کپسید ( به انگلیسی: capsid ) پوششی پروتئینی است که اطراف ماده ژنتیکی ویروس را می پوشاند و باعث نفوذ راحت تر ویروس به داخل سلول می شود. پروتئین های کپسید توسط ژنوم ویروس کد می شوند.
نام دیگر ان به انگلیسی الگو:Waxpid است که در برخی از کشورها ب این اسم شناخته میشود
در ساده ترین شکل، عملکرد کپسید در اطراف ذره موجب حفاظت از ژنوم حساس ویروس در برابر آسیب های فیزیکی، شیمیایی یا آنزیمی است. لایه های پروتئینی احاطه کننده ویروس بسیار سفت و سخت هستند اما در عین سختی، بسیار انعطاف پذیرند. انعطاف پذیری مسئله بسیار مهمی برای کپسید است و اگر فاقد این ویژگی باشد، ویروس خنثی خواهد شد. همچنین کپسید مسئول شناسایی و برهم کنش های اولیه، با سلول میزبان است. در شکل ابتدایی، این برهم کنش شامل اتصال اختصاصی یک پروتئین اتصالی از ویروس با گیرنده اختصاصی از سلول میزبان می شود. همچنین کپسید به وسیلهٔ انتقال و حمل ژنوم به سلول میزبان، در شروع عفونت نقش دارد. ویروس ها مونومرهای بی شکل کپسید را بر اساس قوانین تقارن در کنار هم جمع می کنند. [ ۱] بر اساس نوع چیدمان کپسومرها، آن ها به دو نوع هلیکال ( مارپیچی ) و ایکوسادرال ( بیست وجهی ) تقسیم می شوند. [ ۲] نیروهایی که باعث تشکیل ذرات ویروسی می شوند، اغلب نیروهای هیدروفوب و الکترواستاتیک هستند.
ساده ترین راه برای سازماندهی زیر واحدهای پروتئینی متعدد و یکسان، استفاده از تقارن چرخشی و چیدن پروتئین های نامنظم در اطراف محیط یک دایره و تشکیل یک دیسک است. سپس دیسک های متعدد می توانند روی هم چیده شده تا یک فرم سیلندری ( استوانه ای ) بسازند که در آن ژنوم ویروس توسط لایه های پروتئینی پوشیده شده یا اینکه در مرکز یک سیلندر تو خالی قرار گرفته است. البته ساختار کپسید، در واقع یک مارپیچ است تا اینکه یک توده از دیسک های روی هم چیده شده باشد. یک مارپیچ را در ریاضیات می توان با دو پارامتر تعریف کرد:
• دامنه دامنه ( فیزیک ) که اندازهٔ قطر مارپیچ است.
• درجه Pitch که برابر با فاصله پوشیده در هر دور کامل مارپیچ است.
در ساختار مارپیچ، نسبت دامنه به درجه ثابت باقی می ماند. در غیر این صورت، ساختار مارپیچی باعث نشت ژنوم به بیرون می شود.
بسیاری از ویروس های گیاهی، دارای کپسید هلیکال هستند. ویروس های جانوری هلیکال اما بدون انولوپ، وجود ندارند. این ویژگی در بسیاری از پاتوژن های شناخته شدهٔ انسانی مثل ویروس های آنفلوآنزا، اوریون، سرخک و هاری وجود دارد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفنام دیگر ان به انگلیسی الگو:Waxpid است که در برخی از کشورها ب این اسم شناخته میشود
در ساده ترین شکل، عملکرد کپسید در اطراف ذره موجب حفاظت از ژنوم حساس ویروس در برابر آسیب های فیزیکی، شیمیایی یا آنزیمی است. لایه های پروتئینی احاطه کننده ویروس بسیار سفت و سخت هستند اما در عین سختی، بسیار انعطاف پذیرند. انعطاف پذیری مسئله بسیار مهمی برای کپسید است و اگر فاقد این ویژگی باشد، ویروس خنثی خواهد شد. همچنین کپسید مسئول شناسایی و برهم کنش های اولیه، با سلول میزبان است. در شکل ابتدایی، این برهم کنش شامل اتصال اختصاصی یک پروتئین اتصالی از ویروس با گیرنده اختصاصی از سلول میزبان می شود. همچنین کپسید به وسیلهٔ انتقال و حمل ژنوم به سلول میزبان، در شروع عفونت نقش دارد. ویروس ها مونومرهای بی شکل کپسید را بر اساس قوانین تقارن در کنار هم جمع می کنند. [ ۱] بر اساس نوع چیدمان کپسومرها، آن ها به دو نوع هلیکال ( مارپیچی ) و ایکوسادرال ( بیست وجهی ) تقسیم می شوند. [ ۲] نیروهایی که باعث تشکیل ذرات ویروسی می شوند، اغلب نیروهای هیدروفوب و الکترواستاتیک هستند.
ساده ترین راه برای سازماندهی زیر واحدهای پروتئینی متعدد و یکسان، استفاده از تقارن چرخشی و چیدن پروتئین های نامنظم در اطراف محیط یک دایره و تشکیل یک دیسک است. سپس دیسک های متعدد می توانند روی هم چیده شده تا یک فرم سیلندری ( استوانه ای ) بسازند که در آن ژنوم ویروس توسط لایه های پروتئینی پوشیده شده یا اینکه در مرکز یک سیلندر تو خالی قرار گرفته است. البته ساختار کپسید، در واقع یک مارپیچ است تا اینکه یک توده از دیسک های روی هم چیده شده باشد. یک مارپیچ را در ریاضیات می توان با دو پارامتر تعریف کرد:
• دامنه دامنه ( فیزیک ) که اندازهٔ قطر مارپیچ است.
• درجه Pitch که برابر با فاصله پوشیده در هر دور کامل مارپیچ است.
در ساختار مارپیچ، نسبت دامنه به درجه ثابت باقی می ماند. در غیر این صورت، ساختار مارپیچی باعث نشت ژنوم به بیرون می شود.
بسیاری از ویروس های گیاهی، دارای کپسید هلیکال هستند. ویروس های جانوری هلیکال اما بدون انولوپ، وجود ندارند. این ویژگی در بسیاری از پاتوژن های شناخته شدهٔ انسانی مثل ویروس های آنفلوآنزا، اوریون، سرخک و هاری وجود دارد.
wiki: کپسید