کهن الگو

دانشنامه آزاد فارسی

کُهَنْ الگو (archetype)
(یا: صورت ازلی) در نقد ادبی، تصویر یا شخصیت یا وضعی که همچون الگویی ازلی در ادبیات تکرار می شود و به سبب شکل ثابتش مفهوم یا موقعیتی جهان شمول به خود می گیرد. ریشۀ این اصطلاح آرختیپوس یونانی به معنی الگوی نخستین است. منتقدان ادبی آن را از تألیفات کارل یونگ روان شناس برگرفتند که در نظریه اش با عنوان «ناخودآگاه جمعی» آن را به کار برد. او معتقد بود که تجارب بشری دارای نوعی رمزگذاری ژنتیک است و نسل به نسل منتقل می گردد. در نقد ادبی نتیجه گیری می شود که این الگوهای تصویری و موقعیت های ازلی در نویسنده و خواننده احساسات مشابهی برمی انگیزند. بهشت و دوزخ ، زندگی و مرگ، جاودانگی و ازدواج از کهن الگوها هستند.

پیشنهاد کاربران

بپرس