گائونیم جمع گائون ( عبری: גאונים ) ( انگلیسی: Gaonim و نیز Geonim ) به روحانیون یهودی تلمودی بابلی از حدود ۵۸۹ میلادی تا ۱۰۳۸ میلادی گفته می شود که ریاست آکادمی های بزرگ صورا و پومبدیتا را نیز برعهده داشتند. گائون ها خاخام هایی بودند که در دوران خلافت عباسیان، ریاست آکادمی های صورا و پومبدیتا در سرزمین بابل را برعهده داشته و به عنوان رهبر معنوی یهودیان در تبعید، مورد تأیید حاکمان اسلامی قرار داشتند. [ ۱]
دوره گائون ها در تاریخ یهود دیده می شود ولی در قوانین یهود، از آنجا که منجر به ارائه کتابی در این زمینه نشده، در نظر گرفته نمی شود. [ ۲]
لکن گائون ها آنچنان مهم و مشهور بودند که دوره ای ۵۰۰ ساله را بخود اختصاص داده اند که به دوره گائونیم مشهور است.
اوایل این دوران، با تسلط مسلمانان بر سرزمین بابل همراه شده که برای یهودیانی که در قلمرو اعراب می زیستند، آزادی بیشتری را به ارمغان آورده است. بدین ترتیب آکادمی های «صورا» و «پومبدیتا» دوباره گشوده شده، یک بار دیگر بابل، مرکز آموزش تورا و علوم دینی برای تمام یهودیان جهان می گردد. «گرچه یهودیان موظف به پرداخت مالیاتی به نام «جَزیه» به مسلمانان بودند، برای خود سازمان منظم و دادگاه های ویژه ای داشته، به صورت یک جامعه آزاد یهودی در آنجا می زیستند. »[ ۳]
در این دوران، آکادمی های «صورا» و «پومبدیتا» اهمیت بیشتری یافته و رؤسای آن ها دارای لقب «گائون» یا علامه و نابغه بودند و نیز مقام و منصب راس جالوت مانند سابق اهمیت خود را بازیابی می کند. «در حالی که راس جالوت به امور اداری و سیاسی یهودیان رسیدگی می کرد، گائونیم به امور فرهنگی و دینی می پرداختند. اما در بیشتر موارد، گائونیم از حیث تأثیر و نفوذ کلام بر روش گالوتا برتری داشتند. »[ ۳]
مرکزیت فتوای شرعی یهودیان بر عهده گائون شهر صورا بوده و تمام امور مذهبی را نیز شامل می شده است. هر چند ماه جلساتی توسط خاخام های دیگر مناطق با وی برگزار شده و نیز نامه نگاریهایی از سوی خاخام های نقاط دور دست با وی صورت گرفته و سوالاتی مطرح می شده است. شماری از این نامه نگاری ها و پاسخ ها تا امروزه محفوظ مانده که دارای اهمیت بسیاری هستند زیرا حاوی مسائل دینی از دوره آمورائیم تا آن دوره را شامل می شوند. [ ۳]
یکی از ویژگی های دوره گائونیم مقابله با فرقه قرائیم می باشد. از آنجا که گائون ها انتخاب راس جالوت ها را بر عهده داشتند، ضمن مقابله با قرائیم، عنان ابن داوود را که فرزند آخرین راس جالوت و جانشین وی محسوب می شد برای این مقام تأیید نکردند. علت این امر عدم اعتقاد عنان به تلمود و مرجعیت خاخام ها بود. بدنبال این موضوع عنان به فلسطین رفت و در آنجا به تبلیغ عقایدش پرداخته و عده ای از وی پیروی کردند که با نام قرائیم شناخته می شدند. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدوره گائون ها در تاریخ یهود دیده می شود ولی در قوانین یهود، از آنجا که منجر به ارائه کتابی در این زمینه نشده، در نظر گرفته نمی شود. [ ۲]
لکن گائون ها آنچنان مهم و مشهور بودند که دوره ای ۵۰۰ ساله را بخود اختصاص داده اند که به دوره گائونیم مشهور است.
اوایل این دوران، با تسلط مسلمانان بر سرزمین بابل همراه شده که برای یهودیانی که در قلمرو اعراب می زیستند، آزادی بیشتری را به ارمغان آورده است. بدین ترتیب آکادمی های «صورا» و «پومبدیتا» دوباره گشوده شده، یک بار دیگر بابل، مرکز آموزش تورا و علوم دینی برای تمام یهودیان جهان می گردد. «گرچه یهودیان موظف به پرداخت مالیاتی به نام «جَزیه» به مسلمانان بودند، برای خود سازمان منظم و دادگاه های ویژه ای داشته، به صورت یک جامعه آزاد یهودی در آنجا می زیستند. »[ ۳]
در این دوران، آکادمی های «صورا» و «پومبدیتا» اهمیت بیشتری یافته و رؤسای آن ها دارای لقب «گائون» یا علامه و نابغه بودند و نیز مقام و منصب راس جالوت مانند سابق اهمیت خود را بازیابی می کند. «در حالی که راس جالوت به امور اداری و سیاسی یهودیان رسیدگی می کرد، گائونیم به امور فرهنگی و دینی می پرداختند. اما در بیشتر موارد، گائونیم از حیث تأثیر و نفوذ کلام بر روش گالوتا برتری داشتند. »[ ۳]
مرکزیت فتوای شرعی یهودیان بر عهده گائون شهر صورا بوده و تمام امور مذهبی را نیز شامل می شده است. هر چند ماه جلساتی توسط خاخام های دیگر مناطق با وی برگزار شده و نیز نامه نگاریهایی از سوی خاخام های نقاط دور دست با وی صورت گرفته و سوالاتی مطرح می شده است. شماری از این نامه نگاری ها و پاسخ ها تا امروزه محفوظ مانده که دارای اهمیت بسیاری هستند زیرا حاوی مسائل دینی از دوره آمورائیم تا آن دوره را شامل می شوند. [ ۳]
یکی از ویژگی های دوره گائونیم مقابله با فرقه قرائیم می باشد. از آنجا که گائون ها انتخاب راس جالوت ها را بر عهده داشتند، ضمن مقابله با قرائیم، عنان ابن داوود را که فرزند آخرین راس جالوت و جانشین وی محسوب می شد برای این مقام تأیید نکردند. علت این امر عدم اعتقاد عنان به تلمود و مرجعیت خاخام ها بود. بدنبال این موضوع عنان به فلسطین رفت و در آنجا به تبلیغ عقایدش پرداخته و عده ای از وی پیروی کردند که با نام قرائیم شناخته می شدند. [ ۳]
wiki: گائونیم