گرمسار شهرستان

گَرمسار، شهرستانواقع در غرب استان سمنان، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش های ایوانکی و آرادان با مرکزیت اداری شهر گرمسار. از شمال به استان تهران (شهرستان های دماوند و فیروزکوه) از شرق به شهرستان سمنان، از جنوب به استان اصفهان (شهرستان های اردستان و کاشان) و از غرب به دریاچۀ نمک قم و شهرستان های قم، ورامین، و پاکدشت (استان تهران) محدود است. نواحی مرکزی و جنوبی آن را دشت همواری فراگرفته است که به دشت کویر منتهی می شود و بخش شمالی آن متشکل از کوه هایی با ارتفاعی در حدود ۲,۵۰۰ متر است. مرتفع ترین کوه این شهرستان کوه سرسلطان (۲,۵۰۵متر) است و کوه های اسب چال، تلخاب، کلرز، و نردبان ازجمله کوه های مرتفع آن است و رودخانۀ حَبله رود آن را مشروب می کند. اقلیم آن در کوهستان شمالی معتدل و در دشت های مرکزی و جنوبی گرم و خشک است. جمعیت شهرستان گرمسار ۷۸,۶۱۹ نفر است (۱۳۸۵). مهم ترین آبادی های آن عبارت است از ایوانکی، آرادان، کهن آباد، داورآباد، کُردوان، لجران، و چشمۀ نادری. راه اتومبیل رو و خط آهن تهران سمنان و نیز راه فرعی ایوانکی به دماوند و راه آهن گرمسار به ساری از آن می گذرد. دشت گرمسار که از آبرفت رودخانه های شمالی پدید آمده است، از اراضی حاصل خیز و مرغوب کشاورزی است و مراتع آن، که عمدتاً در جنوب قرار دارند، به دامداری اختصاص یافته است. نام قدیمی شهرستان گرمسار، خوار بود و مرکزش قشلاق نام داشت. جنگ میان اشرف افغان و ایرانیان در سردرّۀ خوار صورت گرفت. خرابه های فراوانی در این شهرستان یافت می شود که قدمت برخی از آن ها به روزگار هخامنشیان می رسد.