گسترش روم در ایبریا

گسترش روم در آیبریا. مقالات مرتبط: گسترش روم در ایتالیا، جمهوری روم
قبل از ورود رومی ها به شبه جزیره آیبریا در حدود قرن دوم قبل از میلاد، این شبه جزیره توسط ساکنان آکوییتانی، سلتی، سلتیبری، آیبریایی و کارتاژها اشغال شده بود.
در طول سری دوم نبردهای پونیک، نواحی جنوبی و شرقی شبه جزیره که توسط کارتاژی ها کلونیزه شده و مستعمره گردیده بود، به دست روم افتاد. نیروهای کارتاژی شبه جزیره را ترک کردند که منجر به حضور مستمر رومی ها در جنوب و شرق اسپانیا شد. چهار سال پس از پایان این جنگ، در سال ۱۹۷ قبل از میلاد، رومی ها دو استان رومی را تأسیس کردند. استان اسپانیای نزدیک ( Hispania Citerior ) ناحیه شرقی شبه جزیره و اسپانیای دیگر ( Hispania Ulterior ) که در جنوب قرار داشت.
در طول ۱۷۰ سال بعد، جمهوری روم به آرامی کنترل خود را بر اسپانیا گسترش داد. این یک روند تدریجی نفوذ و استعمار اقتصادی، دیپلماتیک و فرهنگی بود، با کمپین های سرکوب نظامی در زمانی که مقاومت بومی وجود داشت، که نشان دهنده عدم وجود یک سیاست فتح واحد برای آیبریا بود. رومی ها برخی از شهرهای بومی خارج از دو استان خود را به شهرهای دست نشانده و خراج ده تبدیل کردند و برای گسترش کنترل خود پاسگاه ها و کلونی رومی ( شهرک ) ایجاد کردند. ترتیبات اداری منطقه ای بود. فرماندارانی که به اسپانیا فرستاده می شدند به دلیل دوری زیاد از رم تمایل داشتند کاملاً مستقل از سنا عمل کنند. در اواخر این دوره، سنای روم تلاش کرد تا کنترل بیشتری در اسپانیا اعمال کند، اما این تلاش برای جلوگیری از سوء استفاده و اخاذی توسط برخی از مقامات رومی مستقر در شبه جزیره بود. [ ۱]
این امر پس از پایان جمهوری و استقرار حکومت توسط امپراتورها در روم تغییر کرد. پس از پیروزی روم در جنگ های کانتابریا در شمال شبه جزیره ( آخرین شورش علیه رومیان در اسپانیا ) ، آگوستوس شمال اسپانیا را فتح کرد، کل شبه جزیره را به امپراتوری روم ضمیمه کرد و در ۱۹ قبل از میلاد یک سازماندهی مجدد اداری را برقرار ساخت.
استان رومی هیسپانیا سیتریور به طور قابل توجهی گسترش یافته بود و بخش های شرقی، مرکزی و اسپانیای شمالی را در بر می گرفت. بعدها این استان به هیسپانیا تاراکونسیس ( Hispania Tarraconensis ) تغییر نام داد. هیسپانیا اولتریور به استان های بائتیکا ( Baetica ) در ناحیه جنوبی و لوسیتانیا ( Lusitania ) در غرب تقسیم می شدکه پرتغال امروزی را تا رودخانه دورو شامل می شد. [ ۲]