گردیانوس. [ گ ُ ] ( اِخ ) مارکوس آنتونیوس. امپراطور روم. وی در سال 157 م. در رم متولد و در سال 238 م. در کارتاژ ( قرطاجنه ) وفات یافت. او مسرف ، ملایم و شریف بود. وی شهرت و وجاهت بسیار به دست آورد. در هر ماه در نمایشی از گلادیاتورها میداد و آنان را برابر مردم پیش حیوانات درنده رها میکرد. دو دفعه به کنسولی رسید و نیز مأمورجمعآوری مالیات مردم آفریقا گردید. گردیانوس در سن 24سالگی به نام امپراطور خوانده شد و مجلس سنا و مردم او را به رسمیت شناختند. او در قرطاجنه از طرف کاپلیانوس مورد حمله قرار گرفت. پیش از آنکه بتواند از خود دفاع کند، پسر وی مغلوب و مقتول گردید. آنگاه گردیانوس خود را خفه کرد.
فرهنگ فارسی
نام سه تن از امپراتوران روم . یا گردیانوس اول . مارکوس آنتونیوس سمپرونیانوس ( و. رم ۱۵۷ - ف. قرطاجنه ( کارتاژ ) ۲۳۸ م . ) . وی دو بار به کنسولی رسید حاکم آفریقا شد و در ۸٠ سالگی مجلس سنا و مردم او را امپراتور شناختند . [ کاپلیانوس ] در قرطاجنه بوی حمله کرد پسر وی بمدافعه پرداخت و کشته شد . در این جنگ گردیانوس نیز شکست خورده و خود را کشت . وی شهرت و وجاهت بسیار بدست آورد و هر ماه نمایشی از گلادیاتورها میداد و آنانرا بجنگ و ستیز با حیوانهای درنده وادار میساخت . یا گردیانوس دوم . مارکوس آنتونیوس سمپرو نیانوس معروف به [ گردیانوس جوان ] ( و. ۱۹۲ - ف.قرطاجنه ( کارتاژ ) ۲۳۸ م. ) وی پسر گردیانوس اول و معادن وی در افریقا بود که در سال ۲۳۸م . به امپراتوری رسید و با همین عنوان در جنگ ضد کابلیانوس شرکت جست و کشته شد . یا گردیانوس سوم . مارکوس آنتونیوس معروف به [ گردیانوس مقدس ] ( و. ۲۲۴ ? - ف. ۲۴۴ م . ) وی پسر ناخوانده گردیانوس دوم بود و از سال ۲۳۸ تا ۲۴۴ امپراتور روم شد . او با شاپور اول که شهر انطاکیه را تصرف کرده بود جنگ کرد و او را شکست داد و تیسفون را محاصره کرد . گردیانوس سوم در سال ۲۴۴ بتحریک پسرش فیلیپ عرب به وسیله سربازان بقتل رسید .