گاهشماری ارمنی تقویم مردم ارمنی است. ارمنستان نیز به منزلهٔ سرزمینی تاریخی و کهن از گذشته تا به امروز تقویم های متنوعی داشته است.
گاه شماری خورشیدی از جمله تقویم هایی بوده که در دوره های مختلف در ارمنستان کاربردی ویژه داشته. از آنجا که خورشید جزء خدایان اصلی ارمنیان باستان محسوب می شده استفاده از این تقویم نیز توجیه پذیر است. در مورد گاه شماری قمری هنوز برای ما مشخص نیست که آیا این نوع تقویم نیز در ارمنستان کاربرد داشته است یا خیر.
ستاره شناسان زوراتس کارر از ۷٬۵۰۰ سال پیش به این موضوع پی برده بودند و می دانستند که برای داشتن تقویمی ثابت، که در آن تاریخ جشن ها تغییر نیابد و متناسب با حرکت خورشید باشد، می بایست هر ۴ سال یک بار ۱ روز به این تقویم بیفزایند. با این محاسبات تقویمی ثابت در رصدخانهٔ کاراهونج تدوین شد که مطابق آن روز اول سال از اعتدال بهاری ( ۲۱ مارس ) و ساعت ۶ صبح یا بعد از ظهر شروع می شد. به این ترتیب، یک دورهٔ ۱۴۶۱ ساله یک دورهٔ ارمنی نامیده شد. ارمنیان طی ۵٬۰۰۰ سال ( تا سده ۱۹ ( میلادی ) ) به طور هم زمان از دو تقویم ثابت و متحرک استفاده می کردند و نحوهٔ استفاده از این تقویم را به ملل دیگر نیز آموخته بودند.
گاه شماری ساده و منظم، تقسیم بندی ۳۰ روزهٔ ماه ها، وجود ۵ روز اضافی در آخر سال، نام گذاری روزهای ماه، انتساب هر ماه و هر روز به ایزدی خاص، گرفتن جشن در روزهایی که نام آن روز با نام ماه یکی می شده، نام گذاری روز نوزدهم ماه نخست به نام همان ماه، نگه داشتن کبیسه مخصوصاً از سوی روحانیان و وجود دورهٔ ۱۴۶۱ ساله همگی تشابهاتی در گاه شماری های ارمنی، ایرانی و مصری هستند که نشان دهندهٔ نزدیکی و قرابت فرهنگی این ملل باستانی اند.
گاه شماری دیگری که در ارمنستان مورد استفاده بوده گاه شماری اصلی ارمنی است که در۲۴۹۲ق م به فرمان هایک ( اسطوره ) ، پادشاه ارمنستان، ملقب به کِسار[ ۱] معمول شد.
همان گونه که موسس خورناتسی در کتاب تاریخ خود شرح می دهد پس از آنکه هایک، پادشاه ارمنی، بر بِل و سپاه او، که به هدف تسخیر و تصاحب سرزمین هایک از بابل ( دولت شهر ) به سوی ارمنستان گسیل شده بودند، پیروز شد فرمان داد تا همه ساله روز این پیروزی را گرامی بدارند. او نام ماه ها را نیز به اسم پسران و دختران خود نام گذاری کرد.
تاریخ ۲۴۹۲ق م را قوند آلیشان، مورخ ارمنی قرن نوزدهم میلادی، بازسازی کرده است. سال نو ( روز اول ماه ناواسارد در گاه شماری ارمنی ) در تاریخ ۴۲۸ میلادی مطابق گاه شماری متحرک خورشیدی ارمنی با ۲۳ اوتِ گاه شماری یولیانی ( یا ۱۱ اوت مطابق گاه شماری کنونی یا گریگوری ) یکسان و برابر است. آلیشان با استناد به این دلایل و با در نظر گرفتن دوران ۱۴۶۰ سالهٔ ارمنی چنین محاسبه کرد:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفگاه شماری خورشیدی از جمله تقویم هایی بوده که در دوره های مختلف در ارمنستان کاربردی ویژه داشته. از آنجا که خورشید جزء خدایان اصلی ارمنیان باستان محسوب می شده استفاده از این تقویم نیز توجیه پذیر است. در مورد گاه شماری قمری هنوز برای ما مشخص نیست که آیا این نوع تقویم نیز در ارمنستان کاربرد داشته است یا خیر.
ستاره شناسان زوراتس کارر از ۷٬۵۰۰ سال پیش به این موضوع پی برده بودند و می دانستند که برای داشتن تقویمی ثابت، که در آن تاریخ جشن ها تغییر نیابد و متناسب با حرکت خورشید باشد، می بایست هر ۴ سال یک بار ۱ روز به این تقویم بیفزایند. با این محاسبات تقویمی ثابت در رصدخانهٔ کاراهونج تدوین شد که مطابق آن روز اول سال از اعتدال بهاری ( ۲۱ مارس ) و ساعت ۶ صبح یا بعد از ظهر شروع می شد. به این ترتیب، یک دورهٔ ۱۴۶۱ ساله یک دورهٔ ارمنی نامیده شد. ارمنیان طی ۵٬۰۰۰ سال ( تا سده ۱۹ ( میلادی ) ) به طور هم زمان از دو تقویم ثابت و متحرک استفاده می کردند و نحوهٔ استفاده از این تقویم را به ملل دیگر نیز آموخته بودند.
گاه شماری ساده و منظم، تقسیم بندی ۳۰ روزهٔ ماه ها، وجود ۵ روز اضافی در آخر سال، نام گذاری روزهای ماه، انتساب هر ماه و هر روز به ایزدی خاص، گرفتن جشن در روزهایی که نام آن روز با نام ماه یکی می شده، نام گذاری روز نوزدهم ماه نخست به نام همان ماه، نگه داشتن کبیسه مخصوصاً از سوی روحانیان و وجود دورهٔ ۱۴۶۱ ساله همگی تشابهاتی در گاه شماری های ارمنی، ایرانی و مصری هستند که نشان دهندهٔ نزدیکی و قرابت فرهنگی این ملل باستانی اند.
گاه شماری دیگری که در ارمنستان مورد استفاده بوده گاه شماری اصلی ارمنی است که در۲۴۹۲ق م به فرمان هایک ( اسطوره ) ، پادشاه ارمنستان، ملقب به کِسار[ ۱] معمول شد.
همان گونه که موسس خورناتسی در کتاب تاریخ خود شرح می دهد پس از آنکه هایک، پادشاه ارمنی، بر بِل و سپاه او، که به هدف تسخیر و تصاحب سرزمین هایک از بابل ( دولت شهر ) به سوی ارمنستان گسیل شده بودند، پیروز شد فرمان داد تا همه ساله روز این پیروزی را گرامی بدارند. او نام ماه ها را نیز به اسم پسران و دختران خود نام گذاری کرد.
تاریخ ۲۴۹۲ق م را قوند آلیشان، مورخ ارمنی قرن نوزدهم میلادی، بازسازی کرده است. سال نو ( روز اول ماه ناواسارد در گاه شماری ارمنی ) در تاریخ ۴۲۸ میلادی مطابق گاه شماری متحرک خورشیدی ارمنی با ۲۳ اوتِ گاه شماری یولیانی ( یا ۱۱ اوت مطابق گاه شماری کنونی یا گریگوری ) یکسان و برابر است. آلیشان با استناد به این دلایل و با در نظر گرفتن دوران ۱۴۶۰ سالهٔ ارمنی چنین محاسبه کرد:
wiki: گاه شماری ارمنی