گراتیان با نام کامل فلاویوس گراتیانوس ( به لاتین: Flavius Gratianus ) ( زادهٔ ۱۸ آوریل ۳۵۹ - درگذشتهٔ ۲۵ اوت ۳۸۳ ) امپراتور روم از ۳۶۷ تا ۳۸۳ بود.
گراتیان در ۱۸ آوریل ۳۵۹ در سیرمیوم ( سرمسکا میتروویتسای امروزی در صربستان ) زاده شد. او پسر امپراتور والنتینیان یکم از همسر اولش مارینا سورا بود که مدتی پس از به دنیا آوردن گراتیان در همان سال درگذشت. پدرش مقام کنسولی را در ۳۶۶ به او اعطا کرد، سپس گراتیان در ۳۶۷ پدرش را در لشکرکشی علیه قبایل آلامانی در گل همراهی نمود. در آنجا والنتینیان دچار بیماری سختی شد و مقامات که مرگ امپراتور را حتمی می دیدند برای انتخاب جانشین او به تکاپو اقتادند. اما والنتینیان بهبود یافت و در همان سال گراتیان را که ۸ سال بیشتر نداشت با اعطای عنوان آگوستوس به عنوان همکار - امپراتور و جانشین خود معرفی کرد تا پس از مرگش این تغییر قدرت در آرامش و بدور از بحران اتفاق افتد.
... [مشاهده متن کامل]
والنتینیان سپس آموزش گراتیان را به آسونیوس، از شاعران و سخن وران پیشروی آن زمان واگذار کرد و حتی او را در طول لشکرکشی هایش در سال ۳۶۸ همراه خود برد. اما وقتی معلوم شد که گراتیان تحمل سختی های زندگی نظامی را ندارد آن دو را به پشت منطقهٔ مرزی فرستاد.
گراتیان برای دومین بار در ۳۷۱ و به طور مشترک با پترونیوس پروبوس و سپس در ۳۷۴ همراه با فلاویوس اکوئیتیوس به مقام کنسولی رسید. او در همان سال با کنستانتیا، دختر امپراتور فقید کنستانتیوس دوم ازدواج کرد و پس از مرگ او در ۳۸۳، لائتا را به همسری خود درآورد.
والنتینیان در ۱۷ نوامبر ۳۷۵ درگذشت و گراتیان پس از او تنها امپراتور روم باختری شد. اما این تک فرمانروایی بیش از ۵ روز دوام نیاورد و برادر ناتنیش والنتینیان دوم نیز بدون آگاهی یا مشورت با او، با دریافت عنوان آگوستوس از سوی لژیون های مستقر در آکوئینکوم ( در نزدیکی بوداپست ) در منطقهٔ دانوب به امپراتوری مشترک با گراتیان منصوب شد. علت این انتخاب درگیری بین دو لژیون قدرتمند دانوبی و ژرمانی بود.
گراتیان تحت آموزه های آسونیوس تلاش کرد تا حکومتش متعادل و مردم پسند باشد. او بیشتر دوران فرمانرواییش را به منظور دفع حملات قبایل آن سوی رودخانهٔ راین در گل گذراند و در ۳۷۷ و ۳۷۸ علیه آلامانی ها وارد جنگ شد. او همچنین در منازعاتی چند علیه آلانها در طول رود دانوب شرکت جست. در ۳۷۸ عمویش والنس، امپراتور روم خاوری درگیر جنگی فاجعه بار با ویزیگوتها در ادیرنه شد. گراتیان برای شرکت در این نبرد حرکت کرد اما نتوانست به موقع خود را برساند، سپاه روم به سختی شکست خورد و عمویش نیز کشته شد. گراتیان برای مقابله با بحران پیش آمده تئودوسیوس، پسرعموی همسرش و فرزند فرمانده تئودوسیوس که پس از اعدام پدرش به اسپانیا تبعید شده بود را فراخواند و او را از جانب خود برای مقابله با ویزیگوت ها به دانوب فرستاد. تئودوسیوس در این لشکرکشی توانست موفقیت های زیادی را کسب نماید و گراتیان او را به پاس این پیروزی ها، در ۱۹ ژانویه ۳۷۹ در سیرمیوم به آگوستوسی ارتقای مقام داد و امپراتور روم خاوری ساخت. آن دو در طی ۳۸۰ نیز به لشکرکشی های خود در منطقهٔ دانوب ادامه دادند و در نتیجهٔ آن گروهی از گوت ها و آلان ها وارد خاک روم شده و در پانونیا سکنی گزیدند.
گراتیان در ۱۸ آوریل ۳۵۹ در سیرمیوم ( سرمسکا میتروویتسای امروزی در صربستان ) زاده شد. او پسر امپراتور والنتینیان یکم از همسر اولش مارینا سورا بود که مدتی پس از به دنیا آوردن گراتیان در همان سال درگذشت. پدرش مقام کنسولی را در ۳۶۶ به او اعطا کرد، سپس گراتیان در ۳۶۷ پدرش را در لشکرکشی علیه قبایل آلامانی در گل همراهی نمود. در آنجا والنتینیان دچار بیماری سختی شد و مقامات که مرگ امپراتور را حتمی می دیدند برای انتخاب جانشین او به تکاپو اقتادند. اما والنتینیان بهبود یافت و در همان سال گراتیان را که ۸ سال بیشتر نداشت با اعطای عنوان آگوستوس به عنوان همکار - امپراتور و جانشین خود معرفی کرد تا پس از مرگش این تغییر قدرت در آرامش و بدور از بحران اتفاق افتد.
... [مشاهده متن کامل]
والنتینیان سپس آموزش گراتیان را به آسونیوس، از شاعران و سخن وران پیشروی آن زمان واگذار کرد و حتی او را در طول لشکرکشی هایش در سال ۳۶۸ همراه خود برد. اما وقتی معلوم شد که گراتیان تحمل سختی های زندگی نظامی را ندارد آن دو را به پشت منطقهٔ مرزی فرستاد.
گراتیان برای دومین بار در ۳۷۱ و به طور مشترک با پترونیوس پروبوس و سپس در ۳۷۴ همراه با فلاویوس اکوئیتیوس به مقام کنسولی رسید. او در همان سال با کنستانتیا، دختر امپراتور فقید کنستانتیوس دوم ازدواج کرد و پس از مرگ او در ۳۸۳، لائتا را به همسری خود درآورد.
والنتینیان در ۱۷ نوامبر ۳۷۵ درگذشت و گراتیان پس از او تنها امپراتور روم باختری شد. اما این تک فرمانروایی بیش از ۵ روز دوام نیاورد و برادر ناتنیش والنتینیان دوم نیز بدون آگاهی یا مشورت با او، با دریافت عنوان آگوستوس از سوی لژیون های مستقر در آکوئینکوم ( در نزدیکی بوداپست ) در منطقهٔ دانوب به امپراتوری مشترک با گراتیان منصوب شد. علت این انتخاب درگیری بین دو لژیون قدرتمند دانوبی و ژرمانی بود.
گراتیان تحت آموزه های آسونیوس تلاش کرد تا حکومتش متعادل و مردم پسند باشد. او بیشتر دوران فرمانرواییش را به منظور دفع حملات قبایل آن سوی رودخانهٔ راین در گل گذراند و در ۳۷۷ و ۳۷۸ علیه آلامانی ها وارد جنگ شد. او همچنین در منازعاتی چند علیه آلانها در طول رود دانوب شرکت جست. در ۳۷۸ عمویش والنس، امپراتور روم خاوری درگیر جنگی فاجعه بار با ویزیگوتها در ادیرنه شد. گراتیان برای شرکت در این نبرد حرکت کرد اما نتوانست به موقع خود را برساند، سپاه روم به سختی شکست خورد و عمویش نیز کشته شد. گراتیان برای مقابله با بحران پیش آمده تئودوسیوس، پسرعموی همسرش و فرزند فرمانده تئودوسیوس که پس از اعدام پدرش به اسپانیا تبعید شده بود را فراخواند و او را از جانب خود برای مقابله با ویزیگوت ها به دانوب فرستاد. تئودوسیوس در این لشکرکشی توانست موفقیت های زیادی را کسب نماید و گراتیان او را به پاس این پیروزی ها، در ۱۹ ژانویه ۳۷۹ در سیرمیوم به آگوستوسی ارتقای مقام داد و امپراتور روم خاوری ساخت. آن دو در طی ۳۸۰ نیز به لشکرکشی های خود در منطقهٔ دانوب ادامه دادند و در نتیجهٔ آن گروهی از گوت ها و آلان ها وارد خاک روم شده و در پانونیا سکنی گزیدند.