کوزْنِتْسْک، حوضۀ (Kuznetsk Basin)
(یا: کوزباس) حوضۀ زغال سنگ و ناحیۀ صنعتی در استان (ناحیه) کِمِرووا در جنوب سیبری، در فدراسیون روسیه. دومین منبع بزرگ زغال سنگ فدراسیون روسیه و یکی از بزرگ ترین منابع زغال سنگ جهان به شمار می رود. بین دو پوزۀ کوه ـ خط الرأس کوه سالائیر و کوزنتسکی آلتاو ـ واقع در بخش شمالی وشمال غربی کوه های آلتای ـ قرار گرفته است. رود توم در این حوضه جاری است. زغال سنگ در منطقه ا ی به مساحت ۲۶,۷۰۰ کیلومتر مربع یافت می شود و گاه ژرفای بعضی از معادن به ۱,۸۰۰ متر می رسد و کل ناحیۀ صنعتی حوضۀ کوزنتسک حدود ۷۰هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. مجموع ذخایر زغال سنگ آن را ۷۲۵ میلیارد تن برآورد کرده اند. سنگ آهن نیز از این ناحیه استخراج می شود. مهم ترین شهر آن نووکوزنتسک است. اقوام بومی از دوران پیش از تاریخ در معادن سنگ آهن حوضۀ کوزنتسک کار می کردند؛ نخستین کارگاه گدازش آهن روسیه در ۱۶۹۷ ساخته شد و عملیات ذوب سرب و نقره به میزان تجاری از دهۀ ۱۷۸۰ آغاز شد. ذخایر زغال سنگ در ۱۷۲۱ کشف و در ۱۸۲۷ برای نخستین بار از آن ها برای ذوب آهن استفاده شد. استخراج انبوه و صنعتی زغال سنگ از ۱۸۵۱ شروع شد و انگیزۀ بیشتری برای احداث راه آهن سراسری سیبری پدید آورد. توسعۀ بزرگ صنعتی از ۱۹۳۰ آغاز شد؛ کارخانه های بزرگ آهن و فولاد، روی، مواد شیمیایی، و نیروگاه ها در این زمان ساخته شدند. در جنگ جهانی دوم، کوزنتسک دومین پایگاه صنعتی کشور، پس از اورال، بود. صنایع قدیمی پیشرفت کرد و صنایع جدید، همچون ذوب آلومینیم و ساخت ابزار، گسترش یافت. پس از جنگ نیز ظرفیت صنعتی منطقه همچنان توسعه یافت.
(یا: کوزباس) حوضۀ زغال سنگ و ناحیۀ صنعتی در استان (ناحیه) کِمِرووا در جنوب سیبری، در فدراسیون روسیه. دومین منبع بزرگ زغال سنگ فدراسیون روسیه و یکی از بزرگ ترین منابع زغال سنگ جهان به شمار می رود. بین دو پوزۀ کوه ـ خط الرأس کوه سالائیر و کوزنتسکی آلتاو ـ واقع در بخش شمالی وشمال غربی کوه های آلتای ـ قرار گرفته است. رود توم در این حوضه جاری است. زغال سنگ در منطقه ا ی به مساحت ۲۶,۷۰۰ کیلومتر مربع یافت می شود و گاه ژرفای بعضی از معادن به ۱,۸۰۰ متر می رسد و کل ناحیۀ صنعتی حوضۀ کوزنتسک حدود ۷۰هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. مجموع ذخایر زغال سنگ آن را ۷۲۵ میلیارد تن برآورد کرده اند. سنگ آهن نیز از این ناحیه استخراج می شود. مهم ترین شهر آن نووکوزنتسک است. اقوام بومی از دوران پیش از تاریخ در معادن سنگ آهن حوضۀ کوزنتسک کار می کردند؛ نخستین کارگاه گدازش آهن روسیه در ۱۶۹۷ ساخته شد و عملیات ذوب سرب و نقره به میزان تجاری از دهۀ ۱۷۸۰ آغاز شد. ذخایر زغال سنگ در ۱۷۲۱ کشف و در ۱۸۲۷ برای نخستین بار از آن ها برای ذوب آهن استفاده شد. استخراج انبوه و صنعتی زغال سنگ از ۱۸۵۱ شروع شد و انگیزۀ بیشتری برای احداث راه آهن سراسری سیبری پدید آورد. توسعۀ بزرگ صنعتی از ۱۹۳۰ آغاز شد؛ کارخانه های بزرگ آهن و فولاد، روی، مواد شیمیایی، و نیروگاه ها در این زمان ساخته شدند. در جنگ جهانی دوم، کوزنتسک دومین پایگاه صنعتی کشور، پس از اورال، بود. صنایع قدیمی پیشرفت کرد و صنایع جدید، همچون ذوب آلومینیم و ساخت ابزار، گسترش یافت. پس از جنگ نیز ظرفیت صنعتی منطقه همچنان توسعه یافت.
wikijoo: کوزنتسک،_حوضه