کوشان اسماعیل

کوشان، اسماعیل (تهران ۱۲۹۶ـ۱۳۶۲ش)
کوشان، اسماعیل
فیلم نامه نویس، تهیه کننده، و کارگردانِ ایرانی. از ۱۳۲۴ش، که نخستین فیلمِ خارجی را با نامِ دختر فراری به فارسی دوبله کرد، کوشید جزو اولین های سینمای ایران باشد. نخستین استودیویِ فیلم سازی ، را با نامِ میترافیلم ) در لاله زار، پاساژ ساعتچی ( تأسیس کرد، که پس از ورشکستگی به پارس فیلم تغییر نام یافت. تهیه کنندۀ طوفان زندگی، ۱۳۲۷، اولین فیلم ناطق سینمای ایران ، است، به علاوه برای تهیۀ نخستین فیلمِ اپیزودیک ایرانی به نام واریتۀ بهار ( ۱۳۲۸ش)، امکاناتی فراهم کرد، و نیز پایه گذار نخستین فیلمِ اسکوپ ِ سیاه و سفید (اتهام، ۱۳۳۵ش)، اسکوپِ رنگی (عروس فراری ، ۱۳۳۷) و اولین تولیدات مشترک با فرانسه (ابرام در پاریس، ۱۳۴۳)، ترکیه (عدل الهی ، ۱۳۴۸ش)، و آلمان غربی (شیرخفته ۱۳۵۵ش)، و بانی انتشار یکی از نخستین مجله های سینمایی (عالم هنر، ۱۳۳۰ش) است. در فاصلۀ ۱۳۲۶ تا ۱۳۵۷ش ده ها فیلم تهیه ، کارگردانی، و فیلم برداری کرد. گاهی در سال چهار تا پنج فیلم می ساخت و در دهۀ ۱۳۵۰ در کارش کمترین دقتی نداشت، و حتی در مواردی فیلم نامه اش را پشتِ قوطی سیگار می نوشت. از فیلم های اوست: زندانی امیر (۱۳۲۸)، مستی عشق (۱۳۳۱)، انتقام روح (۱۳۴۱)، و امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵).