گسترش بستر دریا (seafloor spreading)
رشد پوستۀ اقیانوسی، از سمت پشته های اقیانوسی به بیرون و از هر دو طرف. مفهوم گسترش بستر دریا با نظریۀ رانۀ قاره ای ترکیب و در تئوری زمین ساخت صفحه ای ادغام شد. زمین شناس امریکایی، هری هِس (۱۹۰۶ـ ۱۹۶۹)، گسترش بستر دریا را بر اساس مشاهداتش از پشته های اقیانوسی و جوان شدن نسبی همۀ بسترهای اقیانوسی عرضه کرد (۱۹۶۰). در ۱۹۶۳، دو ژئوفیزیک دان انگلیسی، فِرِد واین و دراموند متیوز، مشاهده کردند بستر اقیانوس اطلس از سنگ هایی ساخته شده است که به نوارهایی تقسیم پذیرند که به شکل طبیعی یا معکوس مغناطیسی شده اند. علت این امر تغییراتی در قطبش کره زمین در هنگام جابه جایی قطب شمال و جنوب مغناطیسی یا در حالت عکس آن است (← وارونگی قطبی). این نوارها موازی بودند و الگوی یکسانی در دو طرف پشته های اقیانوسی می ساختند. نکته آن بود که هر نوار در مقطعی از ازمنۀ زمین شناسی با میدانی مغناطیسی در جهت خاصی تشکیل شده بود. الگوهای وارونگی مغناطیسی در بستر دریا را می شود با الگوهای وارونگی های مغناطیسی سن یابی شده در سنگ های خشکی مقایسه کرد. به این ترتیب، مشخص می شود که سنگ های جدید پیوسته تشکیل و در امتداد پشته های اقیانوسی به دو طرف گسترده می شوند. بنابراین، قدیمی ترین سنگ ها در دورترین فاصله از خط میانه قرار دارند. در ۱۹۶۳، لارنس مورلی، زمین شناس کانادایی، با مطالعۀ پشتۀ اقیانوسی اقیانوس آرام، در نزدیکی جزیره ونکوور، به نتایج مشابهی دست یافت. با کشف این که رسوبات با دور شدن از پشتۀ اقیانوسی ضخیم تر می شوند، این مشاهدات تأیید شدند، زیرا سنگ هایی که عمر طولانی تری دارند، زمان بیشتری برای انباشت رسوب داشته اند.
رشد پوستۀ اقیانوسی، از سمت پشته های اقیانوسی به بیرون و از هر دو طرف. مفهوم گسترش بستر دریا با نظریۀ رانۀ قاره ای ترکیب و در تئوری زمین ساخت صفحه ای ادغام شد. زمین شناس امریکایی، هری هِس (۱۹۰۶ـ ۱۹۶۹)، گسترش بستر دریا را بر اساس مشاهداتش از پشته های اقیانوسی و جوان شدن نسبی همۀ بسترهای اقیانوسی عرضه کرد (۱۹۶۰). در ۱۹۶۳، دو ژئوفیزیک دان انگلیسی، فِرِد واین و دراموند متیوز، مشاهده کردند بستر اقیانوس اطلس از سنگ هایی ساخته شده است که به نوارهایی تقسیم پذیرند که به شکل طبیعی یا معکوس مغناطیسی شده اند. علت این امر تغییراتی در قطبش کره زمین در هنگام جابه جایی قطب شمال و جنوب مغناطیسی یا در حالت عکس آن است (← وارونگی قطبی). این نوارها موازی بودند و الگوی یکسانی در دو طرف پشته های اقیانوسی می ساختند. نکته آن بود که هر نوار در مقطعی از ازمنۀ زمین شناسی با میدانی مغناطیسی در جهت خاصی تشکیل شده بود. الگوهای وارونگی مغناطیسی در بستر دریا را می شود با الگوهای وارونگی های مغناطیسی سن یابی شده در سنگ های خشکی مقایسه کرد. به این ترتیب، مشخص می شود که سنگ های جدید پیوسته تشکیل و در امتداد پشته های اقیانوسی به دو طرف گسترده می شوند. بنابراین، قدیمی ترین سنگ ها در دورترین فاصله از خط میانه قرار دارند. در ۱۹۶۳، لارنس مورلی، زمین شناس کانادایی، با مطالعۀ پشتۀ اقیانوسی اقیانوس آرام، در نزدیکی جزیره ونکوور، به نتایج مشابهی دست یافت. با کشف این که رسوبات با دور شدن از پشتۀ اقیانوسی ضخیم تر می شوند، این مشاهدات تأیید شدند، زیرا سنگ هایی که عمر طولانی تری دارند، زمان بیشتری برای انباشت رسوب داشته اند.
wikijoo: گسترش_بستر_دریا