کنگو جمهوری دموکراتیک

دانشنامه آزاد فارسی

کُنْگو، جمهوری دموکراتیک (Congo (DRC))
نمایی از شهر کینشاسا، کنگو
نمایی از شهر کینشاسا، کنگو
موقعیت. جمهوری دموکراتیک کنگو (یا: کنگو کینشاسا؛ نام سابق: زئیر) در افریقای مرکزی قرار دارد. کشورهای جمهوری افریقای مرکزی و سودان از شمال، اوگاندا، روآندا، بروندی، و تانزانیا از شرق، زامبیا و آنگولا از جنوب شرقی و جنوب، و اقیانوس اطلس و جمهوری کنگو از غرب، آن را در میان گرفته اند. این سرزمین، که سومین کشور وسیع افریقا است، ۲,۳۴۴,۸۸۵ کیلومتر مربع مساحت دارد و شهر کینْشاسا پایتخت آن است.سیمای طبیعی. این کشور پهناور، که فقط با دالان باریکی با عرض تقریبی ۴۰ کیلومتر با اقیانوس اطلس مرتبط است، سرزمین پهناوری است که از حوضۀ رود بزرگ کنگو پدید آمده است. عرض این کشور از شرق به غرب حدود ۱,۹۰۰ کیلومتر و درازای آن از شمال به جنوب حدود ۲هزار کیلومتر است. کناره های شمالی و شرقی و جنوبی آن را کوه ها و بلندی های چندی فراگرفته و شبکۀ انبوهی از ریزابه های رود عظیم کنگو این کشور را به زیر پوشش برده، و جنگل های متراکم نیمی از آن را فراگرفته است. حوضۀ جنوبی کنگو عمدتاً از علفزارهای ساوانایی و بیشه زارهای پراکنده پوشیده شده و فلات کاتانگا، در جنوب شرقی، که با دره های فراوانی بریده شده، معدن های سرشار مس، الماس، و اورانیوم و کانی های دیگر را در خود جا داده است. رشته کوه های رووِنزوری در مرز اوگاندا قرار دارد و بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه مارگریتا پیک با بلندی ۵,۱۰۹ متر، در همین محل قرار دارد. کوهستان ویرونگا واقع در مرز روآندا از هشت آتشفشان فعّال تشکیل یافته است. رودخانۀ کنگو با درازای ۴,۳۷۴ کیلومتر که دومین رود بزرگ افریقا است، همراه با ریزابه های متعددش ازجمله اوئله، لوآلابا، لومامی، و کاسایی (کاسای) درون بوم آن را مشروب می کند. رودخانه های کنگو، بومو، و اوبانگی مرزهای شمالی و غربی آن را تشکیل می دهند و رودهای کاسایی و کوانگو، بخش هایی از این سرزمین را از کشور آنگولا جدا می کنند. درّۀ کافت بزرگ افریقا همراه با دریاچه های آلبرت، ادوارد، کیوو، و تانگانیکا در مرزهای شرقی آن جا دارند و دریاچۀ ام وِرو نیز در مرز کشور زامبیا واقع است. طول رودخانه های قابل کشتی رانی این سرزمین به ۱۴,۵۰۰ کیلومتر می رسد و آبشارهای متعددی که در بستر آن ها، به ویژه در رودخانه های کاسایی (کاسای) و کاتانگا واقع اند، منبع مهم تولید نیروی الکتریسیته به شمار می آیند. کشور کنگو کینشاسا به یازده ناحیۀ اداری تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از کینشاسا باندوندو، امبوجی ـ مایی، لوبومباشی، امبانداکا، کیسانگانی، کانانگا، و گوما. سرزمین کنگو دارای اقلیم گوناگونی است. نواحی مرکزی آن اقلیم استوایی دارد و دمای بالا و بارندگی فراوان از ویژگی های آن است؛ در حالی که کوهستان های شرقی و جنوبی آن دارای اقلیم نسبتاً معتدل اند و قلل کوه های آن گاه از برف پوشیده است. میانگین دمای شهر کینشاسا در دی ماه ۲۶ درجۀ سانتی گراد و در تیرماه ۲۳ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۱۲۵ میلی متر می رسد. جنگل ها و بیشه زارهای انبوه این کشور، که حدود ۵۰ درصد از مساحت کشور را شامل می شود، جانورانی چون زرافه، گوریل های کوهستانی، شیر، بز کوهی، و کرگدن را در خود جا داده است و مناطق حفاظت شدۀ متعدد آن زیستگاه مناسبی برای حیات وحش کنگو به شمار می آیند.
اقتصاد. کشاورزی رکن اصلی اقتصاد کنگو را تشکیل می دهد و وسعت زمین های زیر کشت آن به۶.۷میلیون هکتار می رسد. ۶۸ درصد از نیروی کار کنگو در این بخش مشغول اند و نیشکر، ذرت، بادام زمینی، سیب زمینی، موز، برنج، کاکائو، انبه، مرکبات، حبوبات، آناناس، نخلِ روغنی، و خرما ازجمله محصولات آن است. کنگو از نظر منابع زیرزمینی کشوری غنی است و اورانیوم، مس، روی، کبالت، طلا، الماس، زغال سنگ، نقره، و نفت مهم ترین کانی های آن را تشکیل می دهند. تولید سیمان، مصالح ساختمانی، مونتاژ خودرو، وسایل الکتریکی و دوچرخه از جمله فعالیت های صنعتی آن محسوب می شوند.حکومت و سیاست. نوع حکومت کنگو کینشاسا دولت انتقالی با یک نهاد قانون گذاری انتصابی است. مجلس دورۀ انتقالی این کشور دارای ۳۰۰ عضو انتصابی است و ژوزف کابیلا از ۲۰۰۱ زمام امور کشور را در دست دارد.مردم و تاریخ. مطابق برآورد سال ۲۰۱۰، جمعیت کنگو کینشاسا حدود ۶۵,۹۶۶,۰۰۰ نفر استو تراکم نسبی آن۲۸ نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۲.۹ درصد است و اقوام گوناگون افریقایی اکثریت قومی آن را تشکیل می دهند. ۵۰ درصد از مردم آن مسیحی کاتولیک اند و ۷۰ درصدشان در روستاها به سر می برند و زبان رسمی آنان فرانسه است. میانگین امید به زندگی در کنگو کینشاسا ۵۰ سال است و ۶۱ درصد از جمعیت آن باسوادند. قدیمی ترین دولت شناخته شدۀ این کشور سلطان نشین لوبا است. لیوینگستون، پویشگر انگلیسی، از ۱۸۴۰ تا ۱۸۷۰ از این سرزمین دیدن کرد و اروپاییان را با آن آشنا ساخت. هنری استنلی، ماجراجوی بلژیکی، در عملیات اکتشافی خود قراردادهای متعددی با سران قبایل کنگو منعقد کرد و زمینۀ تحت الحمایگی سرزمین مزبور را برای بلژیک فراهم آورد. کنفرانس برلین در ۱۸۸۵ مالکیت بلژیک بر کنگو را رسمیت بخشید و تلاش های ملّیون و آزادی خواهان کنگویی برای رهایی از سلطۀ استعمار و کسب استقلال تا ۱۹۵۷ به جایی نرسید. در این سال احزاب چندی در کنگو تشکیل شد و زمینۀ فعالیت های سیاسی فراهم آمد. سرانجام در ۳۱ ژوئن ۱۹۶۰ کنگو به استقلال کامل دست یافت و ژوزف کازاووبو و پاتریس لومومبا به ریاست جمهوری و نخست وزیری کنگو انتخاب شدند. اختلافات داخلی و تحریکات بیگانگان به برکناری پاتریس لومومبا و دستگیری و کشته شدن او منجر شد و موسی چومبه، از مخالفان سرسخت لومومبا، به نخست وزیری رسید. بدین ترتیب، جنگ میان مخالفان و طرفداران موسی چومبه شدت گرفت که تا ۱۹۶۳ ادامه یافت. موسی چومبه در ۱۹۶۵ برکنار شد و ژوزف موبوتو طی کودتایی خونین بر مسند ریاست جمهوری کنگو نشست و نام کنگو را به زئیر تغییر داد. فشارهای سیاسی موبوتو بر آزادی خواهان و خفقان عمومی، جوّ وحشتناکی را بر کشور حاکم کرد و روزبه روز بر وخامت اوضاع و شدت بحران افزوده شد تا جایی که موبوتو در ۱۹۹۷ از کشور گریخت و لوران کابیلا به جای او به ریاست جمهوری رسید. او در ۲۰۰۱ به دست یکی از محافظانش کشته شد و پسرش ژوزف کابیلا به ریاست جمهوری رسید. لوران کابیلا پس از رسیدن به ریاست جمهوری نام این کشور را از زئیر به کنگو برگردانید.

پیشنهاد کاربران

بپرس