گستره شمول ایه بلاغ

[ویکی فقه] گستره شمول آیه بلاغ. خداوند در آیه ۶۷ سوره مائده (آیه بلاغ) می فرماید: «یَا اَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا اُنزِلَ اِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَاِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللهُ یَعْصِمُکَ مِنْ النَّاسِ اِنَّ اللهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ» ای پیامبر! آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده، ابلاغ کن و اگر نکنی پیامش را نرسانده ای و خدا تو را از (گزندِ) مردم نگاه می دارد. آری، خدا گروه کافران را هدایت نمی کند.شیعیان معتقد هستند که این آیه کریمه بعد از بازگشت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از حجة الوداع نازل شده و به آن حضرت دستور داده شده است که خلیفه و جانشین بعد از خودش را تعیین نماید. از آن جایی که این آیه اهمیت فراوانی دارد، مخالفان ولایت اهل بیت (علیهم السّلام) نیزتلاش های زیادی کرده اند تا در دلالت آن بر ولایت امیرمؤمنان خدشه وارد نمایند و به این منظور شبهات فراوانی را مطرح کرده اند. از جمله ابن تیمیه حرانی در منهاج السنه شبهاتی را مطرح کرده است که ما یکی از آن ها را بررسی می کنیم.
ابن تیمیه در منهاج السنه می نویسد:انتم ادعیتم انکم اثبتم بالقرآن و القرآن لیس فی ظاهره ما یدل علی ذلک اصلا فانه قال «بلغ ما انزل الیک من ربک» و هذا اللفظ عام فی جمیع ما انزل الیه من ربه لا یدل علی شیء معین.فدعوی المدعی ان امامة علی هی ممّا بلغها او ممّا امر بتبلیغها لا تثبت بمجرد القران فان القران لیس فیه دلالة علی شیء معین فان ثبت ذلک بالنقل کان ذلک اثباتا بالخبر لا بالقران فمن ادعی ان القران یدل علی ان امارة علی مما امر بتبلیغه فقد افتری علی القران فالقران لا یدل علی ذلک عموما و لا خصوصا.شما ادعا می کنید که می توانید (ولایت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) را) با قرآن ثابت کنید؛ در حالی که ظاهر قرآن بر آن چه که شما ادعا می کنید، هیچ دلالتی ندارد؛ زیرا خداوند فرموده است: «آنچه را که خداوند به تو نازل کرده است، ابلاغ کن» و این جمله عام است و شامل تمام آن چه پروردگار بر پیامبرش نازل کرده می شود و بر امر معینی دلالت ندارد.بنابراین، ادعای شما که می گویید: پیامبر امامت علی (علیه السّلام) را تبلیغ کرده و یا مامور به تبلیغ آن بوده است، با آیات قرآن به تنهایی ثابت نمی شود؛ زیرا این آیه بر چیز معینی دلالت نمی کند.و اگر بخواهید این مطلب را به کمک سنت ثابت کنید، با سنت ثابت کرده اید، نه با قرآن؛ پس اگر کسی ادعا کند: در قرآن آیه ای هست که دلالت می کند، پیامبر مامور بوده که امارت علی (علیه السّلام) را تبلیغ کنید، به قرآن افترا زده است؛ در نتیجه قرآن؛ چه به صورت عام و چه به صورت خاص هیچگونه دلالتی بر این مطلب ندارد.
احمد بن عبدالحلیم بن تیمیة الحرانی ابوالعباس (متوفای۷۲۸ ه)، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۴۷، ناشر:مؤسسة قرطبة - ۱۴۰۶، الطبعة:الاولی، تحقیق:د. محمد رشاد سالم.
۱. آیه بلاغ شامل تمام آن چه که بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نازل شده می شود و اختصاص به ابلاغ ولایت امیرمؤمنان (علیه السّلام) ندارد؛۲. بر فرض که این آیه در این مورد معین نازل شده باشد، باید این مطلب به کمک سنت ثابت شود؛ پس این ادعای شیعه که می گویند امامت امام علی (علیه السّلام) با قرآن ثابت می شود، مردود است.
← پاسخ محور اول
۱. ↑ احمد بن عبدالحلیم بن تیمیة الحرانی ابوالعباس (متوفای۷۲۸ ه)، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۴۷، ناشر:مؤسسة قرطبة - ۱۴۰۶، الطبعة:الاولی، تحقیق:د. محمد رشاد سالم.
...