کیوپیت دان

دانشنامه آزاد فارسی

کیوپیت، دان (۱۹۳۴)(Cupitt, Don)
کیوپیت، دان
مدرس دانشگاه و متکلم انگلیسی. کشیش انگلیکان و متکلمی با شهرت جهانی که در بریتانیا با برنامه های تلویزیونی اش شهرۀ خاص و عام شده است. او که از پیشگامان رویکرد ناواقع گرایانه به الهیات است، در اواخر دهۀ ۱۹۹۰ کندوکاو در پیامدهای پسامدرنیّت برای دین و اخلاق را آغاز کرد. او نخست در نیمه های دهۀ ۸۰ با مجموعۀ تلویزیونی دریای ایمان، که یک شبکۀ مذهبی تندرو نیز به همین نام پدید آورد، نظر مردم را به خود جلب کرد. توفیق مجموعۀ تلویزیونی او نشان داد که چه مهارتی در انتقال مفاهیم دینی به عامه مردم به زبان آنان دارد. کیوپیت در اولدام به دنیا آمد، در کیمبریج درس خواند و در ۱۹۵۹ کشیشی انگلیکان شد. مراتب ترقی را در دانشگاه پیمود و در ۱۹۶۲ بر مسند معاونت «وستکات هاوس» کیمبریج تکیه زد و در ۱۹۶۶ـ۱۹۹۱ رئیس کالج امانوئل بود. در ۱۹۹۶ به عضویت مادام العمر این کالج درآمد و از ۱۹۶۶ همان جا فلسفۀ دین تدریس کرد. کیوپیت در کنار تدریس آثاری بسیار در زمینه های کلامی قلم زده و با پاره ای از آرای تندترش واکنش های شدیدی برانگیخته است. شاید چشمگیرترین نمونۀ آن واکنش هایی بود که کتاب دریای ایمان (۱۹۸۴) او پدید آورد (ترجمۀ فارسی، ۱۳۷۶ش). از میان دیگر آثار او می توان از مسیح و غیبت خدا (۱۹۷۱)، مگس لنگ دراز (۱۹۸۷)، حال حاضر (۱۹۹۲)، عرفان پسامدرن (۱۹۹۷) و مکاشفۀ وجود (۱۹۹۸) نام برد. تفکر تند کیوپیت از اوایل دهۀ ۸۰ در دو کتاب او به نام های ترک خدا (۱۹۸۰) و جهان آینده (۱۹۸۲) آغاز شد. در این آثار او فهم تازه ای را از مسیحیت مطرح کرد. او نوشت که خدا وجود خارجی ندارد؛ بخشی از واقعیت انسانی ماست و قالب شخصیت یافتۀ ارزش های دینی آرمانی ما. پس برای رسیدن به این فهم تازه از خدا مسیحیتی جدید لازم است: مسیحیت بودایی. هدف این مسیحیت جدید از یک سو کمک به رشد فردی و از سوی دیگر عمل کردن به منزلۀ وسیله ای جمعی برای ایجاد تغییرات اجتماعی مثبت بود. آرای اولیۀ کیوپیت رفته رفته در آثار کلامی اش تکامل یافت؛ اما تغییر اساسی نکرد. تفکر کلامی او همواره با فلسفه نسبت داشت و نقش بنیادین فلسفه در این الهیات جدید به روشنی در اثری دیگر از او به نام فلسفۀ واپسین (۱۹۹۵) دیده می شود. کیوپیت در کتاب هایش بسیار به فریدریش نیچه و سورن کی یرکگور اشاره و استناد می کند و آثاری هم دربارۀ فیلسوفان معاصر مانند ژاک دریدا، ژاک لاکان، و ژان فوکو به رشتۀ تحریر درآورده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس