کنوانسیون حقوق افراد دارای ناتوانی ( به انگلیسی: Convention on the Rights of Persons with Disabilities ) ، یک معاهده بین المللی حقوق بشر سازمان ملل متحد است که با هدف حمایت از حقوق و عزت افراد معلول ایجاد شده است. طرفین کنوانسیون موظف هستند که از حقوق بشر معلولان حمایت کرده و از برابری کامل معلولان بر طبق قانون اطمینان حاصل کنند. این کنوانسیون به عنوان یک عامل اصلی در جنبش جهانی حقوق معلولان به کار می رود و باعث می شود معالجه پزشکی و حمایت های اجتماعی از افراد معلول دنبال شود و در زمینه حقوق بشر از حقوق برابر با سایر افراد جامعه برخوردار شوند. این کنوانسیون اولین پیمان حقوق بشر سازمان ملل در قرن بیست و یکم به شمار می رود.
... [مشاهده متن کامل]
متن کنوانسیون توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۳ دسامبر ۲۰۰۶، به تصویب رسید و در ۳۰ مارس ۲۰۰۷ امضا شد. پس از تصویب در ۳ مه ۲۰۰۸ وارد عمل شد. از ژوئیه سال ۲۰۲۰، ۱۶۳ عضو آن را امضا کرده و ۱۸۲ حزب به آن پیوسته اند و شامل ۱۸۱ کشور و اتحادیه اروپا می باشد ( که آن را در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۰ تصویب کرد ) . نظارت بر کنوانسیون توسط کمیته حقوق افراد معلول انجام می شود.
کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، مانند سایر کنوانسیون های حقوق بشر سازمان ملل، ( مانند میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان ( CEDAW ) ) ) چندین دهه فعالیت که طی آن استانداردهای حقوق گروهی از آرمانها به یک پیمان الزام آور توسعه یافته است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلامیه حقوق افراد معلول را در ۹ دسامبر ۱۹۷۵ تصویب کرد. روز معلولان سازمان ملل متحد ( ۳ دسامبر ) در قطعنامه ۴۷/۳ مجمع عمومی ۱۹۹۲ در سال ۱۹۹۲ اعلام شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۲۰ دسامبر سال ۱۹۹۳ مقررات استاندارد معادل سازی فرصت ها برای افراد معلول را تصویب کرد ( قطعنامه ۴۸/۹۶ ضمیمه ) . در سال ۱۹۸۷، یک نشست جهانی متخصصان برای بررسی پیشرفت، توصیه کرد که مجمع عمومی سازمان ملل متحد پیش نویس یک کنوانسیون بین المللی در مورد رفع تبعیض علیه افراد دارای معلولیت باشد. پیش نویس طرح های کنوانسیون توسط ایتالیا و متعاقباً سوئد پیشنهاد شد، اما به اجماع نرسید. بسیاری از نمایندگان دولت معتقدند که اسناد موجود در مورد حقوق بشر کافی است. در عوض، "قوانین استاندارد در مورد همسان سازی فرصت های معلولان" غیر اجباری "در سال ۱۹۹۳ توسط مجمع عمومی تصویب شد. در سال ۲۰۰۰، رهبران پنج سازمان غیردولتی بین المللی معلولیت بیانیه ای صادر کردند و از همه دولتها خواستند که از یک کنوانسیون حمایت کنند. در سال ۲۰۰۱، مجمع عمومی به دنبال پیشنهاد مکزیک، کمیته Ad Hoc را برای بررسی پیشنهادها مربوط به یک کنوانسیون جامع و یکپارچه برای ارتقاء و حمایت از حقوق و عزت افراد معلول، بر اساس یک رویکرد جامع انتخاب کرد. سازمانهای مربوط به حقوق معلولیت، از جمله اتحاد بین المللی معلولیت به عنوان هماهنگ کننده آداب و معلولیت بین المللی معلولیت، به طور فعال در روند تهیه پیش نویس شرکت کردند.


... [مشاهده متن کامل]
متن کنوانسیون توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۳ دسامبر ۲۰۰۶، به تصویب رسید و در ۳۰ مارس ۲۰۰۷ امضا شد. پس از تصویب در ۳ مه ۲۰۰۸ وارد عمل شد. از ژوئیه سال ۲۰۲۰، ۱۶۳ عضو آن را امضا کرده و ۱۸۲ حزب به آن پیوسته اند و شامل ۱۸۱ کشور و اتحادیه اروپا می باشد ( که آن را در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۰ تصویب کرد ) . نظارت بر کنوانسیون توسط کمیته حقوق افراد معلول انجام می شود.
کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، مانند سایر کنوانسیون های حقوق بشر سازمان ملل، ( مانند میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان ( CEDAW ) ) ) چندین دهه فعالیت که طی آن استانداردهای حقوق گروهی از آرمانها به یک پیمان الزام آور توسعه یافته است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلامیه حقوق افراد معلول را در ۹ دسامبر ۱۹۷۵ تصویب کرد. روز معلولان سازمان ملل متحد ( ۳ دسامبر ) در قطعنامه ۴۷/۳ مجمع عمومی ۱۹۹۲ در سال ۱۹۹۲ اعلام شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۲۰ دسامبر سال ۱۹۹۳ مقررات استاندارد معادل سازی فرصت ها برای افراد معلول را تصویب کرد ( قطعنامه ۴۸/۹۶ ضمیمه ) . در سال ۱۹۸۷، یک نشست جهانی متخصصان برای بررسی پیشرفت، توصیه کرد که مجمع عمومی سازمان ملل متحد پیش نویس یک کنوانسیون بین المللی در مورد رفع تبعیض علیه افراد دارای معلولیت باشد. پیش نویس طرح های کنوانسیون توسط ایتالیا و متعاقباً سوئد پیشنهاد شد، اما به اجماع نرسید. بسیاری از نمایندگان دولت معتقدند که اسناد موجود در مورد حقوق بشر کافی است. در عوض، "قوانین استاندارد در مورد همسان سازی فرصت های معلولان" غیر اجباری "در سال ۱۹۹۳ توسط مجمع عمومی تصویب شد. در سال ۲۰۰۰، رهبران پنج سازمان غیردولتی بین المللی معلولیت بیانیه ای صادر کردند و از همه دولتها خواستند که از یک کنوانسیون حمایت کنند. در سال ۲۰۰۱، مجمع عمومی به دنبال پیشنهاد مکزیک، کمیته Ad Hoc را برای بررسی پیشنهادها مربوط به یک کنوانسیون جامع و یکپارچه برای ارتقاء و حمایت از حقوق و عزت افراد معلول، بر اساس یک رویکرد جامع انتخاب کرد. سازمانهای مربوط به حقوق معلولیت، از جمله اتحاد بین المللی معلولیت به عنوان هماهنگ کننده آداب و معلولیت بین المللی معلولیت، به طور فعال در روند تهیه پیش نویس شرکت کردند.

