراسان (خورشید سان) می درخشد و همانند یک (اسطوره الگو) حضور خود را در فرهنگ و هنر و معماری امروز ایران به کرسی نشانده است. این نشان را می توان یکی از نشان های وحدت متعالی ادیان شمرد.
برداشت عرفانی
نیلوفریا همان نانوفر (nanoufa) مصری به معنی زیبا) و لوتوس lotus)) به سانسکریت، پادما (Padma) نام گلی است که در فارسی گل آبزاد یا گل زندگی و آفرینش و یا نیلوفر آبی نامیده می شود؛ این گل مانند حقیقت که در منابع عرفانی، گاهی خورشید و گاهی دریا و گاهی قاف و گاهی عنقا نامیده می شود و نمی توان به حقیقت بی نقش که صورت های بی کرانی را به خود می پذیرد، دست یافت، نام های گوناگونی را به خود دیده، ولی همیشه معنی خود را از دسترس دور نگه داشته است. حقایقی که اصل اصل ها، سرچشمه فرق ها و فصل ها هم هستند.نیلوفر آبی در شرایط بسیار نامناسب در آب های گل آلود به وجود می آید و علیرغم همه موانع بی آنکه کوچک ترین اثری از گل ولای و آلودگی را به خود بگیرد، به رشد خود ادامه می دهد. ریشه نیلوفر در خاک و لجن است و ساقه آن در آب های تیره، ولی تاج آن به طرف خورشید حرکت می کند؛ این یعنی شکفتن معنوی و به همین دلیل، نیلوفر به عنوان سمبل زیبایی و نماد کمال شناخته می شود. ریشه های آن مظهر ماندگاری و ساقه اش نماد بند ناف است که انسان را به اصلش پیوند می دهد و گلش پرتو خورشید را تداعی می کند و غنچه آن، مترادف با تخم کیهان است؛ باز و بسته شدن آن در سپیده دمان و هنگام غروب، خورشید و منبع الهی نور و حیات را تداعی می کند ظهور نیلوفر از آب های اولیه که عاری از هرگونه آلودگی بوده، نشانه خلوص، پاکی و نیروی بالقوه است؛ این گل با این ابعاد، نماد باروری، کامیابی، قدرت حاصلخیزی
← برداشت های نمادین
نیلوفر با توجه به برخورداری از آن همه جنبه های نشانه ای، نمادین و قدرت معرفی بی بدیل معانی و مفاهیم آسمانی، توانسته است به یک آیه تبدیل شود.
← برداشت مصریان باستان
...