گروه محافظت کننده

گروه محافظت کننده یا گروه پیره گر ( انگلیسی: Protecting group ) در شیمی به یک گروه عاملی گفته می شود که از گزینش پذیری شیمیایی در یک واکنش پیش گیری کند. محافظت در سنتزهای چندگامهٔ شیمی آلی بسیار اهمیت دارند. در ساخت انواع گونه های شیمیایی، بخش هایی از مولکول ممکن است فعال تر باشند و زودتر وارد واکنش گردند. برای جلوگیری از واکنش این گروه های عاملی، آن ها را به وسیلهٔ یک گروه محافظت کننده، مسدود کرده و پس از پایان واکنش با حذف آن گروه محافظت کننده بازیابی می کنند. به گروه عاملی که توسط گروه محافظت کننده، غیرفعال می شود، گروه محافظت شده می گویند. بازیابی گروه محافظت شده در فرایندی به نام محافظت زدایی یا واپیرگی ( به انگلیسی: deprotection ) رخ می دهد.
برای هر گروه عاملی، گروه یا گروه های محافظت کنندهٔ ویژه ای وجود دارد. در زیر به برخی از این گروه ها اشاره شده است:
• محافظت از الکل ها: استیل، پیوالیک اسید، تتراهیدروپیران، تتراهیدروفوران، تری فنیل متان، سیلیل اترها ( مانند تری متیل سیلیل ( TMS ) )
• محافظت از آمین ها: کلرید فلورنیل متیل اکسی کربونیل، گروه عاملی، ۲٬۲٬۲ - تری کلراتوکسی کربونیل کلرید، برخی سولفونامیدها
• محافظت از کربونیل ها: استال، آسیلال، دی تیان ها
• محافظت از کربوکسیل ها: متیل، برخی استرها ( مانند ۶٬۲ - زیلنول و پروپوفول ) ، ارتواستر