کیتوسان

دانشنامه عمومی

کیتوسان ( به انگلیسی: Chitosan ) مشتقی از گلوکان با واحدهای تکرار شونده کیتین است که توسط روگت در سال ۱۸۵۹ با عامل شناخته شده ای بروز نموده و بسیار شایع تر از نوع ثانویه می باشد. جوشاندن کیتین در محلول پتاس با غلظت مشخص به دست آمد.
کیتین یک موکو پلی ساکارید طبیعی با فرمول شیمیایی ( C8H13NO5 ) بوده که به وفور در اسکلت خارجی بندپایان مانند میگو، خرچنگ و همچنین گیاهان پست از قبیل مخمرها و کوتیکول حشرات یافت می شود.
کیتین، از واژه یونانی کیتون، به معنای پوشش سخت گرفته شده است. این ترکیب برای اولین بار توسط براکونوت در سال ۱۸۱۱ تشریح شد.
اهمیت کیتین در تهیه کیتوسان از آن جا است که کیتوسان در فراورده های بالینی به دلیل سازگاری زیست شناسی با بقیه مواد، قابلیت هضم آسان، غیر سمی بودن، قدرت جذب بالا، و در دسترس بودن به عنوان یک حامل داروئی به کار می رود.
• کیتین از لحاظ ساختاری با سلولز تنها در یک گروه استامید تفاوت دارد.
کیتوسان با فرمول شیمیایی ( C6H11NO4 ) از استیل زدایی کیتین بدست می آید که به دلیل غیر سمی بودن، خاصیت جذب بالا، امکان تجزیه در طبیعت، سازگاری با محیط زیست، مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی، توانایی حذف محدودهٔ وسیعی از رنگ ها و فلزات، سینتیک سریع و در نهایت امکان تهیه مشتقات فراوان از آن، بسیار مورد توجه است. خصوصیات کیتوسان اغلب به طبیعت شیمیایی آن بستگی دارد. از جمله:
• درجه استیل زدایی
جرم مولکولی
• کریستالیته
• بار یونی گروه های عاملی
در واکنش استیل زدایی، با اضافه کردن محلول سدیم هیدروکسید غلیظ و گرما، گروه های استیل آمین در کیتین به عامل های آمین تبدیل می شود.
تعداد گروه های استیل موجود روی زنجیر پلیمر، تفاوت بین این دو پلیمر را مشخص می کند. به طور قراردادی وجود ۵۰ درصد گروه های آمیدی به عنوان مرز بین کیتین و کیتوسان در نظر گرفته می شود؛ یعنی پلیمر با درجه استیل زدایی کمتر از ۵۰ درصد را کیتین و بیش از ۵۰ درصد را کیتوسان می نامند.
در نمونه های تجاری کیتوسان، درجه استیل زدایی آن همیشه کمتر از %۹۵ است، زیرا افزایش بیشتر از این مقدار، موجب افزایش هزینه تولید و در نتیجه افزایش قیمت آن می شود. کیتوسان با درجه استیل زدایی بالا در پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد.
کیتوسان به دلیل ماهیت پلی کاتیونی، می تواند به عنوان یک عامل لخته کننده عمل کند و همچنین می تواند به عنوان یک عامل کی لیت کننده، یونهای فلزات سنگین را به دام بیندازد.
عکس کیتوسانعکس کیتوسان
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس