گام پنتاتونیک ( به انگلیسی: Pentatonic scale ) از پنج نت تشکیل شده است که با احتساب اکتاو شش نت می شوند. انواع مختلفی از گام های پنتاتونیک وجود دارند که از موسیقی نواحی مختلف جهان پدید آمده اند. از هریک از درجات انواع گام های پنتاتونیک می توان پنج مد متفاوت دیگر ساخت که در اینجا تنها به دو مد که گام های ماژور و مینور بیشترین کاربرد را دارند، اشاره شده است .
گام های پنتاتونیک محلی بسیاری در نقاط مختلف جهان موجود است. گام پنتاتونیک امروزه کاربرد بسیاری دارد مثلاً در آهنگسازی برای گروه های موسیقی که از گیتار استفاده می کنند. گام های پنتاتونیک بسیار کاربردی است. در ژانرهایی مانند راک، فیوژن، جاز و … از گام های پنج نتی ماژور پنتاتونیک و مینور پنتاتونیک نیز استفاده شده است.
در آهنگسازی هنرمندانی از جمله: اریک کلپتون، جیمی هندریکس، جف بک، و بی بی کینگ از مد پنتاتونیک نیز استفاده شده است. [ ۱] [ ۲]
در شکل روبرو گام دو ماژور پنتاتونیک در دو اکتاو نشان داده شده است چنانچه بخواهیم گام ماژور پنتاتونیک را از نت دو شروع کنیم نتها به ترتیب: دو، ر، می، سل، لا، و دو خواهند بود. چنانچه گام دوماژور پنتاتونیک را با گام دو ماژور مقایسه کنیم این نتیجه حاصل می شود که: درجه چهارم و هفتم که در گام دو ماژور وجود داشته در گام دو ماژور پنتاتونیک حذف شده است. [ ۳]
اگر فواصل بین درجات اول تا دوم، دوم تا سوم، چهارم تا پنجم را یک پرده در نظر بگیریم و فاصله میان درجات سوم تا چهارم، پنجم تا ششم یک و نیم پرده باشد الگوی مذکور مد ماژور پنتاتونیک می باشد. گام های ماژور پنتاتونیک از نت دو شروع می شوند و همانند گام های ماژور، دیزها و بمل ها در سرکلید گام های ماژور پنتاتونیک پدید می آیند. [ ۴]
اگر فواصل بین درجات دوم تا سوم، سوم تا چهارم، پنجم تا ششم را یک پرده فاصله قرار دهیم و بین درجات اول تا دوم، چهارم تا پنجم را یک و نیم پرده فاصله در نظر بگیریم الگوی مذکور مد مینور پنتاتونیک می باشد. گام های مینور پنتاتونیک از نت لا شروع می شوند و ترتیب به وجود آمدن دیزها و بمل ها در سرکلید گام های مینور پنتاتونیک، همانند ترتیب پدیدار شدن دیزها و بمل ها در سرکلید گام های مینور طبیعی است. [ ۵]
با مقایسه مد مینور پنتاتونیک و مد ماژور پنتاتونیک این نتیجه حاصل می شود که مد مینور پنتاتونیک از درجه پنجم مد ماژور پنتاتونیک ساخته شده و تا اکتاو ادامه پیدا کرده است یعنی فاصله بین درجات این دو مد اگر تونیک مد مینور پنتاتونیک را با درجه پنجم مد ماژور پنتاتونیک مطابقت دهیم و تا اکتاو ادامه دهیم به همان ترتیب خواهد بود و به همین صورت از تطبیق نت پایه با درجات انواع گام های پنتاتونیک می توان مدهای دیگری بدست آورد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفگام های پنتاتونیک محلی بسیاری در نقاط مختلف جهان موجود است. گام پنتاتونیک امروزه کاربرد بسیاری دارد مثلاً در آهنگسازی برای گروه های موسیقی که از گیتار استفاده می کنند. گام های پنتاتونیک بسیار کاربردی است. در ژانرهایی مانند راک، فیوژن، جاز و … از گام های پنج نتی ماژور پنتاتونیک و مینور پنتاتونیک نیز استفاده شده است.
در آهنگسازی هنرمندانی از جمله: اریک کلپتون، جیمی هندریکس، جف بک، و بی بی کینگ از مد پنتاتونیک نیز استفاده شده است. [ ۱] [ ۲]
در شکل روبرو گام دو ماژور پنتاتونیک در دو اکتاو نشان داده شده است چنانچه بخواهیم گام ماژور پنتاتونیک را از نت دو شروع کنیم نتها به ترتیب: دو، ر، می، سل، لا، و دو خواهند بود. چنانچه گام دوماژور پنتاتونیک را با گام دو ماژور مقایسه کنیم این نتیجه حاصل می شود که: درجه چهارم و هفتم که در گام دو ماژور وجود داشته در گام دو ماژور پنتاتونیک حذف شده است. [ ۳]
اگر فواصل بین درجات اول تا دوم، دوم تا سوم، چهارم تا پنجم را یک پرده در نظر بگیریم و فاصله میان درجات سوم تا چهارم، پنجم تا ششم یک و نیم پرده باشد الگوی مذکور مد ماژور پنتاتونیک می باشد. گام های ماژور پنتاتونیک از نت دو شروع می شوند و همانند گام های ماژور، دیزها و بمل ها در سرکلید گام های ماژور پنتاتونیک پدید می آیند. [ ۴]
اگر فواصل بین درجات دوم تا سوم، سوم تا چهارم، پنجم تا ششم را یک پرده فاصله قرار دهیم و بین درجات اول تا دوم، چهارم تا پنجم را یک و نیم پرده فاصله در نظر بگیریم الگوی مذکور مد مینور پنتاتونیک می باشد. گام های مینور پنتاتونیک از نت لا شروع می شوند و ترتیب به وجود آمدن دیزها و بمل ها در سرکلید گام های مینور پنتاتونیک، همانند ترتیب پدیدار شدن دیزها و بمل ها در سرکلید گام های مینور طبیعی است. [ ۵]
با مقایسه مد مینور پنتاتونیک و مد ماژور پنتاتونیک این نتیجه حاصل می شود که مد مینور پنتاتونیک از درجه پنجم مد ماژور پنتاتونیک ساخته شده و تا اکتاو ادامه پیدا کرده است یعنی فاصله بین درجات این دو مد اگر تونیک مد مینور پنتاتونیک را با درجه پنجم مد ماژور پنتاتونیک مطابقت دهیم و تا اکتاو ادامه دهیم به همان ترتیب خواهد بود و به همین صورت از تطبیق نت پایه با درجات انواع گام های پنتاتونیک می توان مدهای دیگری بدست آورد.
wiki: گام پنتاتونیک