استان گیلان دارای هویت قومی مشخص است. از دیرباز همزیستی اقوام مختلف در کنار یکدیگر، زمینه ساز محیط و شرایطی مناسب برای به اشتراک گذاری فرهنگ و آیین های آنان بوده و در نتیجه ایجاد چنین بستری، امکان پالایش و ویرایش فرهنگ و سنن آن ها و به مرور زمان موجبات رشد و پیشرفت آن ها میسر شده است و در این میان این استان با وجود اینکه یکی از کوچکترین استان های ایران به شمار می رود اما از لحاظ فرهنگی در جایگاه بسیار ممتازی در کشور قرار دارد. گروه های قومی اصلی آن متعلق به شاخه شمال غربی گروه زبان های ایرانیند.
... [مشاهده متن کامل]
گروه های قومی اصلی آن متعلق به شاخه شمال غربی گروه زبان های ایرانیند. عمده ترینشان گیلک است که در جلگه مرکزی، حاشیه ساحلی شرقی و ارتفاعات جنوب غربی زندگی می کند. گیلک ها بر اساس تفاوت های گویشی و ویژگی های اجتماعی فرهنگی به سه گروه تقسیم می شوند: گیلک رشتی و لاهیجانی، که به ترتیب در غرب و شرق جلگه زندگی می کنند، تفاوت های کمی نشان می دهند، ولی گیلک گالشی در کوه های جنوب شرقی زبان متفاوت و شیوه کشت و دامپروری متفاوتی با گیلک جلگه و تالش ها که منطقه شان از کوهپایه تا دامنه البرز کشیده شده است دارند. گویش تاتی پیرامون رودبار تکلم می شود. به تازگی اندک تازه واردانی در استان استقرار یافته اند: دامداران کرد پرورش دهنده بوفالو در جلگه پخش شده اند، قبیله کرد عمارلو نامش را به بخش شرق بخش عمارلو ( گیلان ) یا رودبار داده، بازرگانان و ماهیگیران ترک در ساحل آستارا و کارمندان فارسی ادارات دولتی. نتیجتاً چندزبانگی، قاعدهٔ سرتاسر استان است. هر گروهی ساکن استان با یک یا چند فعالیت تولیدی خاص، مشخص می شود. اسامی قومی علاوه بر ریشه های سرزمینی، زبانی و فرهنگی به تخصص ویژه شغلی هم اشاره می کند. گیله مرد ( مرد گیلان ) به کشاورزان جلگه اشاره دارد که گیلکی صحبت می کنند، در حالی که گالش، تولیدکننده کوه نشین در شرق استان، گویشی به نام گالشی را استفاده می کند. اسم قومی عموماً ابعاد فرهنگی و حرفه ای را ترکیب می کند. برای بسیاری از گیلکان خصوصاً شهرنشینان مرکز و غرب، یک تالش یک دامپرور است، گرچه تالش همان واژه را در مقابل یک گالش ( دامدار ) ، برای شمالی ترین نقطه منطقه، برای یک زارع برنج استفاده می کند. جمعیت های مختلف که در منطقه همزیستی دارند به بیشتر منابع بومی دسترسی برابری ندارند. به این دلیل اسامی جمعی علاوه بر هویت به موقعیت نسبی در سلسله مراتب اقتصادی اشاره می کنند. منابع اصلی منطقه ای ( برنج و در گذشته ابریشم ) امتیاز مردمان جلگه نشین گیلک و گاهی تالش هستند. گیلکان همچنین بخش های اصلی تجارت و مدیریت را در کنترل دارند، حتی اگر برای آخری با کارکنان دولتی اهل مرکز کشور رقابت کنند. جمعیت های کوهستانی سوی مرطوب البرز ( گالش و بیشتر تالشان ) متخصص پرورش گاو و گوسفندند، و در فضای منطقه جایگاهی جنبی دارند، و وضعیت پایین تری نسبت به همسایگان گیلکشان دارند. مذهب سنی بخشی از جمعیت در مناطق اسالم و طالش دولاب برخلاف اکثریت شیعه جمعیت منجر به به حاشیه رفتن تالشان شده است.
... [مشاهده متن کامل]
گروه های قومی اصلی آن متعلق به شاخه شمال غربی گروه زبان های ایرانیند. عمده ترینشان گیلک است که در جلگه مرکزی، حاشیه ساحلی شرقی و ارتفاعات جنوب غربی زندگی می کند. گیلک ها بر اساس تفاوت های گویشی و ویژگی های اجتماعی فرهنگی به سه گروه تقسیم می شوند: گیلک رشتی و لاهیجانی، که به ترتیب در غرب و شرق جلگه زندگی می کنند، تفاوت های کمی نشان می دهند، ولی گیلک گالشی در کوه های جنوب شرقی زبان متفاوت و شیوه کشت و دامپروری متفاوتی با گیلک جلگه و تالش ها که منطقه شان از کوهپایه تا دامنه البرز کشیده شده است دارند. گویش تاتی پیرامون رودبار تکلم می شود. به تازگی اندک تازه واردانی در استان استقرار یافته اند: دامداران کرد پرورش دهنده بوفالو در جلگه پخش شده اند، قبیله کرد عمارلو نامش را به بخش شرق بخش عمارلو ( گیلان ) یا رودبار داده، بازرگانان و ماهیگیران ترک در ساحل آستارا و کارمندان فارسی ادارات دولتی. نتیجتاً چندزبانگی، قاعدهٔ سرتاسر استان است. هر گروهی ساکن استان با یک یا چند فعالیت تولیدی خاص، مشخص می شود. اسامی قومی علاوه بر ریشه های سرزمینی، زبانی و فرهنگی به تخصص ویژه شغلی هم اشاره می کند. گیله مرد ( مرد گیلان ) به کشاورزان جلگه اشاره دارد که گیلکی صحبت می کنند، در حالی که گالش، تولیدکننده کوه نشین در شرق استان، گویشی به نام گالشی را استفاده می کند. اسم قومی عموماً ابعاد فرهنگی و حرفه ای را ترکیب می کند. برای بسیاری از گیلکان خصوصاً شهرنشینان مرکز و غرب، یک تالش یک دامپرور است، گرچه تالش همان واژه را در مقابل یک گالش ( دامدار ) ، برای شمالی ترین نقطه منطقه، برای یک زارع برنج استفاده می کند. جمعیت های مختلف که در منطقه همزیستی دارند به بیشتر منابع بومی دسترسی برابری ندارند. به این دلیل اسامی جمعی علاوه بر هویت به موقعیت نسبی در سلسله مراتب اقتصادی اشاره می کنند. منابع اصلی منطقه ای ( برنج و در گذشته ابریشم ) امتیاز مردمان جلگه نشین گیلک و گاهی تالش هستند. گیلکان همچنین بخش های اصلی تجارت و مدیریت را در کنترل دارند، حتی اگر برای آخری با کارکنان دولتی اهل مرکز کشور رقابت کنند. جمعیت های کوهستانی سوی مرطوب البرز ( گالش و بیشتر تالشان ) متخصص پرورش گاو و گوسفندند، و در فضای منطقه جایگاهی جنبی دارند، و وضعیت پایین تری نسبت به همسایگان گیلکشان دارند. مذهب سنی بخشی از جمعیت در مناطق اسالم و طالش دولاب برخلاف اکثریت شیعه جمعیت منجر به به حاشیه رفتن تالشان شده است.
