کِپلِر، یوهان (۱۵۷۱ـ۱۶۳۰)(Kepler, Johannes)
کِپلِر، یوهان
ریاضی دان و اخترشناس آلمانی. آنچه را اکنون قوانین کپلر در حرکت سیارات می نامند، فرمول بندی کرد: (۱) هر سیاره مداری بیضی شکل را می پیماید که خورشید در یکی از کانون های آن است؛ (۲) بردار شعاعی هر سیاره در زمان های مساوی مساحت های مساوی را می روبد؛ (۳) مربع دورۀ تناوب هر سیاره با مکعب میانگین فاصلۀ آن از خورشید متناسب است. قوانین کپلر مبنای درک ما از منظومۀ خورشیدی، و همان چیزی است که دانشمندانی چون آیزاک نیوتون، نظریات خود را بر پایۀ آن استوار ساختند. کپلر یکی از نخستین مدافعان کیهان شناسی خورشید مرکز بود که کُپرنیک آن را مطرح کرده بود. کپلر، برخلاف کُپرنیک و گالیله، این اعتقاد یونانی و قرون وسطایی را نپذیرفت که مدارها می باید برای حفظ کمال ساختار کیهان، دایره ای شکل باشند.کارهای نخستین. کپلر تقویمی نیز دربارۀ پیش بینی های ۱۵۹۵ منتشر ساخت که دقت آن غیرعادی بود. او در ۱۵۹۶ اثری با عنوان راز کیهانی منتشر کرد و در آن نشان داد که پنج جسم صُلب افلاطونی، چندوجهی های منظمی که تعدادشان محدود به پنج است، می توانند به نوبت برای تشکیل «آشیان» در مجموعه ای از کره (فلک)ها جا بگیرند. این آشیان به نحو نسبتاً دقیقی، با تقریب پنج درصد، فاصلۀ سیاره های تا آن زمان شناخته شده، غیر از مشتری، را تا خورشید به دست می داد. کپلر این کشف را الهامی ملکوتی تلقی می کرد که برملاکنندۀ رازِ عالم بود. نوشتۀ کپلر، که برمبنای نظریه های کُپرنیکی استوار بود، مورد توجه همۀ اخترشناسان اروپا قرار گرفت. در ۱۶۰۱، همۀ داده های تیکو براهه در زمینۀ حرکت سیار ات را به ارث بُرد. او پیشاپیش شرط بسته بود که با دسترسی به جدول های ناتمام تیکو، طی یک هفته مدار دقیق سیارات را خواهد یافت. کپلر نخستین مدار سیاره ای خود، یعنی مدار مریخ، را پنج سال بعد از آن تاریخ به دست آورد. تجزیه و تحلیل های او از این داده ها به کشف قوانین سه گانه اش منجر شد. در ۱۶۰۴، با رصدی که از ظهور ستاره ای نو، «نواختر کپلر»، به عمل آورد از توجه به سیاره ها غافل ماند. کپلر بزرگ ترین نواختر قابل مشاهدۀ آن زمان را کشف کرد. براهه در ۱۵۷۲ نواختر بزرگ دیگری را رصد کرده بود.
قوانین کپلر. دو قانون نخست کپلر در زمینۀ حرکت سیاره ای در کتاب نجوم جدید (۱۶۰۹) منتشر شد. قانون اول بیانگر آن است که سیاره ها روی مسیرهای بیضی مدار می پیمایند، نه در مسیر دایره ای یا فلک تدویر، و خورشید در یکی از دو کانون این بیضی ها قرار دارد. قانون دوم خورشید را نیروی اصلی حاکم بر مدار سیاره ها معرفی می کند. این قانون بیانگر آن است که خط وصل کنندۀ خورشید به هر سیاره، در دوره های زمانی یکسان، مساحت های یکسانی را طی می کند، به نحوی که سیاره ها وقتی به خورشید نزدیک ترند آهسته تر حرکت می کنند. او همچنین اظهار کرد که خورشید نیز می چرخد. این نظر با رصدهای گالیله از لک های خورشیدی تأیید می شد. همچنین، این اصل موضوع را مطرح کرد که نوعی برهم کنش «مغناطیسی» بین سیاره ها و خورشید آن ها را روی مدار هدایت می کند. این تصور، اگرچه نادرست بود، اما یکی از پیش زمینه های مهم نظریۀ گرانشی نیوتون به شمار می آید. قانون سوم کپلر در کتاب هماهنگی جهانی به چاپ رسید. این قانون رابطۀ بین فواصل سیاره ها از خورشید، و سرعت آن ها را با زبان دقیق ریاضی شرح می داد؛ به خصوص این نظر را که سرعت مداری سیاره با فاصلۀ آن از خورشید نسبت معکوس دارد.
زیج های رودولفی. کپلر، با استفاده از رصدهای براهه، سرانجام زیج های رودولفی (۱۶۲۷) را تکمیل و منتشر کرد که نخستین زیج های اخترشناسی نوین بودند و برای اخترشناسان امکان محاسبۀ فاصلۀ سیاره ها را در هر زمانی در گذشته، حال، و آینده فراهم می ساختند. این اثر همچنین دربرگیرندۀ اطلاعات ضروری دیگر، مثل نقشۀ جهان، فهرست نامه ای از ستاره ها، و جدیدترین وسیلۀ محاسباتی یعنی لُگاریتم بود.
آثار دیگر. دومین کتاب کپلر در زمینۀ نورشناسی، در ۱۶۱۱ منتشر شد. رسالۀ مختصر، که به معرفی اخترشناسی کُپرنیکی اختصاص داشت، در عمل چکیدۀ زندگی حرفه ای کپلر در زمینۀ اخترشناسی نظری بود. این اثر رسالۀ مفصلی شامل هفت کتاب بود که چاپ آن بیش از چهار سال طول کشید، و بیش از هر متن اخترشناسی دیگر در اواسط قرن ۱۷ تأثیرگذار بود. کپلر همچنین کتاب خواب، نخستین داستان علمی ـ تخیلی، را که توصیف سفر مردی به ماه بود تألیف کرد. این اثر در ۱۶۳۱، یعنی یک سال پس از درگذشت او به چاپ رسید. کپلر ۳۳ اثر منتشر کرد، ۲۲ جلد دست نوشته و مکاتبات فراوانی نیز از خود به جا گذاشت.
زندگی. کپلر در وایل دِر اشتات، در بادن ـ وورتمبرگ، به دنیا آمد. در توبینگن تحصیل کرد و در ابتدا قصد داشت به کسوت روحانیون کلیسای لوتری درآید و کشیش شود، اما به جای آن، در حدود ۱۵۹۴، به سمت استادیاری اخترشناسی در دانشگاه گراتس برگزیده شد. به علت لوتری و پروتستان بودن، دوبار از گراتس، بار دیگر در ۱۶۱۲ از پراگ، و سپس از لینتس اتریش اخراج شد. از آن جا به اولم رفت. رساله اش با عنوان راز کیهانی، دوستی تیکو براهه و گالیله را برایش به ارمغان آورد. کپلر در ۱۶۰۰ دستیار براهه شد، و در ۱۶۰۱ در مقام ریاضی دان رودولف دوم، امپراتور رُم مقدس، جانشین براهه شد. رودولف بیشتر به اختربینی یا احکام نجوم علاقه مند بود تا اخترشناسی، و اطلاعات کپلر در زمینۀ طالع زایچه، برای او و جانشینش، ماتیاس، ارزش والایی داشت. کپلر خود به موضوع اختربینی اعتقاد داشت و یکی از آثار منتشرشده اش که در زمان حیات، او را به شهرت رساند اثری مربوط به اختربینی با عنوان مبانی اختربینی (۱۶۰۲) بود. کپلر پس از مرگ رودولف همچنان در این مقام باقی ماند و به پژوهش های اخترشناسی اش ادامه داد. او به دنبال اهدای هماهنگی جهان به جیمز اول به انگلستان دعوت شد، اما با وجود تنگدستی مداوم در درباری که به ندرت حقوق او را پرداخت می کرد، دیدار از انگلستان را نپذیرفت. کپلر در حدود ۱۶۲۹ اختربین والنشتاین شد.
کِپلِر، یوهان
ریاضی دان و اخترشناس آلمانی. آنچه را اکنون قوانین کپلر در حرکت سیارات می نامند، فرمول بندی کرد: (۱) هر سیاره مداری بیضی شکل را می پیماید که خورشید در یکی از کانون های آن است؛ (۲) بردار شعاعی هر سیاره در زمان های مساوی مساحت های مساوی را می روبد؛ (۳) مربع دورۀ تناوب هر سیاره با مکعب میانگین فاصلۀ آن از خورشید متناسب است. قوانین کپلر مبنای درک ما از منظومۀ خورشیدی، و همان چیزی است که دانشمندانی چون آیزاک نیوتون، نظریات خود را بر پایۀ آن استوار ساختند. کپلر یکی از نخستین مدافعان کیهان شناسی خورشید مرکز بود که کُپرنیک آن را مطرح کرده بود. کپلر، برخلاف کُپرنیک و گالیله، این اعتقاد یونانی و قرون وسطایی را نپذیرفت که مدارها می باید برای حفظ کمال ساختار کیهان، دایره ای شکل باشند.کارهای نخستین. کپلر تقویمی نیز دربارۀ پیش بینی های ۱۵۹۵ منتشر ساخت که دقت آن غیرعادی بود. او در ۱۵۹۶ اثری با عنوان راز کیهانی منتشر کرد و در آن نشان داد که پنج جسم صُلب افلاطونی، چندوجهی های منظمی که تعدادشان محدود به پنج است، می توانند به نوبت برای تشکیل «آشیان» در مجموعه ای از کره (فلک)ها جا بگیرند. این آشیان به نحو نسبتاً دقیقی، با تقریب پنج درصد، فاصلۀ سیاره های تا آن زمان شناخته شده، غیر از مشتری، را تا خورشید به دست می داد. کپلر این کشف را الهامی ملکوتی تلقی می کرد که برملاکنندۀ رازِ عالم بود. نوشتۀ کپلر، که برمبنای نظریه های کُپرنیکی استوار بود، مورد توجه همۀ اخترشناسان اروپا قرار گرفت. در ۱۶۰۱، همۀ داده های تیکو براهه در زمینۀ حرکت سیار ات را به ارث بُرد. او پیشاپیش شرط بسته بود که با دسترسی به جدول های ناتمام تیکو، طی یک هفته مدار دقیق سیارات را خواهد یافت. کپلر نخستین مدار سیاره ای خود، یعنی مدار مریخ، را پنج سال بعد از آن تاریخ به دست آورد. تجزیه و تحلیل های او از این داده ها به کشف قوانین سه گانه اش منجر شد. در ۱۶۰۴، با رصدی که از ظهور ستاره ای نو، «نواختر کپلر»، به عمل آورد از توجه به سیاره ها غافل ماند. کپلر بزرگ ترین نواختر قابل مشاهدۀ آن زمان را کشف کرد. براهه در ۱۵۷۲ نواختر بزرگ دیگری را رصد کرده بود.
قوانین کپلر. دو قانون نخست کپلر در زمینۀ حرکت سیاره ای در کتاب نجوم جدید (۱۶۰۹) منتشر شد. قانون اول بیانگر آن است که سیاره ها روی مسیرهای بیضی مدار می پیمایند، نه در مسیر دایره ای یا فلک تدویر، و خورشید در یکی از دو کانون این بیضی ها قرار دارد. قانون دوم خورشید را نیروی اصلی حاکم بر مدار سیاره ها معرفی می کند. این قانون بیانگر آن است که خط وصل کنندۀ خورشید به هر سیاره، در دوره های زمانی یکسان، مساحت های یکسانی را طی می کند، به نحوی که سیاره ها وقتی به خورشید نزدیک ترند آهسته تر حرکت می کنند. او همچنین اظهار کرد که خورشید نیز می چرخد. این نظر با رصدهای گالیله از لک های خورشیدی تأیید می شد. همچنین، این اصل موضوع را مطرح کرد که نوعی برهم کنش «مغناطیسی» بین سیاره ها و خورشید آن ها را روی مدار هدایت می کند. این تصور، اگرچه نادرست بود، اما یکی از پیش زمینه های مهم نظریۀ گرانشی نیوتون به شمار می آید. قانون سوم کپلر در کتاب هماهنگی جهانی به چاپ رسید. این قانون رابطۀ بین فواصل سیاره ها از خورشید، و سرعت آن ها را با زبان دقیق ریاضی شرح می داد؛ به خصوص این نظر را که سرعت مداری سیاره با فاصلۀ آن از خورشید نسبت معکوس دارد.
زیج های رودولفی. کپلر، با استفاده از رصدهای براهه، سرانجام زیج های رودولفی (۱۶۲۷) را تکمیل و منتشر کرد که نخستین زیج های اخترشناسی نوین بودند و برای اخترشناسان امکان محاسبۀ فاصلۀ سیاره ها را در هر زمانی در گذشته، حال، و آینده فراهم می ساختند. این اثر همچنین دربرگیرندۀ اطلاعات ضروری دیگر، مثل نقشۀ جهان، فهرست نامه ای از ستاره ها، و جدیدترین وسیلۀ محاسباتی یعنی لُگاریتم بود.
آثار دیگر. دومین کتاب کپلر در زمینۀ نورشناسی، در ۱۶۱۱ منتشر شد. رسالۀ مختصر، که به معرفی اخترشناسی کُپرنیکی اختصاص داشت، در عمل چکیدۀ زندگی حرفه ای کپلر در زمینۀ اخترشناسی نظری بود. این اثر رسالۀ مفصلی شامل هفت کتاب بود که چاپ آن بیش از چهار سال طول کشید، و بیش از هر متن اخترشناسی دیگر در اواسط قرن ۱۷ تأثیرگذار بود. کپلر همچنین کتاب خواب، نخستین داستان علمی ـ تخیلی، را که توصیف سفر مردی به ماه بود تألیف کرد. این اثر در ۱۶۳۱، یعنی یک سال پس از درگذشت او به چاپ رسید. کپلر ۳۳ اثر منتشر کرد، ۲۲ جلد دست نوشته و مکاتبات فراوانی نیز از خود به جا گذاشت.
زندگی. کپلر در وایل دِر اشتات، در بادن ـ وورتمبرگ، به دنیا آمد. در توبینگن تحصیل کرد و در ابتدا قصد داشت به کسوت روحانیون کلیسای لوتری درآید و کشیش شود، اما به جای آن، در حدود ۱۵۹۴، به سمت استادیاری اخترشناسی در دانشگاه گراتس برگزیده شد. به علت لوتری و پروتستان بودن، دوبار از گراتس، بار دیگر در ۱۶۱۲ از پراگ، و سپس از لینتس اتریش اخراج شد. از آن جا به اولم رفت. رساله اش با عنوان راز کیهانی، دوستی تیکو براهه و گالیله را برایش به ارمغان آورد. کپلر در ۱۶۰۰ دستیار براهه شد، و در ۱۶۰۱ در مقام ریاضی دان رودولف دوم، امپراتور رُم مقدس، جانشین براهه شد. رودولف بیشتر به اختربینی یا احکام نجوم علاقه مند بود تا اخترشناسی، و اطلاعات کپلر در زمینۀ طالع زایچه، برای او و جانشینش، ماتیاس، ارزش والایی داشت. کپلر خود به موضوع اختربینی اعتقاد داشت و یکی از آثار منتشرشده اش که در زمان حیات، او را به شهرت رساند اثری مربوط به اختربینی با عنوان مبانی اختربینی (۱۶۰۲) بود. کپلر پس از مرگ رودولف همچنان در این مقام باقی ماند و به پژوهش های اخترشناسی اش ادامه داد. او به دنبال اهدای هماهنگی جهان به جیمز اول به انگلستان دعوت شد، اما با وجود تنگدستی مداوم در درباری که به ندرت حقوق او را پرداخت می کرد، دیدار از انگلستان را نپذیرفت. کپلر در حدود ۱۶۲۹ اختربین والنشتاین شد.
wikijoo: کپلر،_یوهان_(۱۵۷۱ـ۱۶۳۰)