کورتیکواستروئیدها یا در اصطلاح عامیانه «کورتون» ( به انگلیسی: Corticosteroids ) به استروئیدهایی گفته می شود که در بخش قشری ( کورتکس ) غده فوق کلیوی ( آدرنال ) ساخته می شوند. استروئیدها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند. کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده مینرالوکورتیکوئیدها ( mineralocorticoids ) مانند آلدوسترون و گلوکوکورتیکوئیدها ( glucocorticoids ) مانند کورتیزول ( ۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می شوند. البته بخش رتیکولای غده فوق کلیوی مقدار کمی هم هورمون های جنسی ( به ویژه آندروژن ) ترشح می کند. مینرالوکورتیکوئیدها در ساماندهی آب و الکترولیتها در بدن ( احتباس آب و سدیم و دفع پتاسیم ) نقش دارند. گلوکوکورتیکوئیدها نقش های گوناگونی در بدن دارند از جمله کاهش التهاب، تخفیف واکنش های ایمنی، تاثیر بر سوخت وساز و افزایش قند خون. در بیماری های سندرم کوشینگ و بیماری آدیسون، به ترتیب افزایش و کاهش ترشح کورتیکواستروئیدها مشاهده می شود.
در تولید این هورمونها ابتدا کلسترول به پروژسترونها تبدیل میشود و سپس سایر هورمونها تولید میشوند.
با توجه به نقش مهمی که گلوکوکورتیکوئیدها در تخفیف پاسخ های ایمنی دارند تعداد زیادی دارو بر اساس این اسکلت ساختمانی با فرمول های شیمیایی شبیه هم ساخته شده است که به آنها استروئید، کورتیکواستروئید یا کورتون گفته می شود. داروهای کورتیکواستروئید از پرکاربردترین داروها در پزشکی هستند که در بیماری های مختلفی مانند حساسیت، بیماریهای خود ایمنی و التهاب به کار می روند. از این داروها می توان بتامتازون، دگزامتازون، هیدروکورتیزون، تریامسینولون، پردنیزولون متیل پردنیزولون، پردنیزون، کلوبتازول، بکلومتازون، فلودروکورتیزون، فلوئوسینولون، فلوتیکازون و. . . را نام برد. این داروها به صورت تزریقی، خوراکی، قطره، پماد و افشانه تهیه و مصرف می شوند.
- افزایش فشار خون و قند خون: در صورت مصرف کوتاه مدت کورتون ها، این دو عارضه بعد از قطع دارو برطرف خواهند شد. اما مصرف طولانی مدت کورتون ها برای بیش از یک سال و به ویژه در دوزهای بالا میتواند ریسک ابتلا به فشار خون بالای مزمن و دیابت نوع دو را افزایش دهد که در حال حاضر جزو عوامل اصلی مرگ و میر در جهان شناخته میشوند.
- نازک شدن پوست: این عارضه ممکن است حتی در روزها و هفته های ابتدایی مصرف کورتون ها بروز دهد. پوست نازک، زودتر و راحت تر دچار تحریک، قرمزی، التهاب، زخم، ترک خوردگی و چین و چروک میشود. ضمن اینکه در پوست نازک، رگها، استخوان ها، تاندون ها و لیگامان های زیر پوست تا حدی قابل مشاهده اند که باعث ظاهر نازیبای پوست میشود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر تولید این هورمونها ابتدا کلسترول به پروژسترونها تبدیل میشود و سپس سایر هورمونها تولید میشوند.
با توجه به نقش مهمی که گلوکوکورتیکوئیدها در تخفیف پاسخ های ایمنی دارند تعداد زیادی دارو بر اساس این اسکلت ساختمانی با فرمول های شیمیایی شبیه هم ساخته شده است که به آنها استروئید، کورتیکواستروئید یا کورتون گفته می شود. داروهای کورتیکواستروئید از پرکاربردترین داروها در پزشکی هستند که در بیماری های مختلفی مانند حساسیت، بیماریهای خود ایمنی و التهاب به کار می روند. از این داروها می توان بتامتازون، دگزامتازون، هیدروکورتیزون، تریامسینولون، پردنیزولون متیل پردنیزولون، پردنیزون، کلوبتازول، بکلومتازون، فلودروکورتیزون، فلوئوسینولون، فلوتیکازون و. . . را نام برد. این داروها به صورت تزریقی، خوراکی، قطره، پماد و افشانه تهیه و مصرف می شوند.
- افزایش فشار خون و قند خون: در صورت مصرف کوتاه مدت کورتون ها، این دو عارضه بعد از قطع دارو برطرف خواهند شد. اما مصرف طولانی مدت کورتون ها برای بیش از یک سال و به ویژه در دوزهای بالا میتواند ریسک ابتلا به فشار خون بالای مزمن و دیابت نوع دو را افزایش دهد که در حال حاضر جزو عوامل اصلی مرگ و میر در جهان شناخته میشوند.
- نازک شدن پوست: این عارضه ممکن است حتی در روزها و هفته های ابتدایی مصرف کورتون ها بروز دهد. پوست نازک، زودتر و راحت تر دچار تحریک، قرمزی، التهاب، زخم، ترک خوردگی و چین و چروک میشود. ضمن اینکه در پوست نازک، رگها، استخوان ها، تاندون ها و لیگامان های زیر پوست تا حدی قابل مشاهده اند که باعث ظاهر نازیبای پوست میشود.
wiki: کورتیکواستروئید