گستره بخل

[ویکی فقه] بسیاری از لغت شناسان و مفسران برای بخل ، اصطلاحی شرعی قائل شده اند که محدوده آن تنگ تر از معنای لغوی است.
آنچه در بیان این اصطلاح و تعیین محدوده مزبور، مشهور شده آن است که بخل پرداخت نکردن واجبات مالی مانند زکات است. بر اساس این تعریف، اگر کسی آنچه را بر وی واجب است ادا کند بخیل نامیده نمی شود.
← تعمیم معنا
اخلاق پژوهان مشهور اسلامی با انتقاد از تعریفهای بخل نزد دیگران و جامع و مانع ندانستن آنها، خود در تعریف بخل و توضیح رابطه آن با مفاهیم پیرامونش گفته اند: بخل عبارت است از امساک کردن در جایی که بذل واجب است، چنان که بذل کردن در جایی که امساک واجب است، تبذیر و اسراف به شمار می آید و بین این دو، صفت پسندیده جود و سخا قرار دارد،
← نتیجه
چنان که خداوند به رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمان می دهد که نه دست خود را به گردن خویش بیاویزد که آن را هیچ گاه برای کمک به دیگران نگشاید و نه آن را کاملا بگشاید که هرچه دارد انفاق کند: «ولا تَجعَل یَدَکَ مَغلولَةً اِلی عُنُقِکَ ولا تَبسُطها کُلَّ البَسطِ» و در آیه ای دیگر یکی از صفات بندگان خاص الهی را رعایت حد اعتدال در بخشش می داند: «و عِبادُ الرَّحمنِ الَّذینَ... والَّذینَ اِذا اَنفَقوا لَم یُسرِفوا ولَم یَقتُروا وکانَ بَینَ ذلِکَ قَواما»،
مراتب
...