کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی – اتحادیه ملی ( معروف به: کنفدراسیون ) ، سازمان دانشجویان ایرانی مقیم خارج ( عمدتاً اروپای غربی و ایالات متحده. بود که ابتدا با انگیزه های صنفی تشکیل شد. و بسرعت به معاند حکومت شاه بدل شد. در دهه های ۶۰ و ۷۰ میلادی مهم ترین بلندگوی اعتراض برعلیه شاه در خارج از کشور به حساب می آمد. این سازمان چپ گرا در جنبش اعتراضی دانشجویی جهانی نیز فعال بود و از مبارزات «ضدامپریالیستی» مختلفی در سراسر جهان حمایت می کرد. منجمله مبارزات مردم ویتنام با آمریکا، جنبش رهایی بخش فلسطین، مبارزات کوبا و آمریکای لاتین.
... [مشاهده متن کامل]
کنفدراسیون در ۱۹۶۲ با به هم پیوستن سازمان های دانشجویی مختلف تشکیل شد و در ۱۹۷۵ بر سر مسائل سیاسی مختلف به انشعاب و از هم گسیختگی کشیده شد. با این حال انشعابات مختلف حاصل از کنفدراسیون تا زمان سرنگونی رژیم ایران و وقوع انقلاب به فعالیت های خود ادامه دادند. این سازمان همیشه سازمانی سیاسی بود و با نزدیک تر شدن به انقلاب ایران، سیاسی تر نیز می شد و از این رو گروه های سیاسی مختلفی درون آن فعالیت داشتند. شاخه های مختلف جبههٔ ملی در ایران، اروپا و آمریکا، گروه ستاره ( بعدها سازمان وحدت کمونیستی ( گروه اتحاد کمونیستی سابق - جناح چپ جبههٔ ملی ) ، جامعهٔ سوسیالیست ها، حزب تودهٔ ایران، سازمان انقلابی حزب توده، سازمان مارکسیست لنینیستی طوفان، سازمان انقلابیون کمونیست ( بعدها: اتحادیهٔ کمونیست های ایران ) از گروه های فعال در کنفدراسیون بودند. در هر دوره ای یک یا چند گروه و گرایش بر فعالیت کنفدراسیون هژمونی داشتند.
پس از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ اعضای تبعیدی حزب توده به اتحادیه بین المللی دانشجویان پیوسته بودند و در جلسات آنها بعنوان نماینده دانشجویان ایران شرکت میکردند.
از سال ۱۳۳۱ - ۱۹۵۲ انجمن دوستان خاورمیانه ای امریکا دفتری در تهران تاسیس کرده بود که جوانان ایرانی را برای تحصیل در امریکا جذب میکرد و هر سال هم در سفارت ایران در امریکا مهمانیهایی ترتیب میداد و دانشجویان ایرانی مقیم امریکا در آنها شرکت میکردند.
کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی - اتحادیه ملی در فروردین ۱۳۳۹ و از اتحاد انجمن های دانشجویان ایرانی در فرانسه، انگلستان و آلمان در هایدلبرگ آلمان پایه گذاری شد. اعضای اولیه آن منوچهر ثابتیان، روح الله حمزه ای و منوچهر هزارخانی، گرایش های توده ای داشتند. دانشجویان جوان هوادار خلیل ملکی در بدو تأسیس، نشریه نامه پارسی را به کمک دانشجویان فعال در این سه کشور اروپایی منتشر کردند و تأسیس دفتر مشترک برای هماهنگی امور صنفی دانشجویان ایرانی در اروپا را پیشنهاد کردند. دو نشست هایدلربرگ و لندن به تصویب اسناد و اساس نامه تشکیل کنفدراسیون پرداخت. جریان غالب در دو نشست اول کنفدراسیون در دست هواداران خلیل ملکی و حزب توده بود. همزمان دانشجویان ایرانی هوادار جبهه ملی در آمریکا نیز سازمان دانشجویی این کشور را به دست گرفتند. اعتراض مشترک دانشجویان ایرانی دو سوی اقیانوس اطلس دربارهٔ عدم تمدید گذرنامه دو عضو سازمان دانشجویی آمریکا ( صادق قطب زاده و شاهین فاطمی ) ، زمینه پیوند آنان را فراهم کرد. فضای باز سیاسی در ایران ناشی از روی کار آمدن دولت امینی در ایران و اوج گیری مبارزات دانشجویی در دانشگاه تهران نیز بر تشکل یابی دانشجویان ایرانی در غرب مؤثر بود.
... [مشاهده متن کامل]
کنفدراسیون در ۱۹۶۲ با به هم پیوستن سازمان های دانشجویی مختلف تشکیل شد و در ۱۹۷۵ بر سر مسائل سیاسی مختلف به انشعاب و از هم گسیختگی کشیده شد. با این حال انشعابات مختلف حاصل از کنفدراسیون تا زمان سرنگونی رژیم ایران و وقوع انقلاب به فعالیت های خود ادامه دادند. این سازمان همیشه سازمانی سیاسی بود و با نزدیک تر شدن به انقلاب ایران، سیاسی تر نیز می شد و از این رو گروه های سیاسی مختلفی درون آن فعالیت داشتند. شاخه های مختلف جبههٔ ملی در ایران، اروپا و آمریکا، گروه ستاره ( بعدها سازمان وحدت کمونیستی ( گروه اتحاد کمونیستی سابق - جناح چپ جبههٔ ملی ) ، جامعهٔ سوسیالیست ها، حزب تودهٔ ایران، سازمان انقلابی حزب توده، سازمان مارکسیست لنینیستی طوفان، سازمان انقلابیون کمونیست ( بعدها: اتحادیهٔ کمونیست های ایران ) از گروه های فعال در کنفدراسیون بودند. در هر دوره ای یک یا چند گروه و گرایش بر فعالیت کنفدراسیون هژمونی داشتند.
پس از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ اعضای تبعیدی حزب توده به اتحادیه بین المللی دانشجویان پیوسته بودند و در جلسات آنها بعنوان نماینده دانشجویان ایران شرکت میکردند.
از سال ۱۳۳۱ - ۱۹۵۲ انجمن دوستان خاورمیانه ای امریکا دفتری در تهران تاسیس کرده بود که جوانان ایرانی را برای تحصیل در امریکا جذب میکرد و هر سال هم در سفارت ایران در امریکا مهمانیهایی ترتیب میداد و دانشجویان ایرانی مقیم امریکا در آنها شرکت میکردند.
کنفدراسیون جهانی دانشجویان ایرانی - اتحادیه ملی در فروردین ۱۳۳۹ و از اتحاد انجمن های دانشجویان ایرانی در فرانسه، انگلستان و آلمان در هایدلبرگ آلمان پایه گذاری شد. اعضای اولیه آن منوچهر ثابتیان، روح الله حمزه ای و منوچهر هزارخانی، گرایش های توده ای داشتند. دانشجویان جوان هوادار خلیل ملکی در بدو تأسیس، نشریه نامه پارسی را به کمک دانشجویان فعال در این سه کشور اروپایی منتشر کردند و تأسیس دفتر مشترک برای هماهنگی امور صنفی دانشجویان ایرانی در اروپا را پیشنهاد کردند. دو نشست هایدلربرگ و لندن به تصویب اسناد و اساس نامه تشکیل کنفدراسیون پرداخت. جریان غالب در دو نشست اول کنفدراسیون در دست هواداران خلیل ملکی و حزب توده بود. همزمان دانشجویان ایرانی هوادار جبهه ملی در آمریکا نیز سازمان دانشجویی این کشور را به دست گرفتند. اعتراض مشترک دانشجویان ایرانی دو سوی اقیانوس اطلس دربارهٔ عدم تمدید گذرنامه دو عضو سازمان دانشجویی آمریکا ( صادق قطب زاده و شاهین فاطمی ) ، زمینه پیوند آنان را فراهم کرد. فضای باز سیاسی در ایران ناشی از روی کار آمدن دولت امینی در ایران و اوج گیری مبارزات دانشجویی در دانشگاه تهران نیز بر تشکل یابی دانشجویان ایرانی در غرب مؤثر بود.
