کوه خواجه محوطه باستانی

کوهِ خواجه، محوّطۀ باستانی
کوهِ خواجه، محوّطه باستانی
واقع در کرانۀ دریاچۀ هامون در سیستان. اولین بار سِر مارک اورِل اِشتاین۱ در دهۀ ۱۹۳۰م از وجود آثار معماری تاریخی در کوه خواجه پرده برداشت. ارنست امیل هرتسفلد۲ آثار معماری کوه خواجه را به دورۀ اشکانیان منسوب کرد. فنون و شیوۀ معماری به کار رفته در کوه خواجه را به دورۀ ساسانی منسوب می دانند. آثار کوه خواجه با نقاشی هایی معروف است که آشکارا تأثیر هنر هلنی را در ایران نشان می دهد. نقش مایۀ گچبری ها نیز بیشتر یونانی نما هستند تا ایرانی. به ویژه، نقش مایۀ برگ آکانت یا کنگر و نیز خدای یونانی اروس در گچبری های کوه خواجه دیده می شوند. بنای مرکزی کوه خواجه، حیاطی است بزرگ که پیرامون آن را رواق های ستون دار با طاق های قوس دار فراگرفته است. Sir Marc Aurel SteinErnest Emil Herzfeld