کوچک سازی سر ( انگلیسی: Shrunken head ) یک سنت فرهنگی است که از قبایل بومی خاصی در آمریکای جنوبی، عمدتاً قبایل جیواروئن اکوادور و پرو سرچشمه گرفته است. این قبایل بر این باور بودند که با کوچک کردن سر دشمنان خود، می توانند نیروی معنوی خود را مهار کنند و از آن برای محافظت یا اهداف دیگر استفاده کنند.
... [مشاهده متن کامل]
مردمان قبایل جیواروئن باور داشتند که با کوچک سازی سر دشمنان شان، قدرت آنان را تصاحب می کنند.
برای ایجاد یک سر کوچک شده، اعضای قبیله جمجمه و بافت سر انسان را جدا می کردند. سپس پوست را با مواد مختلف مانند سنگ های داغ، گیاهان و روغن های طبیعی آلایش داده، حفظ و از پوسیدگی جلوگیری می نمودند؛ سپس لبها و پلکها را با دقت می دوختند و سر را به شکلی کوچک تر و فشرده تر درمی آوردند. نتیجه، یک سر کوچک بود که می توانست به عنوان تزئین پوشیده شود یا در مراسم تشریفاتی استفاده گردد.
در گذشته، ایجاد سرهای کوچک شده اهمیت فرهنگی زیادی برای این قبایل داشت. آنها به عنوان اجسام قدرتمندی دیده می شدند و اعتقاد بر این بود که دارای ویژگی های پاسداری و نگهبانی هستند. سرهای کوچک شده، اغلب برای دفع ارواح شیطانی یا به ارمغان آوردن خوشبختی برای قبیله، نمایش داده می شد یا در مراسم ها کاربرد داشت.
عمل ایجاد سرهای کوچک شده، اکنون غیرقانونی است و به طور گسترده غیراخلاقی هم تلقی می شود که شامل بریدن سر انسان ها بوده و نوعی استثمار فرهنگی محسوب می شود. امروزه، معدود سرهای کوچک شدهٔ موجود، معمولاً در موزه ها یا مجموعه های خصوصی به عنوان آثار تاریخی یافت می شوند؛ برای مثال، یک نمونه از این سرهای کوچک شده در موزه برادران امیدوار واقع در مجموعه سعد آباد وجود دارد که هدیه قبیله جیوارو به این دو گردشگر بوده است.
تکنیک ایجاد سرهای منقبض شده شامل فرآیندی دقیق و چندمرحله ای است.
• برداشتن جمجمه: اولین قدم، برداشتن جمجمه از سر است. این کار معمولاً با ایجاد یک برش در پشت گردن و جدا کردن دقیق پوست و ماهیچه ها از جمجمه انجام می شود.
• آماده سازی پوست: پس از جدا شدن جمجمه، پوست با مواد مختلفی دباغی می شود تا از تجزیهٔ آن جلوگیری شود. رایج ترین روش، شامل جوشاندن سر در آب مخلوط با گیاهان و پوست درختان خاص است. این به پاکسازی پوست و ازبین بردن گوشت باقی مانده کمک می کند.
• شکل دادن و خشک کردن: پس از جوشاندن، پوست کاملاً خراش داده می شود تا بافت یا چربی باقیمانده از بین برود. سپس پوست به داخل برگردانده می شود و روی یک قالب چوبی یا سفالی که معمولاً به شکل توپ است، کشیده می شود. مهم است که پوست محکم کشیده شده تا اطمینان حاصل شود که شکل خود را در هنگام خشک شدن حفظ می کند.
• دوخت و محکم کردن: برای حفظ بیشتر شکل دلخواه، چشمها، لب ها و گاهی دهان را با استفاده از الیاف گیاهی یا بخیهٔ حیوانی می دوزند. سر، اغلب بسته یا پیچیده شده تا فرم خود را در طول فرایند خشک کردن حفظ کند.
• خشک کردن و تکمیل: سپس سر کوچک شده به مدت چند روز یا چند هفته در یک مکان خنک و تهویه دار قرار داده شده تا خشک شود. در طول این مدت، اندازهٔ آن به طور قابل توجهی کوچک شده و به شکل نهایی حفظ شدهٔ خود می رسد. گاهی ممکن است از سنگ های داغ یا ماسه برای کمک به فرایند خشک کردن استفاده شود. پس از خشک شدن کامل، سر اغلب با عناصر تزئینی مانند پر، مهره یا پارچه تزئین می شود.
... [مشاهده متن کامل]
مردمان قبایل جیواروئن باور داشتند که با کوچک سازی سر دشمنان شان، قدرت آنان را تصاحب می کنند.
برای ایجاد یک سر کوچک شده، اعضای قبیله جمجمه و بافت سر انسان را جدا می کردند. سپس پوست را با مواد مختلف مانند سنگ های داغ، گیاهان و روغن های طبیعی آلایش داده، حفظ و از پوسیدگی جلوگیری می نمودند؛ سپس لبها و پلکها را با دقت می دوختند و سر را به شکلی کوچک تر و فشرده تر درمی آوردند. نتیجه، یک سر کوچک بود که می توانست به عنوان تزئین پوشیده شود یا در مراسم تشریفاتی استفاده گردد.
در گذشته، ایجاد سرهای کوچک شده اهمیت فرهنگی زیادی برای این قبایل داشت. آنها به عنوان اجسام قدرتمندی دیده می شدند و اعتقاد بر این بود که دارای ویژگی های پاسداری و نگهبانی هستند. سرهای کوچک شده، اغلب برای دفع ارواح شیطانی یا به ارمغان آوردن خوشبختی برای قبیله، نمایش داده می شد یا در مراسم ها کاربرد داشت.
عمل ایجاد سرهای کوچک شده، اکنون غیرقانونی است و به طور گسترده غیراخلاقی هم تلقی می شود که شامل بریدن سر انسان ها بوده و نوعی استثمار فرهنگی محسوب می شود. امروزه، معدود سرهای کوچک شدهٔ موجود، معمولاً در موزه ها یا مجموعه های خصوصی به عنوان آثار تاریخی یافت می شوند؛ برای مثال، یک نمونه از این سرهای کوچک شده در موزه برادران امیدوار واقع در مجموعه سعد آباد وجود دارد که هدیه قبیله جیوارو به این دو گردشگر بوده است.
تکنیک ایجاد سرهای منقبض شده شامل فرآیندی دقیق و چندمرحله ای است.
• برداشتن جمجمه: اولین قدم، برداشتن جمجمه از سر است. این کار معمولاً با ایجاد یک برش در پشت گردن و جدا کردن دقیق پوست و ماهیچه ها از جمجمه انجام می شود.
• آماده سازی پوست: پس از جدا شدن جمجمه، پوست با مواد مختلفی دباغی می شود تا از تجزیهٔ آن جلوگیری شود. رایج ترین روش، شامل جوشاندن سر در آب مخلوط با گیاهان و پوست درختان خاص است. این به پاکسازی پوست و ازبین بردن گوشت باقی مانده کمک می کند.
• شکل دادن و خشک کردن: پس از جوشاندن، پوست کاملاً خراش داده می شود تا بافت یا چربی باقیمانده از بین برود. سپس پوست به داخل برگردانده می شود و روی یک قالب چوبی یا سفالی که معمولاً به شکل توپ است، کشیده می شود. مهم است که پوست محکم کشیده شده تا اطمینان حاصل شود که شکل خود را در هنگام خشک شدن حفظ می کند.
• دوخت و محکم کردن: برای حفظ بیشتر شکل دلخواه، چشمها، لب ها و گاهی دهان را با استفاده از الیاف گیاهی یا بخیهٔ حیوانی می دوزند. سر، اغلب بسته یا پیچیده شده تا فرم خود را در طول فرایند خشک کردن حفظ کند.
• خشک کردن و تکمیل: سپس سر کوچک شده به مدت چند روز یا چند هفته در یک مکان خنک و تهویه دار قرار داده شده تا خشک شود. در طول این مدت، اندازهٔ آن به طور قابل توجهی کوچک شده و به شکل نهایی حفظ شدهٔ خود می رسد. گاهی ممکن است از سنگ های داغ یا ماسه برای کمک به فرایند خشک کردن استفاده شود. پس از خشک شدن کامل، سر اغلب با عناصر تزئینی مانند پر، مهره یا پارچه تزئین می شود.
