کیکاووس یکم با نام عزالدین کیکاووس پسر کیخسرو یکم یکی از سلاطین سلجوقیان روم بین سال های ۱۲۱۱ تا ۱۲۲۰ بود. او فرزند ارشد کیخسرو بود.
پس از مرگ کیخسرو یکم و در ادامه نبرد الشهیر دو برادر جوان تر کیکاووس به نام های کی فریدون ابراهیم و علاءالدین کیقباد بر سر جانشینی با وی رقابت کردند. کی قباد در ابتدا حمایت سلطنت های مجاور مانند لوون یکم پادشاه پادشاهی ارمنی کیلیکیه و عمویش طغرل شاه حاکم ارزروم را به دست آورد. در همان زمان کی فریدون با کمک فرانک های قبرس بندر آنتالیا را به دست آورد. بسیاری از امیران از به سلطنت رسیدن کیکاووس در ملطیه پشتیبانی می کردند. کیکاووس قیصریه و سپس قونیه را تصاحب کرد. کی قباد مجبور به فرار شد و به آنکارا رفت جایی که قبایل ترکمن قسطمونی به او کمک کنند. کیکاووس به زودی هر دو برادر را دستگیر و به تاج و تخت رسید. در این مدت کیکاووس با امپراتور بیزانسی ایزنیک تئودور یکم لاسکاریس برای صلح مذاکره کرد. این پیمان پایانی برای خصومت بین سلجوقیان روم و امپراتوری نیقیه بود. هر چند عشایر ترکمن در مرزها مشکلاتی ایجاد می کردند.
... [مشاهده متن کامل]
با برقراری صلح در آنتالیا، کیکاووس توجه خود را به مرزهای شرقی متمرکز کرد. در طول جنگ صلیبی پنجم با صلح با کیکاووس و نیروهای ایوبیان صلیبیون مجبور به جنگ در دو جبهه شدند.
مهم ترین کار کیکاووس برای دولت سلجوقی به دست آوردن دریای سیاه و بندر سینوپ بود. در سال ۱۲۱۴ قبایل ترکمن آلکسیوس یکی از بزرگان امپراتوری ترابوزان را در حین شکار در خارج از شهر دستگیر کردند. گروگان به پیش سلطان فرستاده شد و او در ازای آزادی خود سینوپ و مناطق وابسته به آن را پیشنهاد داد. سلجوقیان یک گذرگاه در مدیترانه و دریای سیاه به دست آوردند که امپراتوری ترابوزان و امپراتوری نیقیه را از هم جدا می کرد. جابجایی با حضور سلطان و امپراتور در ۱ نوامبر اتفاق افتاد و تا آن مدت برای چند روز آلکسیوس سرگرم بود و با احترام به ترابوزان بازگشت. پس از انتقال تجارت بین اروپایی ها و بیزانس در شهرستان ادامه یافت. کیکاووس یک فرد ارمنی را برای اداره جامعه مختلط یونانی و ترکی منصوب کرد. بین آوریل و سپتامبر ۱۲۱۵ دیوارها تحت نظارت معماری یونانی با نام سباستوس بازسازی شد. پانزده تن از امیران سلجوقی به وی کمک کردند. این کار در کتیبه ای به جامانده از کیکاووس به دو زبان عربی و یونانی شرح داده شده است.
پس از مرگ کیخسرو یکم و در ادامه نبرد الشهیر دو برادر جوان تر کیکاووس به نام های کی فریدون ابراهیم و علاءالدین کیقباد بر سر جانشینی با وی رقابت کردند. کی قباد در ابتدا حمایت سلطنت های مجاور مانند لوون یکم پادشاه پادشاهی ارمنی کیلیکیه و عمویش طغرل شاه حاکم ارزروم را به دست آورد. در همان زمان کی فریدون با کمک فرانک های قبرس بندر آنتالیا را به دست آورد. بسیاری از امیران از به سلطنت رسیدن کیکاووس در ملطیه پشتیبانی می کردند. کیکاووس قیصریه و سپس قونیه را تصاحب کرد. کی قباد مجبور به فرار شد و به آنکارا رفت جایی که قبایل ترکمن قسطمونی به او کمک کنند. کیکاووس به زودی هر دو برادر را دستگیر و به تاج و تخت رسید. در این مدت کیکاووس با امپراتور بیزانسی ایزنیک تئودور یکم لاسکاریس برای صلح مذاکره کرد. این پیمان پایانی برای خصومت بین سلجوقیان روم و امپراتوری نیقیه بود. هر چند عشایر ترکمن در مرزها مشکلاتی ایجاد می کردند.
... [مشاهده متن کامل]
با برقراری صلح در آنتالیا، کیکاووس توجه خود را به مرزهای شرقی متمرکز کرد. در طول جنگ صلیبی پنجم با صلح با کیکاووس و نیروهای ایوبیان صلیبیون مجبور به جنگ در دو جبهه شدند.
مهم ترین کار کیکاووس برای دولت سلجوقی به دست آوردن دریای سیاه و بندر سینوپ بود. در سال ۱۲۱۴ قبایل ترکمن آلکسیوس یکی از بزرگان امپراتوری ترابوزان را در حین شکار در خارج از شهر دستگیر کردند. گروگان به پیش سلطان فرستاده شد و او در ازای آزادی خود سینوپ و مناطق وابسته به آن را پیشنهاد داد. سلجوقیان یک گذرگاه در مدیترانه و دریای سیاه به دست آوردند که امپراتوری ترابوزان و امپراتوری نیقیه را از هم جدا می کرد. جابجایی با حضور سلطان و امپراتور در ۱ نوامبر اتفاق افتاد و تا آن مدت برای چند روز آلکسیوس سرگرم بود و با احترام به ترابوزان بازگشت. پس از انتقال تجارت بین اروپایی ها و بیزانس در شهرستان ادامه یافت. کیکاووس یک فرد ارمنی را برای اداره جامعه مختلط یونانی و ترکی منصوب کرد. بین آوریل و سپتامبر ۱۲۱۵ دیوارها تحت نظارت معماری یونانی با نام سباستوس بازسازی شد. پانزده تن از امیران سلجوقی به وی کمک کردند. این کار در کتیبه ای به جامانده از کیکاووس به دو زبان عربی و یونانی شرح داده شده است.
