کوری ماری

دانشنامه آزاد فارسی

کوری، ماری (۱۸۶۷ ـ ۱۹۳۴)(Curie, Marie)
کوری، ماری
(نام اصلی: ماریا سکلودوسکا) دانشمند لهستانی. در ۱۸۹۸، با همسرش، پیِر کوری، دو عنصر پرتوزای جدید را، باتام پولونیوم و رادیوم، در کانه های پیچ بلند، کشف کرد. در ۱۹۰۲، آن دو این عناصر را به صورت خالص به دست آوردند. هر دو دانشمند از ثبتِ این کشف خودداری کردند. در ۱۹۰۳، به سبب تحقیقاتشان در زمینۀ پدیده های تابشی جایزۀ نوبل فیزیک را، به اتفاق هانری بکرل، دریافت کردند. ماری کوری در ۱۹۱۱ نیز جایزۀ نوبل شیمی را به سبب کشف رادیوم و پولونیوم، و خالص سازی و بررسی رادیوم به دست آورد. کوری ها از ۱۸۹۸ و بر مبنای نتایج حاصل از تحقیقات ویلهام رونتگن، کاشف پرتو ایکس، و بکرل، که کشف کرده بود پرتوهای مشابهی از نمک های اورانیوم ساطع می شود، دربارۀ پرتوزایی تحقیق می کردند. ماری کوری کشف کرد که توریوم تابش گسیل می کند و دریافت که پرتوزایی کانی پیچ بلند بیشتر از حدی است که ناشی از محتویات اورانیوم و توریوم کانی تصور شود. در ژوئیۀ ۱۸۹۸، کوری ها کشف پولونیوم را اعلام کردند و پنج ماه بعد رادیوم را کشف کردند. سرانجام، آن ها از هشت تن ضایعات پیچ بلند، که از اتریش دریافت کرده بودند، یک گرم کلرید رادیوم به دست آوردند. آن ها ثابت کردند پرتوهای بتا، که اکنون می دانیم از الکترون ها تشکیل شده اند، ذراتی با بار منفی اند. از ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۱، ماری کوری و آندره دبی یرن (۱۸۷۴ـ ۱۹۴۹)، کاشف آکتینیوم در پیچ بلند (۱۸۹۹)، فلز خالص رادیوم را از کانی جدا کردند. ماریا سکلودوسکا در ورشو زاده شد. ورشو در آن زمان تحت سلطۀ روس ها بود. از ۱۸۹۱، در پاریس درس خواند. در ۱۸۹۵، با پیِر کوری ازدواج کرد. پس از مرگ همسرش در ۱۹۰۶، در مقام استاد فیزیک دانشگاه سوربون جانشین او شد و اولین بانویی بود که در آن جا تدریس کرد. در ۱۹۱۰،رساله ای دربارۀ پرتوزایی را نوشت. در آستانۀ جنگ جهانی اول در ۱۹۱۴، به نصب تجهیزات پرتو ایکس روی آمبولانس هایی کمک کرد که خود رانندگی آن ها را تا خط مقدم جبهه به عهده داشت. به این سبب صلیب سرخ جهانی او را به سرپرست خدمات رادیولوژی منصوب کرد. مارتا کلاین و دخترش ایرنه در مؤسسۀ رادیوم دستیارش بودند. او برای آموزشِ نحوۀ استفاده از فن جدید کلاس هایی برای پزشکان و خدمۀ پزشکی برگزار کرد. ماری کوری به سبب قرارگرفتن مداوم در معرض تابش های پرانرژی به سرطان خون مبتلا شد. در اواخر دهۀ ۱۹۲۰ بیماری اش روبه وخامت گذاشت. ماری کوری و همسرش برای مقابله با اثر پرتوزایی هیچ اقدام احتیاطی صورت نداده بودند، حتی امروزه دفترچه های یادداشتش به قدری آلوده اند که نباید آن ها را لمس کرد. او را به آسایشگاهی در اوت ـ ساووا بردند و در آن جا، در ژوئیۀ ۱۹۳۴ درگذشت. چند ماه قبل از آن دختر و دامادش، ژولیوـ کوری، از کشف پرتوزایی مصنوعی خبر داده بودند.

پیشنهاد کاربران

بپرس