گائوزونگ

گائوزونگ (دودمان تانگ). گائوزونگ ( زادهٔ ۲۱ ژوئیه ۶۲۸ - مرگ ۲۷ دسامبر ۶۸۳ میلادی ) امپراتور چین و سومین فرمانروای دودمان تانگ بود و از سال ۱۵ ژوئیه ۶۴۹ تا ۲۷ دسامبر ۶۸۳ بر چین فرمان راند ( هر چند پس از ژانویه سال ۶۶۵ او به همسرش امپراتریس وو قدرت بزرگی بر فراز امپراتوری داد، و تمامی قدرت های امپراتوری در درجه اول در دست های محکم همسر دوم قدرتمندش امپراتریس وو بود و بخش اعظم احکام او با نیرویی بیشتری از احکام امپراتور گائوزونگ اجرا می شد. او بعداً به عنوان وو زتیان شناخته می شود ) .
سلطنت وی شاهد برتری امپراتریس وو بود، که به یک قدرت مؤثر در پشت تمام حاکمیت تانگ تبدیل شد. او همچنین در اوایل سلطنتش بشدت تحت تاثیر صدراعظم های قدرتمند دربار خود که به دلیل سن کمش توسط پدرش امپراتور تای زونگ که در هنگام مرگ گماشته شده بود قرار داشت، اما او با مرور زمان فقط درمقابل همسرش یعنی امپراتریس وو بسیارضعیف عمل می کرد. ازاین رو امپراتریس وو صدراعظم های امپراتور گائوزونگ را حذف کرد و خودش زمام اموردولت را به طور کامل به راحتی دردست گرفته بود. در حقیقت امپراتور گائوزونگ در سالهای بعدی سلطنت خود از سال ۶۶۰ میلادی توسط امپراتریس وو در دوران حکومت خود بشدت ​​یاری شده بود، که پس از یک سری سکته های مغزی وی را ناتوان کرده بود. امپراتور گائوزونگ به طور موثر و رسمی بعد از ژانویه سال ۶۶۵ همه امور کشور را به همسر قوی خود واگذار کرد و به همین خاطر امپراتریس وو به دلیل قدرت و نفوذ سیاسی گسترده ای که در دست داشت، در سالنامه های امپراتوری تانگ بی نظیر است و مورخان در آن زمان آن دوره را به عنوان ""امپراتوری مشترک زن و شوهر"" نام داد. سالهای آخر، در واقع، بعد از سال ۶۶۵، امپراتور گائوزونگ دیگر حکمرانی نمی کرد و او در همه امور به شدت تحت تأثیر همسر خود، ملکه وو، که کنترل کامل دولت امپراتوری را بدست گرفت ، قرار گرفت.
در طول دهه های ۶۵۰ تا ۶۷۰، امپراتریس وو با تحکیم نفوذ مطلق خود بر گائوزونگ و حذف مخالفان سیاسی بالقوه و واقعی، از جمله لی ژونگ پسر امپراتور ( از زن صیغه ای ) و وزرای مورد اعتماد وی: ژانگسون ووجی، چو سلیانگ و شانگوان یی، به تدریج قدرت را جمع کرد. در حقیقت، آغاز قدرت گرفتن وی با فتنه و بی رحمی بود. علاقه و اعتماد بیش از حد گائوزونگ به وو باعث شد که وی تا پایان سلطنت وی از قدرت زیادی در امور دولت برخوردار باشد. بیماری گائوزونگ اعمال نفوذ را برای امپراتریس وو آسان تر کرد. برای سالهای زیادی تا پایان سلطنتش، او به طور موثر از قدرت امپراتوری استفاده می کرد و به عنوان نیروی واقعی پشت تاج و تخت تانگ شناخته می شد. او در جلسات امپراتوری برای دریافت مخاطبان در کنار همسرش نشسته بود، دستوراتی صادر می کرد و با وزرا و صدراعظم ها رایزنی می کرد. قدرت بیش از حد امپراتریس وو، به طور موثری خشم ولیعهد لی هونگ و بعد لی شیان را به نمایش گذاشت و امپراتور گائوزونگ تصمیم گرفت به نفع پسر بزرگش لی هونگ یا پسر دومش لی شیان از سلطنت کناره گیری کند، اما از ترس همسرش هیچ اقدامی واقعی انجام نداد، با مرور زمان امپراتریس وو هر دو پسرش را با زور کنترل اجباری را اعمال کرد و در جنگ قدرت به نوبه با هر دوتایشان آنها را شکست داده و بعد به نوعی کشت ( لی هونگ به طرز مشکوکی در سن ۲۳ سالگی بر اثر مسمومیت درگذشت، لی شیان نیز به تبعید فرستاد شد و در سن ۲۹ سالگی وادار به خودکشی اجباری شد ) . پس از درگذشت امپراتور گائوزونگ در سال ۶۸۳. قدرت به طور کامل و یگانه با مشت آهنین به دست امپراتریس وو افتاد، که متعاقباً بعد از هفت سال جنگ خونین توانست تنها امپراتریس فرمانروا در تاریخ چین شود. سال های ۶۶۵ تا ۶۹۰ را باید در واقع در شمار سال های حکمرانی این زن فتنه گر بی رحم دانست و با ترتیب با افزودن ۱۵ سال، حکومت کاملاً مستقل وی با سلسله خاص خودش بین سال های ۶۹۰ تا ۷۰۵ دیده می شود. پس از مرگ وی، در آرامگاه کیانلینگ به همراه گائوزونگ تحت مداخله قرار گرفته و دفن شد.