گفتار در منشأ و مبانی نابرابری در میان انسان ها (Discours sur l\'origine et les fondements de l\'inegalite parmi les hommes)
رساله ای فلسفی ـ سیاسی از ژان ژاک روسو، منتشرشده به فرانسوی در ۱۷۵۴. روسو در این اثر بر آن است که همۀ بدی ها، مصیبت ها، کج روی ها، و نابرابری میان انسان ها از اجتماع نشأت می گیرد. راه حل او برای این معضل، یادآوری و بازگشت به ابتدایی ترین و طبیعی ترین وظایف انسان است، یعنی عصری که هنوز انفعالات نفسانی و گمراهی ها روحش را فاسد نکرده بود. روسو در تبیین نظر خود بر دو اصل ماقبل عقل تأکید می کند؛ اصل آسایش و حفظ خویشتن انسان، و اصل بیزاری او از دیدن رنج و تباهی هم نوعان خود. این رساله که بخشی از آثار سیاسی مدرن بر آن استوار بوده و بیانگر سیر تاریخی تعالیم سیاسی است، دربردارندۀ نظریاتی است که روسو بعداً در قرارداد اجتماعی از آن دفاع کرده است. منتقدان هم دورۀ روسو، این اثر را ادعانامۀ بی رحمانه ای علیه نهادهای اجتماعی و سیاسی روزگار خود توصیف کرده اند.
رساله ای فلسفی ـ سیاسی از ژان ژاک روسو، منتشرشده به فرانسوی در ۱۷۵۴. روسو در این اثر بر آن است که همۀ بدی ها، مصیبت ها، کج روی ها، و نابرابری میان انسان ها از اجتماع نشأت می گیرد. راه حل او برای این معضل، یادآوری و بازگشت به ابتدایی ترین و طبیعی ترین وظایف انسان است، یعنی عصری که هنوز انفعالات نفسانی و گمراهی ها روحش را فاسد نکرده بود. روسو در تبیین نظر خود بر دو اصل ماقبل عقل تأکید می کند؛ اصل آسایش و حفظ خویشتن انسان، و اصل بیزاری او از دیدن رنج و تباهی هم نوعان خود. این رساله که بخشی از آثار سیاسی مدرن بر آن استوار بوده و بیانگر سیر تاریخی تعالیم سیاسی است، دربردارندۀ نظریاتی است که روسو بعداً در قرارداد اجتماعی از آن دفاع کرده است. منتقدان هم دورۀ روسو، این اثر را ادعانامۀ بی رحمانه ای علیه نهادهای اجتماعی و سیاسی روزگار خود توصیف کرده اند.