کنسولگری

کنسولگری ( انگلیسی: Consulate ) ، دفتر نمایندگان دیپلماتیک یک کشور در کشور دیگری است. معمولاً دفتر اصلی را که اصولاً در پایتخت قرار دارد سفارت می نامند و دفاتر که در شهرهای دیگر قرار دارند کنسول گری نامیده می شوند. گاهی سطح پایین روابط، باعث می شود کشورها تنها، کنسولگری و نه سفارت داشته باشند. در کنسولگری معمولاً خدماتی که در سفارتخانه ارائه می شود وجود ندارد. به مدیر کنسولگری، کانسِل جنرال ( به انگلیسی: Consul General ) می گویند.
بالاترین مقامی که در کنسولگری کار می کند «سرکنسول» نامیده می شود. سرکنسول ها هم استوارنامه دارند. پس از سرکنسول از ردهٔ جایگاهی، به ترتیب کنسول، کنسول یار و نمایندگان کنسولی قرار دارند. [ ۱]
کشورها برای فرستادن مأموران کنسولی باید نام آن ها را به دولت میزبان بدهند. پس از موافقت دولت میزبان، مأموران کنسولی به محل مأموریت خود فرستاده می شوند. [ ۱]
بر پایهٔ قوانین بین المللی، مأموران کنسولی حقوقی برابر دیپلمات، و کنسولگری ها حقوقی برابر سفارت دارند؛ یعنی همهٔ آن ها مصونیت دیپلماتیک و سیاسی دارند. اما اگر کشور میزبان کار مأموران کنسولی را مغایر با ماهیت مأموریت آن ها ارزیابی کند، می تواند از آن ها بخواهد فوراً کشور میزبان را ترک کنند. [ ۱]
روابط دیپلماتیک و روابط کنسولی دو مقولهٔ جدا هستند؛ یعنی اگر روابط دیپلماتیک کشورها قطع شود روابط کنسولی خودبه خود قطع نمی شوند و دولت ها در زمان قطع رابطهٔ دیپلماتیک می توانند بر حفظ روابط کنسولی خود توافق کنند. [ ۱]
کنسولگری ها کار سیاسی انجام نمی دهند و بیشتر، به اتباع کشور خود در کشور میزبان، خدمات دولتی ارائه می دهد. صدور یا تمدید گذرنامه، تأیید اسناد کشور متبوع در کشور میزبان، صدور شناسنامه برای تازه متولدان، خدمات حقوقی، مانند پذیرش وکالت نامه و فرستادن آن به کشور مقصد، امور دانشجویی، و خدمات مورد نیاز بازرگانان، از جمله وظایف مأموران کنسولی است. [ ۱]
کنسولگری می تواند برای اتباع کشورهای خارجی، روادید صادر کند. برخی از مجوزهای تجاری یا راهنمایی های قانونی مورد نیاز بازرگانان یا گردشگران هم از خدمات بخش کنسولی هستند. در صورتی که کشور میزبان اجازه بدهد کنسولگری می تواند به کشور ثالث نیز خدمات کنسولی ارائه کند. [ ۱]
دفتر نمایندگان کنسولی اگر در پایتخت کشور میزبان باشد، به آن سفارت و در صورتی که در شهرهای دیگر غیر از پایتخت باشد، کنسولگری می گویند. سفارت دارای حوزهٔ مأموریت مشخص در محدودهٔ جغرافیای مشخصی است. [ ۱]